С а д р и д д и н а й н и й э с к и м а к т а б

сарф бўлган Арбобнинг ўн тангаси ҳар ойда бир тангага фойда
туғади.
Мулла Хакираҳ мўйсафиднинг сўзини кесиб:
1 Қ а р з и қ а с а н а — мроцсптсиз қарз.
13
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

— Фойда дема,— деди.— Фойданинг маъииси, масалан, рибо'
бўладики, бу шариатда ҳаромдир, танзил де, танзил!1
 2
Арбоб гапга қўшилиб:
— Агар бўйин товламасдан ишимни қила берса, менга на
фойда керак, на танзил, умр бўйича ҳам пулимни қарзи ҳасана
қўйишга розиман,— деди.
Мулла Хакираҳ Арбобга қараб:
— Х,имматингга салламно, Арбоб, мусулмон киши шундай бўл-
моғи керак,— деди.
— Х ўп,— деди мўйсафид,— домулла-имомча қилиб айтсак, ўн
танганинг ҳар ойда бир танга танзили бор. Отангнинг ўлими-
нинг бешинчи йили бўлган. Бу йилда фойда ҳисобидан...
Мулла Хакираҳ:
— Бир дафъа сенга фойда дема, танзил дегил, дедим. Қулоғинг
борми?
Бошқа бир мўйсафид:
— Ўзинг танзил деб еб юравер, домулла,— деди,— Арбоб бўл-
са фойда деб айтишдан ҳам юз ўгирмас, ота-бобомиздан эши-
тилмаган беҳуда «танзил» сўзининг нима кераги бор. Фойда бўл-
син, танзил бўлсин, мақсад пул устида, пул орттиришдир. «Чуч-
варадан 
мақсад 
гўшт 
емакдир», 
деганлар 
ўтган 
азизлар.
— Бухоройи шариф тақводорлари,— деди мулла Хакираҳ,—
судхўрлик қилганда танзил деб атайдилар.
— Ҳали биз бу бухороликлардек тақводор бўлмаганмиз,—
деди мўйсафид.
— Шариат ишига қатнашишга сенинг ҳаққинг йўқ,— деб до-
мулла қизишганда Арбоб орага кириб:
— Мадраса мунозараларининг бу ерда кераги йўқ. Домулла,