Ruzimurodov Behruz 18-seminar Mavzu: Gumanitar intervensiya va axloq: Gumanitar intervensiya axloqiy jihatdan oqlanishi mumkinmi yoki yo’q?

Ruzimurodov Behruz
18-seminar
Mavzu: Gumanitar intervensiya va axloq: Gumanitar intervensiya axloqiy jihatdan oqlanishi mumkinmi yoki yo’q?
Gumanitar aralashuv – bu bir davlatning boshqa davlatga qarshi harbiy kuch ishlatishi bo'lib, uning maqsadi shu davlatda inson huquqlari buzilishini to'xtatishdir. Ushbu ta'rif juda tor bo'lishi mumkin, chunki bu gumanitar yordam va xalqaro sanktsiyalar kabi noharbiy aralashuv shakllarini istisno qiladi. Ushbu tushunchani kengroq ma’noda " majburiy bo'lmagan usullarni, ya'ni suveren chegaralardagi odamlarning ommaviy azob-uqubatlarini engillashtirish uchun amalga oshirilgan nisbatan yengil harbiy aralashuvni qamrab olish deb tushunish kerak."
Quyidagi harakatlar gumanitar aralashuv tushunchasiga kirmaydi:

• 
  BMT tomonidan o'z hududida bo'lgan davlatning roziligi bilan amalga oshiriladigan tinchlikparvarlik operatsiyalari;
  
• 
  qonuniy hukumatning iltimosiga binoan harbiy kuch ishlatiladigan aktsiyalar (shu jumladan shartnomalarda nazarda tutilgan aktsiyalar).
  
• 
  chet elda o'z fuqarolarini ularning hayoti yoki sog'lig'iga bevosita tahdiddan qutqarish uchun davlat tomonidan olib boriladigan harbiy harakatlar;
  
• 
  qurolli kuch ishlatishni o'z ichiga olmaydigan majburiy xarakterdagi harakatlar.
  

Gumanitar aralashuvning asosiy xususiyatlariga quyidagilar kiradi:

• 
  Gumanitar aralashuvning asosiy xususiyati intervensiya uyushtirilayotgan mamlakatning harbiy kuchlariga tahdid qilish va ularga nisbatan qurolli operatsiyalar olib borishni o'z ichiga oladi (Xuddi 2003-yilda Iroqda bo’lgani kabi);
  
• 
  suveren davlatning hududiga yoki havo hududiga boshqa davlatlarga qarshi harbiy kuchlarni yuborish orqali davlatning ichki ishlariga aralashishga olib keladigan ma'noda aralashish;
  
•