Ruza. Kimyoviy reaksiya turlari. Noorganik birikmalarning asosiy sinflari

Kimyoviy tenglama – kimyoviy reaksiyalarni formulalar yordamida ifodalanishidir. Yoki kimyoviy tenglamalar, kimyoviy reaksiyalarning kimyoviy formulalar va son koeffistientlari yordamidagi ifodasidir.

Reaksiyaning kimyoviy tenglamasi – bu sodir bo’lgan sifat va miqdor o’zgarishlaridan tasavvur beruvchi jarayonni yozish usulidir. Kimyoviy tenglamaning chap tomoniga dastlabki moddalar formulasi, o’ng tomoniga reaksiyadan keyingi mahsulotlar formulasi yoziladi. Formula oldidagi koeffistient shunday tanlanadiki, natijada har bir element atomlari yig`indisi tenglamaning chap va o’ng tomonida bir xilda (teng) bo’ladi.

Masalan,

SO₃+H₂O=H₂SO₄

Bu yozuv quyidagi axborotlarni beradi: oltingurgut (VI) oksidi suv bilan birikib sulfat kislotani beradi. 1 mol oltingugurt (VI) oksidi 1 mol suv bilan birikib 1 mol sulfat kislota hosil qiladi. 80 g SO3 18 g suv bilan ta’sirlashib 98 g sulfat kislota hosil qiladi. Kimyoviy tenglama massalar ta’siri qonuni asosida tuziladi: reaksiya tenglamasi yozilganda tenglamaga qo’yiladigan koeffistientlar eng kichik butun sonlar bo’lishi kerak. Reaksiya tenglamalarini ikki xil usulda yoziladi: -empirik formulalar yordamida:

P₂O₅+3H₂O=2H₃PO₄;

Na₂SO₄+BaCl₂=BaSO₄↓+2NaCl