Rustamov Ixtiyor

SIMM va DIMM modullari 

---

Ko‘pchilik zamonaviy kompyuterlarda alohida xotira mikrosxemalari o‘rnida 
kichik plata ko‘rinishidagi bo‘lib, tizimli plata yoki xotira platasiga o‘rnatiluvchi 
SIMM yoki DIMM modullari ishlatiladi. Alohida mikrosxemalar SIMM yoki 
DIMM modullari plataga shunaqa o‘rnatiladiki, ularni amaliy jihatdan almashtirish 
mumkin emas. To‘g‘rilash qiyin bo‘lgan xatoliklar uchraganda modulni olmay 
almashtirish kerak. SIMM yoki DIMM modullarini katta bir mikrosxema sifatida 
qarash mumkin. Shk- moslashuvchi kompyuterlarida asosan ikki tipdagi SIMM 
modullari qo‘llaniladi: 30 kontaktli (9 razryadli) va 72-kontaktli (36 razryadli). 
Ulardan dastlabkilari o‘lchami bo‘yicha kichiklaridir. SIMM modullarida 
mikrosxemalar plataga bir tomonlama o‘rnatilishi yoki ikki yoqlama o‘rnatilishi 
mumkin. 30-kontaktli modullardan foydalanish samarali emas, chunki bitta bankini 
to‘ldiruvchi yangi 64-razryadli tizim sakkizta shunaqa modulni talab etadi. 
Shuning uchun yangi tizimlar uchun Pentium MMX, Pentium Pro va Pentium II 
protsessorlarida 168 kontaktli DIMM moduli ishlatiladi (64-razryadli juft bitsiz 
yoki 72-razryadli juft bitli). 110 rasmda 30- va 70-kontaktli SIMM modullari, 
shuningdek 168-kontaktli DIMM modullari ko‘rsatilgan. Kontaktlar chapdan 
o‘ngga va platani ikkala tarafida ham joylashadi. 
Xotira mikrosxemalarini o‘rnatish 
O‘rnatishda yoki xotirani o‘chirishda quyidagi muammolarga duch kelishingiz 
mumkin: 

elektr zaryadlarini to‘plash; 

mikrosxema chiqishlarini shikastlanishi; 

SIMM va DIMM modullarini noto‘g‘ri o‘rnatilishi; 

yoqib-o‘chiruvchilar va ulovchilarni noto‘g‘ri joylashishi. 
Sezuvchan xotira mikrosxemalarini yoki platalarni o‘rnatishda elektr zaryadlarini 
to‘planishini oldini olish uchun, sintetik kyilmlar yoki oyoq kyilmlari kyilsh shart 
emas. Ish boshlashdan avval tizim korpusiga tegib turuvchi statik zaryad 
yig‘uvchilarni olib tashashimiz yoki yaxshisi almashtiriluvchi qurilmalarga mahsus 

---

blaslet kiydirishimiz kerak. Uni elektronika do‘konlaridan sotib olish mumkin. 
Braslet o‘tkazuvchi tasma ko‘rinishida bo‘lib, korpus bilan sim orqali 
birlashtiriladi (odatda “timsoh” tipida siqish yordamida). Qobiqni yerga qo‘yishda 
vilkani tarmoqdan uzish shart emas, balki komyuterni uchirish yetarli. Har qanaqa 
mikrosxema (yoki xotira moduli) mos shaklda o‘rnatilishi shart. Mikrosxema bir 
tarafi oxirida niqob bo‘ladi. Bu qirqimli, doiraviy sathli yoki bosqacha bolishi 
mumkin. Mikrosxemalar o‘rnatiladigan orinlar mos niqobga ega. Xullas, tizimli 
platada mikrosxemalarni qanday o‘rnatish korsatilgan. Agarda quyiladigan o‘rinda 
niqob bo‘lmasa, u holda o‘rnatilgan mikrosxemalarga e’tibor qilish lozim. Qirqim 
joylashishi mikrosxemalarni qo‘yish joyini ko‘rsatadi