ARDAN ZENTURK
Erdog'on, Aliyev va Mirziyoyev hamkorligi rivojlanishi,
turkiy millatini bir millat
va uch davlatga aylantirish
tendensiyalari Rossiya, Xitoy, AQSh va Yevropa
Ittifoqi tomonidan xavotir bilan kutib olinmoqda.
Chunki bu mustaqil, kuchli qardosh,
bayroqlari bir-
biriga juda o
ʻ
xshash 3 ta davlat ittifoqining
mustahkamlanishi, turk va ozarbayjon mudofaa
sanoati mahsulotlarini O'rta
Osiyoga kelishi, turk
askarlarining qardosh respublikalar qo'shinlari bilan
hamkorligi hech kimga foyda keltirmaydi. Shu bois
O‘zbekiston tarkibidagi Qoraqalpog‘istonda sodir
bo‘layotgan voqealar parda ortida turkiy davlatlar
sherikchiligiga qarshi aktorlar turibdi.
xalqaro aloqalar bo'yicha jurnalist
Toshkent nima uchun Qoraqalpog‘istonga de-yure
muxtoriyat berishdan voz
kechishga qaror qilganini
hech qachon bilmasligimiz mumkin. Bu harakat
Rossiya prezidenti Vladimir Putinning bu yil
Ukrainaga bostirib kirishi arafasida sobiq Sovet
rahbari Vladimir Leninga qo‘ygan aybiga mos keladi.
Sovet davridagi konstitutsiyalarda kichik xalqlarga o
ʻ
z
taqdirini o
ʻ
zi belgilash
huquqini bergan Leninning
milliy siyosatini Putin “soatli bomba” deya nutqida
tanqid qildi.
Ehtimol, Toshkentdagi amaldorlar hech qachon keng
ko‘lamli
millatchilik
harakatlarini
ko‘rmagan
Qoraqalpog‘istonga nazar tashlab,
xuddi shunday
dinamikadan xavotirga tushgandir.
JENNIFER BRIK
MURTAZASHVILI
Boshqaruv va bozorlar markazi
direktori va Pitsburg universitetining
xalqaro aloqalar bo'yicha dotsenti
Qoraqalpog‘istonning O‘zbekiston
tarkibidan ajralib
chiqish
huquqidan
mahrum
etilishi,
albatta,
qoraqalpoqlar tomonidan dushmanlik bilan qabul
qilindi. Ayniqsa, o‘z vaqtida Tojikistondan uzoqlashib
O‘zbekistonga ko‘chib o‘tgan Buxoro va Samarqand
viloyatlari hududlarida vaziyat
qanday rivojlanganini
ko‘rganlarini hisobga olsak. Buxoro va Samarqand,
umuman olganda, tojiklar tomonidan o'zlariniki deb
hisoblangan. U yerdagi aholi esa asosan tojiklar edi.
Bu hududlarda tojik aholisini assimilyatsiya qilish
siyosati olib borildi. Qoraqalpoqlar esa bularning
barchasini o'zlariga bog'lashdi,
ularda ham shunday
majburiy
assimilyatsiya
bo'lishidan
qo'rqishdi,
shuning uchun ular bunga juda og'riqli munosabatda
bo'lishdi.
MIXAIL ALEKSANDROV
MGIMO Harbiy-siyosiy tadqiqotlar
markazi yetakchi eksperti
ARKADIY DUBNOV
siyosatshunos,
postsovet hududidagi
mamlakatlar bo'yicha ekspert
”Sharqshunos tahlilchilar” intellektual klubi