Rudaning granulometrik tarkibi va uni aniqlash

 
 
M=0.02 d^2+0.5d 
Bu yerda d-zarrachaning maksimal o
’
lchami, mm. 
Talab qilinadigan aniqlikka va mahsulotning namligiga qarab elash orqali tahlil 
quruq va jamlashgan usulda o‘tkazilishi mumkin. Mahsulotning namligi uncha katta 
bo‘lmaganda va o‘ta aniqlik talab qilinmaganda elashning quruq usuli qo‘llaniladi. 
 
O‘lchami 0
-
13 mmli mahsulotning namligi yuqori bo‘
lib, quruq usulda elashni 
qiyinlashtirsa, namuna dastlab quritiladi. Og‘irlikdagi yo‘qolish elash natijasida olingan 
alohida sinflar chiqishlari orasida taqsimlanadi. Yirik o‘lchamli sinflar quritilmaydi. Yirik 
mahsulotning tahlili laboratoriya elaklarida 
o‘tkaziladi. O‘lchami 6 mm gacha bo‘lgan 
mayda mahsulotni elash mexanik silkitgichlarda amalga oshiriladi. 
 Mahsulotni elash 10-30 daqiqa davom etadi.Elash vaqti mahsulotning namligi va 
yirikligiga bog‘liq: mayda va nam mahsulot uzoq vaqt elanadi. Keyin sil
kitgichda yoki 
qo‘lda shu elaklarning o‘zida elashning qanchalik to‘liq bo‘lgani tekshiriladi.
 
Agar control elanganda 1 daqiqa davomida elakda o
’
tkan mahsulot massasi 
elakda qolgan mahsulot massasidan 1% oshmasa, yirik mahsulotni ham, mayda 
mahsulotni ham, mayda mahsulotni elash tamomlangan hisoblanadi. 
 

Sedimentatsion analiz 
Mayin tuyulgan mahsulotni suvda yoki havoda cho‘kish tezligiga qarab tahlil 
qilish sedimentatsion analiz deyiladi. Sedimentatsion analizning eng sodda usuli 
tindirish hisoblanadi. Analiz uchun 20-
50g mahsulot balandligi 150 mm gacha bo‘lgan 
stakanga solinadi. Stakan yuqori belgisigacha suv bilan to‘ldiriladi. Analiz uchun