Рубоб чолғуси ҳАҚида

Рубоб ижрочилиги

• Маълумки, бошланғич мусиқа мактабларида қашқар рубобини ушлашдан бошлаб, чап ва ўнг қўл харакатлари, товуш чиқариш, созланиш, бармоқлар жойлашуви каби ижро учун услубий кўрсатмалар берилади.
• Шу билан бирга, ижрочиликни ўсиши учун нота ёзуви орқали кўплаб машқлар, содда ва равон усулли ( 4/2, 4/3, 4/4 ўлчовдаги) турли характердаги техник машқлар тавсия этилиши бизга дарсликлардан маълум.

Рубобни ижро қилишда қўллар ҳолати

Қашқар рубоби торларининг созланиши

• Турли йўналишдаги асарларни ижро этишда қашқар рубоби учун характерли бўлган ўзига хос (торлар) созланиш ларидан фойдаланамиз.

Рубобда зарбларни ижро қилиш усуллари

Рубобда
Қўшзарб
Зарби
Билак
Тескари
Уфор
Рез
Якка

Якка зарб

Якка зарб -товуш чиқаришнинг энг оддий усулидир. У рубоб, танбур, дутор, уд, чанг, қонун чолғуларида ижро этишнинг асосий пойдеворидир. Якка зарб мезробни — нохунни торларда пастга ёки юқорига уриш билан ҳосил қилинади. Мезроб ёки нохунни пастга уриш — нота устига П белгиси, пастдан юқорига уриш эса V белгиси билан ифодаланади.

Қўш зарб

Қўш зарб — Мезроб ёки нохунни пастга ва юқорига уриб чалинган якка зарб ҳаракатларининг бир текисда алмашиниб туриши натижасидагитовуш чиқариш усули — қўш зарб деб юритилади.

ЗАРБИ ПАРРОН (учма зарб)

ЗАРБИ ПАРРОН (учма зарб) – Зарби паррон мунтазам ва тез-тез қўлланиладиган усул бўлиб, қашқар рубоби, афғон рубоби, уд, танбур, чанг, қонун созлари учун халқ куйлари ва мақомларни ижро этишда характерлидир. У мезроб ёки нохун билан юқоридан пастга ва пастдан юқорига тез зарб бериб чалинади. Зарби паррон асосий товушга ёрдамчи сифатида келадиган битталик форшлагни эслатади.

БИЛАК ЗАРБ

БИЛАК ЗАРБ - Ўнг қўлни бутун тор бўйлаб юқоридан пастга сирғанма харакатланишда мезроб ёки нохун билан товуш чиқариш усули билак зарб дейилади. У соз ижросидаги «арпеджио» усулини эслатади. Билак зарб тактнинг кучли хиссасида қўлланилади. У мусиқий жумланинг охирида ҳам кенг қўлланиши мумкин. Бу амал куйга майинлик ва якунийлик бахш этади.