Rossiya va Amerikaning diplomatik tarixi
Mavzu:Rossiya va Amerikaning diplomatik tarixi 1-AQSH –Rossiya munosobatlari 2- Rossiyaning davlatlar bilan aloqalari 3- AQSH –Rossiya ning iqtisodiy ahvoli 5-Xulosa
1 AQSH –Rossiya munosobatlari 1991-yildan buyon Amerika Qoʻshma Shtatlari va Rossiya oʻrtasidagi oʻzaro munosabatlardir. Qoʻshma Shtatlar va Rossiya oʻrtasida diplomatik va savdo aloqalari mavjud. Ushbu munosabatlar 1999-yil bahorida NATOning Yugoslaviya Federal Respublikasini bombardimon qilinishiga qadar Rossiya Prezidenti Boris Yeltsin (1991–99) davrida,[1][2] keyinchalik 2014-yilda Ukraina inqirozi, hamda, Qrimni Rossiyaga qoʻshib olinishi, Suriya fuqarolar urushiga Rossiya harbiy aralashuvi va 2016-yil oxiridan AQSh saylovlariga Rossiyaning aralashuvi bilan bogʻliq muammolar tufayli ushbu ikki davlat oʻrtasidagi munosabatlar oʻta keskinlashdi. Hozirda, 2014-yil uchun moʻljallangan oʻzaro sanksiyalar joriy etilmoqda.
Rossiya 20-asr kuchli Yevroosiyo elektr ko'rib chiqildi. Mamlakat juda muhim xalqaro nufuzini ega. yoshdagi 19-20 yil o'z navbatida, xalqaro vaziyat bir koloniya ularning qiyofasini o'zgartirish bilan turli sohalarda to'g'ridanto'g'ri anneksiya o'rnatishga muloqatga (qo'shilish) mustahkamlash, dunyoning buyuk davlatlarning qayta taqsimlash uchun kurash fonida ishlab chiqildi. 20-asrning boshlarida Rossiyaning tashqi siyosati geografik holatiga, strategik, geopolitik va iqtisodiy manfaatlarini muvofiq amalga oshirildi Bu holda, nomutanosiblik ustuvor yo'nalishlari va ittifoqchilari tanlashda ta'kidladi. vaziyat qoidalari va tashqi siyosat maqsadlariga erishishga Nikolay 2 tanlagan usullari yanada jiddiylashtirdi.
Biroq, hukumatning yuqori (Stolypin, Witte) qismi, mamlakatni modernizatsiya qilish mojaro rivojlanish xavfi amalga, tinch, diplomatik vositalarini ishlatish haqida turib oldi. 20-asr Shu bilan birga Rossiya, u faol qurolsizlanish masalalari bilan ishtirok etadi. hukumat doiralari boshqa qismi (Sazonov, BEZOBRAZOV, va boshqalar), hududiy tushumga davom ettirish uchun o'ynab, genişletici pozitsiyani egalladi.
Rossiya erta 20 asrda, an'anaviy tashqi siyosat yo'nalishlari o'zi uchun saqlab qoldi. Asosan, hali, u Yaqin Sharq ko'rib chiqildi. Rossiya davlat Bolqon xalqlar ittifoqchisi va himoyachisi tuyulardi. Biroq, ular bilan do'stona munosabatlarni mustahkamlash, 20-asr boshida Rossiya ayrim Evropa mamlakatlari muxolifatni uchrashdi. Rossiya agrar-industrial davlat edi. Mamlakat aholisining 85%i qishloqlarda yashardi. Shunday bo’lsa-da, Rossiyada kapitalizm shiddat bilan rivojlanib bordi. Chet el kapitalining kirib kelishi tufayli og’ir sanoat tezlik bilan ilgariladi. Uning metallurgiya, mashinasozlik, neft va ko’mir qazib olish kabi tarmoqlari yuksala boshladi
3- AQSH –Rossiya ning iqtisodiy ahvoli Rossiya bu davrda cheklanmagan monarxiya edi. Butun hokimiyat podsho (sar) qo’lida to’plangan edi. (Tarix kitoblarida podsho hokimiyatiga nisbatan «chorizm», «samoderjaviye» iboralari ham ishlatiladi.) Podsho hokimiyatining asosiy tayanchi pomeshchiklar hamda pravoslav cherkovi edi. Podsho xonadonining o’zi eng katta pomeshchik bo’lib, 7 mln. desyatina (1 desyatina =1,1 gektar) yerga egalik qilardi. Pomeshchik xo’jaligi Rossiyaning kapitalistik taraqqiyoti yo’lidagi asosiy to’siq edi. Pomeshchiklar jon-jahdlari bilan eski tartiblarning saqlanib qolishiga harakat qilar edilar.
Shu davr Rossiya iqtisodiy taraqqiyotiga xos yana bir xususiyat bu — monopoliyalarning vujudga kelganligi edi. Chunonchi, Rossiya Janubining qora metallurgiyasida bu yillarda «Prodmet» degan yirik monopolistik tashkilot qaror topdi. Bu tashMlot amalda bir qancha sindikatlarning birlashmasidan iborat bo’lib, metallurgiya sanoatining eng asosiy mahsulot turlari: sortli temk va tunuka, balkalar, relslar va boshqa shu kabilar savdosini monopoliya qilib oldi. Metallurgiya zavodlarining faqat ayrim xil mahsulotlari savdosinigina o’z qo’liga olgan monopolistik birlashmalar («Truboprodaja», «Krovlya») vujudga keldi. Rangli me-tallurgiyada mis prokati zavodlari sindikatlari (1903) bilan «Med» jamiyati (1907) hal qiluvchi mavqeni egallab oldi. 1909- yil 1- yanvarida Rossiyada 45 sanoat tarmog’ida 140 ta monopolistik birlashmalar (sindikatlar) bo’lib, ularning eng yirigi «Prodmet» va «Produgol» edi. Rossiya iqtisodiy taraqqiyotiga xos yana bir xususiyat — Rossiya kapitalini chetga chiqarishdan ko’ra chetdan Rossiyaga kapital kiritishning ustunligi edi. Bu, bir tomondan, Rossiya kapitalizmining zaifligi oqibati bo’lsa, ikkinchidan, Rossiyada chet el kapitaliga katta foyda keltiruvchi sohalarning, mintaqalarning ko’pligi hamda arzon ishchi kuchining mavjudligi bilan ham izohlanardi
Xulosa Tarixchilar ushbu davrda turli yo'llar bilan baholanadi, ammo 60% bu borada ulkan sakrashni ta'minlashga moyil bo'lib, shu vaqt ichida jahon bosqichi va boshqa davlatlar Rossiyadan qo'rqishgan. Birinchisi, nega bu davr muvaffaqiyatli bo'lgan, shuning uchun mamlakat sanoat yo'liga aylandi va Serfdomni bekor qildi va shu tariqa taraqqiyot qizg'in davom etdi. Shubhasiz, ulkan hududlar, ayniqsa Markaziy Osiyoni egallab olishadi. Shuningdek, ko'plab islohotlar qishloqdan kuchli sanoat kuchini yaratdi. Nihoyat, XIX asrda Rossiya Turkiya, Frantsiya, Yaponiya va boshqalar bilan urushdan omon qoldi. Bular eng mashhur urushlar, chunki hech kim buyuk bonaparte boshchiligidagi kuchli Frantsiyani va faqat katta odamning irodasining irodasini to'xtata olmadi, zodagonning irodasi, oddiy dehqon bilan urushda g'alaba qozonishga yordam bera olmadi.
Foydalanilgan Adabiyotlar Aliyev G.Z., Turtsiya v period pravleniya mladoturok, M., 1972; Oʻzbekistonning yangi tarixi, 1 kitob [Turkiston chor Rossiyasi mustamlakachiligi davrida], T., 2000; Raxmaialiyev R., Imperiya tyurkov, M., 2002; Erol Gungoʻr,davlatlar, T., 2003; Mirzo Salimbek, Kashkuli Salimiy, Tavorixi mutgaqadimin va mutaaxirin, Buxoro, 2003. Internet saytlar www.ziyonet.uz www.yandex.net www.Arxv.uz
Do'stlaringiz bilan baham: |