Rizakom-1” va “serhosil” biopreparatlari asosida tomchilatib sug’orish texnalogiyasi qo’llab g’o’za o’simligining o’sishi rivojlanishi va hosildorligiga ta’sirini o’rganish. Ismailhodjayev B. Sh- b f. d professor Xolmatjonov Ravshan – tiqxmmi
“RIZAKOM-1” va “SERHOSIL” biopreparatlari asosida tomchilatib sug’orish texnalogiyasi qo’llab g’o’za o’simligining o’sishi rivojlanishi va hosildorligiga ta’sirini o’rganish. Ismailhodjayev B.Sh- b.f.d.professor Xolmatjonov Ravshan – TIQXMMI magistranti. Nortoyev Shavkat –TIQXMMI magistranti. Annotatsiya. “RIZAKOM-1” va “SERHOSIL” biopreparatlari Farg’ona viloyati Dang’ara tumani gidromorf tuproqlarida tomchilatib sug’orish texnalogiyasini qo’llab g’o’zaning o’sishi, rivojlanishi va hosildorligiga ta’siri o’rganildi. Xozirgi kunda kelib go’zadan yuqori hosil olish uchun turli hildagi kimyoviy biopreparatlardan foydalanilmoqda. Biz qo’llagan biopreparatlar hech qanday kimyoviy modda emas ularning hammasi tabiiy. Shuning uchun ham uning tuproqqa hech qanday salbiy ta’sir ko’rsatmaydi. Lekin hosil miqdorining oshishiga ijobiy ta’sir ko’rsatdi.
Kalit so’zlar: “RIZAKOM-1”, serhosil, g’o’za, Namangan-77, tomchilatib sug’orish, chigit, paxta.
Kirish.
Ma’lumki, go’za albatta sugorish bilan o’sib rivojlanadi,lekin har xil tur va navlarga mansub g’o’zalarni sug’orish tartibi, turli sharoitdagi g’o’zani sug’orishda o’simlikda sodir bo’layotgan hayotiy jarayonlarning yo’nalishi va boshqa omillarni hisobga olib sug’orish masalasi xozirgacha muammo bo’lib qolmoqda. Bugungi kunga kelib suv resurslaridan ratsional foydalanish va suv tejamkorligi Orol dengizi havzasida mintaqaning barqaror taraqqiyotida hal qiluvchi ahamiyat kasb etuvchi masalalardan biriga aylandi. Mazkur masalalar mintaqadagi ortib borayotgan suv resurslarining tanqisligi va ularning sifati yomonlashishi jarayonlari hamda shakllangan yangi iqtisodiy, siyosiy, ijtimoiy va ekologik reallik sharoitlarida yanada muhimroq va dolzarbroq ahamiyat kasb etmoqda. Mintaqada vujudga kelgan suv-ekalogik vaziyat ko’p jihatdan so’nggi 40-50 yil mobaynida tabiiy resurslardan eng avvalo suv resurslaridan foydalanish masalasiga ekstensiv yondashish asosidagi faoliyatlarning natijasi sifatida vujudga keldi hamda tabiiy va antropagen omillar ta’sirida murakkablashib bordi. Mazkur vaziyatni to’g’ri etiborga olgan O’zbekistonda suv tejamkorligi masalasi davlat siyosati darajasiga ko’tarildi. Jumladan O’zbekiston Respublikasi birinchi prezidentining 2013-yil 19-apreldagi “2013-2017 yillar davrida sug’oriladigan yerlarning meliorativ holatini yanada yaxshilash va suv resurslaridan samarali foydalanish bo’yicha chora-tadbirlar to’g’risida” gi PF-1958-sonli qarori [1] va mazkur qaror asosida qabul qilingan Vazirlar maxkamasining 2014-yil 24 fevraldagi № 39-sonli qarori [2] mazkur yo’nalishda olib borilishi lozim bo’lgan tadbirlarning ustuvorligini ko’rsatadi. Ushbu qarorlar asosida turli sohalarda, ayniqsa qishloq xo’jaligida suvni tejaydigan texnalogiyalarni joriy qilish masalasiga alohida urg’u berilgan. O’zbekiston Respublikasi Prezidentining 2017 yil 29-oktabrdigi “Yerlarning meliorativ holatini yaxshilash tizimini tubdan takomillashtirish chora-tadbirlari to’g’risida”gi PF-3932-sonli qarori[3] ham mazkur yo’nalishda olib borilishi lozim bo’lgan tadbirlarning ustuvorligini ko’rsatadi. Qo’yilgan maqsadlarga erishishda zamonaviy suv tejamkor texnalogiyalar bilan bir qatorda nisbatan arzon, sodda va ekologik toza bo’lgan texnalogiyalar, jumladan “RIZOKOM-1” va SERHOSIL” biopreparatlar suv tejamkor texnalogiyalarni rivojlantirish ham alohida ahamiyat kasb etadi. Shularni hisobga olib, maqolamizda ushbu preparatlarni va tomchilatib sug’orishni qo’llab, go’zani o’sishi rivojlanishi va hosildorligiga ta’sirini yoritib berishni rejalashtirdik..