Rivojlantirish va muvofiqlashtirish hududiy

O`quv mashg`uloti shakli va turi
Amaliy
O`quv mashg`uloti rejasi	1. Kompyuter grafikasi tushunchasi. 2. Grafik obektlar va ularni kompyuterda tasvirlash usullari.
O`quv mashgulotining maqsadi: Grafik obektlar va ularni kompyuterda tasvirlash usullari to`g`risidagi bilim ko`nikmalarni shakllantirish mustaxkamlash.
O`qitish natijasi	Mavzuni o`zlashtirish natijasida o`quvchilar Grafik obektlar va ularni kompyuterda tasvirlash usullari to`g`risida bilimga ega bo`ladilar.
Pedagogik vazifalar 1. Grafik obektlar va ularni kompyuterda tasvirlash usullari haqida tanishtirish. 2. Kompyuter grafikasi tushunchasini tasniflab berish. 3. Kompyuter grafikasini tushuntirish. 4. Grafik obektlar va ularni kompyuterda tasvirlash usullarini ochib berish	O`quv faoliyat natijalari; 1. Kompyuter grafikasi haqida tushunchaga ega bo`ladilar 2. Grafik obektlar va ularni kompyuterda tasvirlash usullari haqida tanishtirish 3. Kompyuter grafikasini aytib beradilar 4. Grafik obektlar va ularni kompyuterda tasvirlash usullarini tartibli ravishda izoxlab beradilar
O`qitish metodlari	Tushuntirish/ko`rsatma berish. Suxbat.
O`qitish vositalari	Matnlar, yozuv taxtasi, kompyuter, ko`rgazmali qurol
O`quv faoliyatini tashkil etish shakli	Guruhli
O`qitish sharoiti	Maxsus texnik vositalar bilan jixozlangan guruxlarda ishlashga muljallangan xona
Qayta aloqaning usul va vositalari	Savol-javob

O`quv mashg`ulotining texnologik xaritasi

Ish bosqichlari va vaqti	Faoliyat mazmuni
	O`qituvchi	Ta’lim oluvchi
1-O`quv mashg`ulotiga kirish (5daq.)	Tashkiliy qism: 1. O`quvchilarni mashgulotga tayyorgarligi va davomatini tekshiradi	Mashg`ulotga Tayyorlanadilar
2-bosqich. Asosiy (65daq.)	Tаyanch bilimlаrni fаollаshtirish: 1. Uygа berilgаn vаzifаni nаzorаt qilish xаmdа o`tilgаn mаvzu bo`yichа o`quvchilаrgа sаvollаr berish, ulаrni bаxolаsh; Mаqsаd vа vаzifаni belgilаnishi: 2.Mаshg`ulotning nomi, rejаsi, mаqsаd vа o`qitish nаtijаlаri bilаn tаnishtirish; 3. Mustаqil ishlаsh uchun аdаbiyotlаr bilаn tаnishtirish; 4.O`quv mаshg`ulotidа o`quv ishlаrni bаxolаsh mezoni vа ko`rsаtkichlаri bilаn tаnishtirish; Tа`lim oluvchilаr bilimini fаollаshtirish: 5.Tezkor–so`rov, sаvol-jаvob, texnikаlаr orqаli bilimlаrni fаollаshtirаdi; Yangi o`quv mаteriаl bаyoni: 6. Amaliy mаshg`ulotning rejаsi v аtuzilishigа muvofiq, o`qitish jаrаyonini tаshkil etish bo`yichа xаrаkаtlаr tаrtibini bаyon etiladi. Аsosiy xolаtlаrni yozdiriladi; 7. Slаydlаrni Power Point tаrtibidа nаmoyish vа shаrxlаsh bilаn mаvzu bo`yichа аsosiy nаzаriy xolаtlаrni bаyon qilаdi; Yangi o`quv mаteriаlini mustаxkаmlаsh: 8. Mustаxkаmlаsh uchun sаvollаr berilаdi. Jаrаyon kichik guruxlаrdа dаvom etishini mа’lum qilinаdi; 9. Kichik guruxlаrgа bo`lаdi, kichik guruxdа ishlаsh qoidаsi bilаn tаnishtirаdi xаr bir guruxgа topshiriq berаdi vа bаxolаsh mezoni bilаn tаnishtirаdi. Ishni bаjаrish yo`riqnomаsini berаdi; 10.Guruxlаrdа ishlаrni boshlаshgа ruxsаt berаdi. Xаr bir kichik gurux ishtirokchisi vаzifаni bаjаrish tаrtibini tushungаnligini аniqlаsh mаqsаdidа kаytа аlokа o`tkаzаdi.Bаjаrish jаrаyonini kuzаtаdi, mаslаxаtlаr berаdi. 11.Ishgа аjrаtilgаn vаqt tugаgаnini mа’lum qilаdi, guruxlаr taqdimotini tаshkil etаdi.Gurux а’zolаrigа diqqаt bilаn eshitishlаrini vа sаvollаr berishlаrini, shu bilаn birgа o`zаro bir-birlаrini bаxolаshlаrinieslаtаdi. Jаvoblаrni to`ldirаdi vа qisqаchа xulosаlаr qilаdi; 12.Guruxlаr ishini o`zаro bаxolаshni o`tkаzаdi, mаvzuning xаr bir qismi bo`yichа xulosаlаr qilаdi, eng аsosiylаrigа e’tibor qаrаtаdi, berilаyotgаn mа’lumotlаrni dаftаrgа qаyd etishlаrini eslаtаdi. Mаvzuning kаsbiy fаoliyatlаridаgi аxаmiyati bilаn bog`lаb mаvzuni yakunlаydi.	Uy vаzifаsini tаkdim etаdilаr. Sаvollаrgа jаvob berаdilаr. Mаvzu nomi vа rejаsini yozib olаdilаr. Diqqаt qilаdilаr. Sаvollаrgа jаvob berаdilаr. Topshiriqni bаjаrаdilаr. Kichik guruhlаrgаbo`linаdilаr. Kichik guruhdа ishlаsh qoidаsi bilаn tаnishаdilаr. Xаr bir gurux o`z topshiriq vаrаqlаri bo`yichа fаoliyatini boshlаydi. Xаr bir gurux sаrdorlаri chiqib o`z ishlаrini tаqdim qilishlаrini аytаdi. Berilgаn qo`shimchа sаvollаrgа jаvob berаdilаr. Gurux ish nаtijаlаrini o`zаro bаxolаydilаr. Mа’lumotlаrni dаftаrgа qаyd qilаdilаr
3-bosqich Yakuniy (10 daq.)	Mаshgulot yakuni: 1. Fаol ishtirok etgаn o`quvchilаrni jаvoblаrini izoxlаb bаxolаydi vа rаg`bаtlаntirаdi. Uygа vаzifаni berilishi: 2. Kelgusi mаshg`ulotgа vаzifа vа uni bаjаrish yuzаsidаn yo`riqnomа berаdi.	Bаxolаri bilаn tаnishаdilаr. Topshiriqni yozib olаdilаr

Mavzu: Grafik obektlar va ularni kompyuterda tasvirlash usullari.
Reja: 1. Kompyuter grafikasi tushunchasi.

2. Grafik obektlar va ularni kompyuterda tasvirlash usullari.

Kompyuter grafikasi tushunchasi hozirda keng qamrovli soxalarni o’zida mujassamlashtirib, bunda oddiy grafik chizishdan to real borliqdagi turli tasvirlarni hosil qilish, ularga zeb berish, dastur vositasi yordamida hatto tasvirga oid yangi loyihalarni yaratish ko’zda tutiladi. U multimedia muhitida ishlash imkoniyatini beradi.

Kompyuter grafikasi- bu, avvalo, keng tarqalib borayotgan dastur ta`minotidir, ya`ni kompyuter grafikasi mavjud va yangi yaratilayotgan dasturlarga tayanadi. U hatto dasturlarning o’ziga zeb berishda ham juda keng qo’llaniladi. Uning rivojlanishi jarayonlarning real uch o’lchovli fazoda qanday kechishini aniq tasvirlash (hatto harakatdagi) imkoniyatini yaratdi. Shuning uchun hozirda shunday amaliy dasturlar paketlari mavjudki, ular yordamida ko’rilayotgan masalaning asosiy parametrinigina bergan holda uning yechimi natijasi grafik shaklda olinishi mumkin. Demak, axborotni grafik shaklda ishlab chiqish, taqdim etish, ularga ishlov berish, shuningdek, grafik ob'yektlar va fayllarda bo'lgan nografik ob'yektlar o'rtasida bohlanish o'rnatishni informatikada kompyuter grafikasi deb atash qabul qilingan. Bu holda biz natijalarni ko’plab jadvallar shaklida olishdan qutulamiz va bunga intilish kerak. Kompyuter grafikasi nafaqat ilmiy xodimlar, balki rassomlar, turli soha loyihachilari, reklama bilan shug’ullanadigan mutaxassislar, Internet sahifalarini yaratish, o’qitish jarayoni uchun va boshqa sohalarda muhim rol o’ynamoqda. Uning, ayniqsa, matbaa sohasida qo’llanilishi keyingi paytlarda rang-barang, suratli adabiyotlar, o’quv qo’llanmalari, badiiy asarlarning paydo bo’lishida yuksak bezash texnikasidan foydalanishni taqozo qilmoqda. Diqqatni o’ziga jalb qiluvchi videoroliklar, Internet sohifalarini yaratishni kompyuter grafikasisiz tasavvur qilish qiyin bo’lib qoldi. Kompyuter grafikasi uch turga bo’linadi: rastrli grafika, vektorli grafika va frontal grafika. Ular bir-biridan monitor ekranida tasvirlanishi va qog’ozda bosib chiqarilishi bilan farqlanadi. Kompyuter grafikasi uch turga bo'linadi: rastrli grafika, vektorli grafika va fraktal grafika. Ular o'rtasidagi asosiy farq nurning displey ekrandan o'tish usulidan iborat. Eslab qoluvchi elektron-nurli trubka (ENT)larga ega vektorli qurilmalarda nur berilgan trayektoriya bo'ylab bir marta chopib o'tadi, uning izi esa ekranda keyingi buyruq berilgungacha saqlanib qoladi. Demak, vektorli grafikaning asosiy elementi-chiziqdir. Chiziqni xotiradan egallaydigan joyi umuman o`zgarmaydi turlixil chiziq chizilsa xam, faqat xotira yacheykasida saqlanadigan chiziq parametrlash almashadi xolos.

Vektorli grafika bilan ishlovchi dasturiy vositalar birinchi navbatda tasvirlarni yaratishga mo'ljallangan. Bunday vositalar reklama agentliklarida, dizaynerlik byurolarida va nashriyotlarda qo'llaniladi.

Rastrli qurilmalarda esa tasvir ularni tashkil etuvchi nuqtalar majmuasidan vujudga keladi. Bu nuqtalar piksellar (rixels) deb ataladi. Rastr — bu ekranning butun maydonini qoplovchi piksellar matrisasidir. Demak, rastrli grafikaning asosiy elementi nuqtadan iborat.

Rastrli grafika vositalari bilan tayyorlangan tasvirlar kompyuter dasturlar yordamida kamdan-kam soddagina yaratiladi. Ko'pincha ushbu maqsadda rassom tayyorlagan tasvirlar yoki rasmlar skanerlanadi. Rastrli tasvirlar bilan ishlashga mo'ljallangan ko'pgina grafik muharrirlar asosan tasvirlarga ishlov berishga mo'ljallangan. Internet tizimida ko'proq rastrli tasvirlar qo'llanilmoqda.

Fraktal badiiy kompozisiyani yaratish — bu tasvirni chizish yoki jihozlash emas, balki uni dasturlashdir ya'ni bunda tasvirlar formulalar yordamida quriladi. Fraktal grafika odatda o'yin dasturlarida qo'llaniladi. Shuningdek, fraktal grafika vektorli grafika kabi hech qandayu obyekt hotirada saqlanmaydi. Tasvirlar tenglamalar buyicha yaratiladi. Shuning uchun formuladan boshqa xech narsani saqlashni keragi yoq.

Mavzu: Rastli va vektorli grafikalar va ularning dasturiy ta’minotlari.
O`quv mashg`ulotining o`qitish texnologiyasi modeli

Vaqt: 80 daqiqa	Ta’lim oluvchilar soni
	1-gurux__	2-gurux__	3-gurux__	4-gurux__