REVOJLANISH QONUNIYATLARINI O'RGANISHDA DINAMIKA QATORLARI AHAMIYATI
REJA:
DINAMIKA QATORLARI AHAMIYATI
SHAXS HAQIDA TUSHUNCHA.
SHAXS RIVOJLANISHIGA TA'SIR ETUVCHI OMILLAR.
INSON KAMOLOTI VA SHAXSNING RIVOJLANISHIDA MUHITNING ROLI.
INSONNING KAMOL TOPISHIDA TARBIYANING ROLI.
Dinamika qatorlari
Dars o’quv maqsadi. Ushbu mavzu bo’yicha darsning o’quv maqsadi bo’lib, dinamika qatorlarilarining mazmunini,ularni tuzishning asosiy qoidalarini hamda ularning turlarini hisoblash va tahlil qilish usullarini o’rgatish hisoblanadi.
Tushunchalar va tayanch iboralar. Dinamika. Dinamika qatorlari.Davriy qatorlar.Momentli qatorlar. Hosilaviy qatorlar.Mutlaq qo’shimcha o’sish.O’sish surati. Qo’shimcha o’sish. surati..
Maruzani o’tish metodi.Maruzani “Bilaman,bilishni xohlayman,bilib oldim”, blis –so’rov va aqliy hujum” metodlarini qo’llagan holda o’tish ko’zda tutiladi
Asosiy savollar:
1.Dinamika qatorlari to,grisida tushincha va ularni tuzishni asosiy qoidalari
2.Dinamika qatorlarni turlari va hisoblash usullari
3.Dinamika qatorlarini qayta ishlash va tahlil qilish usullari
6.1. Dinamika qatorlari to,grisida tushincha va ularni tuzishni asosiy qoidalari
Dinamika qatorlari deganda ommaviy ijtimoiy hodisalarni malum davr (vaqt) ichida tavsiflovchi raqamlardan tashkil tongan qatorlar tushuniladi.Statistika ijtimoiy hodisalarning holati va ularning o’zgarishini davrlar (yillar) bo’yicha o’rganadi.Har qanday dinamika qatorlari ikki unsurdan tashkil topadi:
1.Hodisalarning miqdorini tavsiflovchi darajalar
2.Hodisalarning darajalariga tegishli davrlar(momentlar)
Hodisaning miqdorini tavsiflovchi darajalar deyilganda ularning soni, miqdoriva hajmi ko’rsatkichlari tushuniladi. Hodisalarning darajalariga tegishli davrlar deyilganda sanalar, oylar, yillar tushuniladi.
Dinamika qatorlarni tuzishning asosiy qoidalari:
Birinchidan,dinamika qatorlarni tuzishda eng avvolo miqdorlarni taqqoslama holatga keltirish kerak. Buning uchun vaqt birligi, o’lchov birligiisoblash usuli , narx-navosi bir xtl bo’lishi kerak.
Ikinchidan,barcha davrlar uchun kuzatish obyekti bir xil bo’lishi kerak.
Uchinchidan, ijtimoiy hodisani qamtab olgan davr ning uzun-qisqaligi va hisoblashdagi aniqlik jihatidan darajalari (0.1, 0.01, 0.001) bo’yicha ham bir xil bo’lishi kerak.
Ushbu qoidalarga amal qilib, tuzilgan dinamika qatori ijtimoiy hodisalar orasidagi qonuniyatlarni aniq ko’rsatish va xulosa chiqarishda muhim vosita,omil bo’lib xizmat qiladi
Do'stlaringiz bilan baham: |