Республики узбекистан

 

 

Tuzuvchi:  

A.J.  Xalilov,  NDKI  «Texnologik  jarayonlar  va  ishlab  chiqarishni 

avtomatlashtirish va boshqaruv» kafedrasi katta o„qituvchisi.  

 

Taqrizchilar:  

Z.O.  Eshmurodov,  t.f.n.,  NDKI  «Texnologik  jarayonlar  va  ishlab 

chiqarishni avtomatlashtirish va boshqaruv» kafedrasi dotsenti.

 

 

SH.J.  Xudoyorov,  f.m.-f.n.,  NDPI  «Informatika  va  axborot 

texnologiyalar» kafedrasi mudiri. 

 

 

 

 

---

 

3 

 

1-Ma‟ruza.  

Avtomatik sistemalarni loyihalash asoslari fanining maqsadi, mazmuni, 

loyihalash bosqichlari va loyiha hujjatlarini tayyorlash tartibi 

 

Reja: 

1. Avtomatlashtirish sistemalarini loyihalash asoslari fani xususida umumiy tushunchalar  

2. Loyiha hujjatlarini tayyorlashda me‟yoriy va ko„rsatma materiallar  

3. Loyihalash bosqichlari mazmuni va tayyorlash tartibi. 

 

Kirish 

YAngi  sanoat  korxonalarini  yaratish  va  amaldagilarini  zamon  talablari  darajasiga  keltirish 

ishlab chiqish jarayonlarini avtomatlashtirishni ham qamrab olib, u mehnat unumdorligini oshirish, 

mahsulot  sifatini  yaxshilash,  sarf-harajatlar  miqdorini  kamaytirish,  ishlab  chiqarish  sharoitlarini 

talab  darajasiga  keltirish    kabi  ijobiy  samaralarga  olib  keladi.    Texnologik  jarayonlarni 

avtomatlashtirish  to„xtovsiz    rivojlanib,  u  fan-texnikaning  ko„pchilik  sohalari  bilan  bevosita 

bog„langandir. 

Moddiy  ne‟matlarni  ishlab  chiqarishda  yangi  texnologiyalarni  qo„llash,    ma‟naviy 

eskirganlarini  yangilash  va  amaldagi  avtomatika  vositalarini  yanada  zamonaviy    hamda 

takomillashganlari  bilan  almashtirish  uzluksiz  davom  etadigan  jarayondir.  Har  qanday 

avtomatlashtirish    sistemalarining  hayotiy  siklini  shartli  tarzda  to„rt  bosqichga  ajratish  mumkin, 

bular:  loyihalash,  montaj  qilish,  sozlash  ishlari  va  foydalanish  (ekspluatatsiya)  bosqichlaridir. 

Ushbu  fanda  asosan  avtomatlashtirish  sistemalarini  loyihalash  bosqichi  o„zlashtiriladi.  Bu  fanni 

o„rganish  natijasida  talabalar  quyidagilarni  bilishlari  kerak:  me‟yoriy,  standart  va  ko„rsatma 

hujjatlar tarkibi bilan  avtomatlashtirish sistemalari loyiha hujjatlarining mazmuni bilan  loyihalash 

uchun  zarur  bo„lgan  topshiriqlarni  tuzish   ishchi  va  texnik  loyihalash  bosqichlarida  hisoblash 

ishlari  texnologik jarayonlarning avtomatlashtirish darajasini oshirish va uni baholash  

Bu  fanni  o„zlashtirish  o„quv  rejasida  nazarda  tutilgan  quyidagi  fanlar  bilan  uzviy 

bog„langan: avtomatik boshqarish nazariyasi  sanoat elektronikasi  avtomatikaning texnik vositalari  

metrologiya, texnologik parametrlarni o„lchash usullari va asboblari  soha  texnologik jarayonlarini 

avtomatlashtirish.