|
Iqtisodiyot tarmoqlari bo‘yicha asosiy kapitalga investitsiyalar tarkibi (%)
4.7-jadval
1995 y 2000 y 2001 y 2002 y 2003 y 2005 y 2007 y 2008 y 2010 y 2012y
Jami
100
100
100
100
100
100
100
100
100
100
Ishlab chiqarish uchun
mo‘ljallangan
68,1
57,5
63,1
57,1
65,1
70,1
75,4
Sanoat
45,1
29,7
38,9
32,4
28,4
32,6
36,8
32,4
30.4
34,2
Qishloq xo‘jaligi
8,4
5,7
5,5
5,8
4,4
8,2
3,3
3,1
3.4
4.8
Qurilish
0,5
0,5
0,6
0,4
0,4
0,3
1,2
2,3
1.4
1.2
Transport va aloqa
7,5
16,7
14,0
10,0
21,7
13,0
22,8
26,3
29.7
16,9
Savdo va umumovqatla-
nish
5,7
4,3
1,5
2,6
3,4
3,1
1,7
2,5
4.8
4.7
Boshqa sohalar
0,9
0,6
2,6
5,9
6,8
0,3
0,7
0,4
2.5
2,4
Noishlab chiqarish uchun
mo‘ljallangan
31,9
42,5
36,9
42,9
34,9
42,5
29,9
24,6
Uy-joy qurilishi
13.2
11.0
11.3
9.2
15.1
19.8
Manba: O’zR Davlat statistika qo‘mitasi.
Jadval ma’lumotlarini sinchiklab o‘rganing. Bo‘sh kataklarni to‘ldiring. Keyingi yillar ma’lumotlarini
keltirihg. Qaysi tarmoqlarga ustun darajada diqqat qaratilishiga qanday omillar ta’sir ko‘rsatadi. Ulardan
xulosa chiqaring. Fikringizni bayon qiling.
98
99
Xorijiy investitsiyalarni jalb etish va ularni ustuvor
tarmoqlarga yo‘haltirish loyihalari
4.1- chizma.
Berilgan ma]lumotlarga diqqat qarating. Mamlakatimizning iqtiso-
diy yuksalishida xorijiy investitsiyalarning rolini ko‘rsating.
Xorijiy investitsiyalarni jalb etish shakllari
4.2- chizma.
2013 yilda umumiy qiymati 3,085 mlrdd bo‘lgan 115 ta loyihani
amalga oshirish ko‘zda tutilgan
Faoliyat yuritayotgan korxona-
larni modernizatsiya qilish bo‘i-
cha 42 ta loyiha – 1,863 mlrd.
dollar
Yahgi ishlab chiqarish
korxonalarini ishga tushirish
bo‘yicha 73 ta loyiha – 1,222
mlrd. dollar
Surgal koni bazasida 2012 yilda boshlangan, dunyoning 10 ta
global loyihasi qatoridan o‘rin olgan, hatto dunyo mezonlari
bo‘yicha ham noyob, qiymati 2,5 mlrd. dollardan ziyodni tashkil
etgan Ustyurt gaz-kimyo kompleksi qurilishi davom ettirildi
Xorijiy
invectitsiyalar
ni jalb etish
shakllari
Erkin iqtisodiy
hududlar
tashkil etish
Moliyaviy
aktivlarni sotib
olish va sotishni
tashkil qilish
Mol-mulki to‘liq
xorijiy investorlar-
ga tegishli bo‘lgan
korxonalarni tash-
kil etish
Yirik xorijiy kom-
paniya va firmalar-
ning sho‘ba korxo-
nalari va filiallarini
tashkil etish
Birgalikda ulush
qo‘shish orqali
qo‘shma
korxonalarni
tashkil etish
Erkin savdo
hududlarini
tashkil etish
Konsessiya va
lizing shartno-
malarini tuzish
Tenderlar e’lon
qilish
100
Xorijiy investitsiyalarni jalb etishning yana qanday shakllarini
bilasiz? Iqtisodchilar investirsiyaning yalpi mahsulotga nisbatan ulushi-
ning qanday darajasini optimal hisoblashadi? Siz shu fikrga qo‘shila-
sizmi? Fikringizni izohlang.
Javoblar:
Asosiy tayanch tushunchalar:
1 a); 2 i); 3 d); 4 j); 5 yo); 6 z); 7 b); 8 g); 9 v); 10 e).
Masala va mashqlar:
1. Y= 300.
2. 850.
3. 357,5 mlrd. so‘m.
4. a)
Ishlab
chiqarish va
daromad
darajasi
YaIM real
daromad,
tril. so‘m
Iste’-
mol
tril.
so‘m
Jamg‘a-
rish tril.
so‘m
Iste’-
molga
o‘rtacha
moyil-
lik
Jamg‘a-
rishga
o‘rtacha
moyil-
lik
Iste’-
molga
me’yo-
riy
moyil-
lik
Jamg‘ar
ishga
me’yo-
riy mo-
yillik
350
354
-4
1,01
-0,01
370
370
0
1
0
1
0
390
386
4
0,99
0,01
0,8
0,2
410
402
8
0,98
0,02
0,8
0,2
430
416
14
0,97
0,03
0,7
0,3
450
430
20
0,95
0,05
0,7
0,3
b) daromad nuqtasi 370 tril. so‘m.
T/N
1T; 2N; 3N; 4T; 5T; 6T; 7T; 8N; 9N; 10T.
Testlar:
1A); 2V); 3D); 4E); 5A); 6V); 7E); 8V); 9E); 10D); 11D); 12S); 13V);
14D); 15D); 16E); 17A); 18V);.
101
5-MAVZU: UMUMIQTISODIY MUVOZANATLIK
1-§. Makroiqtisodiy muvozanatlik, uning turlari va
shart-sharoitlari
=
Makroiqtisodiy
muvozanatlik
Jamiyat ehtiyojlari bilan uning iqtisodiy
imkoniyatlari (resurslari) va ishlab chiqa-
rish natijalarining miqdoran hamda tarki-
ban mos kelishligidir
Makroiqtisodiy
muvozanatlik
Jamiyat
ehtiyojlari
Jamiyatning iqtisodiy
imkoniyatlari (iqtisodiy
resurslari)
Milliy ishlab
chiqarish
natijalari
Makroiqtisodiy muvozanatlik
turlar
Umumiy
muvoza-
natlik
Jamiyat ehtiyojlari va ishlab chiqarish
natijalarining mos kelish darajasini
ancha to‘liq ifodalaydi.
Yalpi talab va yalpi taklif
o‘rtasidagi muvozanatlik
Ishlab chiqarish xarajatlari
va ishlab chiqarish natijasi
Yalpi ishlab chiqarish
va yalpi iste’mol
Yalpi daromadlar va
yalpi xarajatlar
Jamg‘arma va
investitsiya
=
=
102
2-§. Iqtisodiy mutanosiblik va uning turlari
Xususiy muvozanatlik
Jamiyat ehtiyojlari va ishlab
chiqarish natijalari ayrim
tomonlarining mos kelishlik
darajasini ifodalaydi
ishlab chiqarish va iste’mol o‘rtasidagi;
aholining sotib olish layoqati va tovarlar taklifi o‘rtasidagi;
pul massasi va tovarlar miqdori o‘rtasidagi;
alohida bozorlarda (tovarlar, resurslar, ishchi kuchi) talab va taklif
o‘rtasidagi;
davlat budjeti daromadlari va xarajatlari o‘rtasidagi.
iqtisodiy maqsadlarga ishlab chiqarish imkoniyatlarining
mos kelishligi;
jamiyatdagi barcha iqtisodiy resurslardan samarali foyda-
lanish imkonini beradigan xo‘jalik mexanizmining mav-
jud bo‘lishi;
ishlab chiqarishning tarkibi iste’molning tarkibiga mos
kelishligi;
barcha asosiy bozorlarda talab va taklifning muvoza-
natligi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
