Respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi namangan muhandislik-pedagogika

Xavfsizlik texnikasi qoidalari

Metallarni to’g’rilash va rixtovkalashda quyidagi qoidalarga rioya qilish kerak:

• 
  faqat sozlangan asboblarda ishlash;
  
• 
  bolg’aning dastasi kallakka mustahkam o’rnatilganini, dastada yoriq bo’lmasligini tekshirish;
  
• 
  qo’lni zarbadan, titrashdan himoya qilish uchun qo’lqoplardan foydalanish;
  
• 
  zagotovkani taxtada mahkam ushlash kerak.
  

Kesish asboblari, ularni charxlash va tekshirish

Zubila dasta, ish va zarb beriladigan qismlardan iborat. Dasta ovalsimon yoki yassi valsimon shaklda bo’ladi. Ish qismi pona shaklida. Uningn yon sirtlari charxlangandan so’ng o’tkir kesuvchi qirra (tig’) hosil bo’ladi.
Kreysmeyselь ensiz zubilo bo’lib, ariqchalar, novlar o’yish uchun mo’ljallangan. Murakkab profilli ariqchalarni o’yish uchun kesuvchi qirralari dumaloqlangan, tig’lari burchak ostida yoradigan kreysmeysellar ishlatiladi. Ular ariqcha ochqichlar deb ataladi.
Slesarlik bolg’alari po’latdan dumaloq va kvadrat muxrali qilib tayyorlanadi. Ish qismlari toblanadi. Bolg’aning asosiy xarakteristikasi uning vazni.

Kesish asboblarini o’tkirlash

Kesish asboblari korundan yasalgan jilvirlash doiralari bilan charxlanadi. CHarxlashda quyidagilar ta’minlanishi lozim :

• 
  kesish qirralarining to’g’ri chiziqliligi;
  
• 
  yon sirtlarini tekisliligi va ularning o’qqa qiyaligi;
  
• 
  tavsiya qilinadigan quyidagi o’tkirlak burchaklari.
  

CHarxlash uchun asbob tirakka qo’yib, doiraning butun eni bo’ylab suriladi va ponaning
dam bir tomoni, dam ikkinchi tomoni burib turiladi. Asbobni jilvirlash doirasiga qattiq bosmaslik kerak, aks xolda uning kesuvchi qismi qizib ketib, qattiqligini yo’qotadi. Sovutish uchun asboblarning charxlanadigan qismi tez-tez xo’llab turiladi. CHarxlash burchagi andaza bilan tekshiriladi.