Respublikasi axborot

=3*2=6 (2.26)

ABlarning umumiy sig‘imi, :


=2*10=20 (2.27)

ABlar tanlanganidan keyin to‘g‘rilash qurilmasini (TQ) tanlanadi. TQdagi maksimal tok ABlar zaryadsizlangada avariya rejimidan keyingi rejimda iste’mol qilinadi, ABdagi zaryad toki esasig‘imning 25% ga etishi mumkin.

=20*0.25=5 (2.28)

Bunday holda tizimning TQsining umumiy maksimal toki qiymatga erishadi:

=5+19.9=24.9 (2.29)

Maksimal tokning va nominal kuchlanishning qiymatlari qurilmalarni etkazib beruvchi kompaniyalarning kataloglaridan to‘g‘rilagichga kerakli tokni ta’minla bera oladigan TQ tanlanadi. 2.7-jadvalda keltirilgan texnik xarakteristikalardan kerakli to‘g‘rilagich qurilmasi tanlab olinadi.

2.7-jadval
To‘g‘rilagich qurilmalarning texnik xarakteristikalari

Ishlab chiqaruvchi , turi	Modeli	Bitta to‘g‘rilagichdag i parallel modullar soni	Kuchlanish , V	Maksimal chiqish toki, A (bitta moduldag i tok)
	, raqamli nazorat		24	148 (37)
, , ,	(, sifrovoy kontrol)	1…4	45	83 (21)
			60	66 (17)
, ,	, raqamli nazorat (sifrovoy kontrol)	1…7	24	260 (37)
			48	144 (21)
			60	116 (17)
	, raqamli nazorat (sifrovoy kontrol)	1…14	24	520 (37)

			48	288 (21)
			60	232 (17)
	, raqamli nazorat (sifrovoy kontrol)	1…21	24	780 (37)
			48	432 (21)
			60	348 (17)
IBP «Svyaz injiniring»,	, analogli nazorat qurilmasi (analogovaya apparatura kontrolya)	3, 4, 6, 7	24	308 (44)
		2, 3, 4, 8, 9, 12	48	264 (22)
		2, 3, 4, 6, 8, 9	60	171 (19)
IBP «Svyaz injiniring»,	, raqamli nazorat (sifrovoy kontrol), ,	3, 4, 9	24	396 (44)
		2, 3, 4, 9, 12, 18, 24	48	528 (22)
		3, 4, 7, 9	60	171 (19)
	, raqamli nazorat (sifrovoy kontrol), ,	3, 6, 9, 12	24	1200 (100)
		3, 6, 9, 12	48	600 (50)
		3, 6, 9, 12	60	480 (40)
	, raqamli nazorat (sifrovoy kontrol), ,	4, 6	24	132 (22)
		4, 6	48	66 (11)
		4, 6	60	54 (9)
, ,		1…4	60	60 (15)
		1…4	48	80 (20)
		1…6	48	120 (20)
		1…3	24	60 (20)
		1…3	24	120 (40)
		1…5	24	200 (40)
		1…10	24	400 (40)
		1…12	60	300 (25)
		1…8	60	200 (25)
		1…12	48	360 (30)
		1…8	48	240 (30)
		1…4	48	120 (30)

Eslatma: Sanoat tug‘rilagich qurilmalarining chiqish kuchlanishining nominal qiymati kamida ±10 % atrofida boshqarish mumkin.

O‘zgaruvchan tok UETMni tanlashga o‘xshab, TQni tanlashda undagi modullar sonini zaxirasi bilan aniqlash kerak:

29.9/0.75/4+1=11 (2.30)

bu erda – modulning maksimal toki; – parallel ulanishni hisobga olish koeffitsienti. Bu koeffitsient TQ modullari orasida mumkin bo‘lgan yuklamalarni notekis taqsimlanishini hisobga oladi.

Olingan ning qiymatini katta tomonga yaxlitlash kerak. Biroq, kerakli modullar soni ushbu qurilmaning maksimal modullar sonidan oshmasligini ta’minlash kerak, :

(2.31)

Modullar sonini aniqlashda shuni e’tiborga olish kerakki, ayrim TQ modellari faqat belgilangan miqdordagi modullar bilan ishlay oladi, masalan, 3, 6,

9. 
   (2.7-jadvalga e’tibor qarating).
   

Modullar sonini ga teng qilib tanlash xatolikka olib keladi, chunki bu TQ modullari 7 ta modullar (yoki 6, 9 modullar) bilan ishlay olmaydi.
Akkumulyator batareyasi elementidagi kuchlanish minimal (), tok esa maksimal bo‘lganda UETT ning maksimal aktiv quvvati avariyaviy rejimdan kiyingi rejimda tarmoqdan iste’mol qiladi:

=29.9*10*1.75/1=523.25 (2.32)

bu erda –tanlangan TQining foydali ish koeffitsienti. O‘zgarmas tok UETTninig iste’mol qiladigan to‘liq quvvati, :

=523.25/0.85=654 (2.33)

bu erda - tanlangan TQining quvvat koeffitsienti. O‘zgarmas tok UETTning reaktiv quvvati:

=(654²-523²)^0.5 =392 (2.34)

2. 
   O‘zgarmas tok uzulksiz elektr ta’minoti tizimini loyihalashdagi odatiy xatoliklar
   

1. 
   Elektr ta’minoti qurilmalarining asosiy ta’labalaridan variant uchun chiqish kuchlanishining ruxsat etilgan og‘ishlarini () noto‘g‘ri tanlash oqibatida chiqish kuchlanishlarini tekshirishda xatolikka olib keladi.
   
2. 
   Chiqish kuchlanishini tekshirishda elektr ta’minoti qurilmalariga qo‘yilagn asosiy talablarga mosligi tekshirishdagi xatoliklar. Razryad oxiridagi kuchlanish minimal ruxsat etilgan kuchlanishdan katta bo‘lishi kerak.
   
3. 
   Tanlangan AB va TQ larning xarakteristikalarini noto‘g‘ri yozib olish va talqin qilishdagi xatoliklar.
   
4. 
   AB va TQlarining modullari soni juft bo‘lishi kerak.
   

2. 
   O‘zgarmas tok uzulksiz elektr ta’minoti tizimini hisoblashga misol
   

Dastlabki ma’lumotlar:

• 
  o‘zgarmas tok qurilmasidagi ta’minot kuchlanishi, ;
  
• 
  o‘zgarmas tok qurilmasidagi maksimal tok, ;
  
• 
  akkumulyator batareyalari orqali ishlash davomiyligi, =0.5
  
• 
  atrof-muhit harorati, +18
  
• 
  avariyaviy yoritish tizimining turi – o‘zgaruvchan tokda;
  
• 
  avariyaviy yoritish tizimining ta’minot kuchlanishi, ;
  
• 
  avariyaviy yoritish tizimining maksimal toki, .
  

Infokommunikasiya korxonasida elementlaridagi nominal kuchlanish bo‘lgan qo‘rg‘oshin-kislotali ABdan foydalaniladi deb taxmin qilsak, ABdagi elementlarining taxminiy sonini aniqlaymiz:
Elektr taqsimlash tarmog‘idagi maksimal kuchlanish tushishini 4% () deb belgilaymiz.
Elektr taыsimlash zanjiridagi kuchlanish tushishi, :

ABlarining razryadi oxirida qurilmalarning klemmaliridagi kuchlanish: bu erda – razryad oxirida elementdagi kuchlanish.

Turg‘un zaryad rejimida qurilmaning klemmalaridagi kuchlanish:

bu erda – turg‘un zaryad vaqtida elementdagi kuchlanish.

Nominal kuchlanish uchun elektr ta’minoti qurilmalari chiqishidagi kuchlanish og‘ishi dan oshmasligi kerak (elektr ta’minotining asosiy talablariga ko‘ra), ga mos kelishi kerak.

Shunday qilib, barcha rejimlardagi qurilmalarning klemmalaridagi kuchlanish elektr ta’minoti qurilmalariga qo‘yiladigan talablarga javob beradi va qurilmani ishlashi uchun elementlar soni kifoya qiladi.

Korxona o‘zgaruvchan tok avariyaviy yoritish tizimidan foydalanilganligi sababli, ABni razryad toki qurilmalar iste’mol qiladigan maksimal tokiga teng:

2.4-jadvaldan razryad vaqti uchun ABning samaradorlik koeffitsientini sig‘im bo‘yicha aniqlaymiz.

ABning miinmal umumiy sig‘imi:

Talab qilinadigan bitta ABning sig‘imi :

2.5-jadvaldan qo‘yidagi xarakteristikalarga ega bo‘lgan firmasining nomli akkumulyator batareyasini tanlaymiz:

• 
  kuchlanishi ;
  
• 
  sig‘imi .
  

Bitta guruhdagi AB lar soni :

.

AB soni butun sondir, demak AB to‘g‘ri tanlandi. Talab qilingan ABlar umumiy soni, :

.

ABning umumiy sig‘imi, :

.

ABning maksimal zaryad toki, :

.

TQsining maksimal toki, :

TQsining maksimal toki va nominal chiqish kuchlanishi asosida firmasining nomli to‘g‘rilash qurilmasini tanlaymiz. U qo‘yidagi xarakteristikalarga ega:

• 
  chiqish kuchlanishi – ;
  
• 
  modulning maksimal toki, ;
  
• 
  qurilmaning maksimal toki – ;
  
• 
  bitta to‘g‘rilagich dagi parallel modullar soni – 3, 6, 9, 12;
  
• 
  FIK, ;
  
• 
  quvvat koeffitsienti, .
  

Zaxira modulini hisobga olgan holda kerakli modullar soni :

.

bu erda - parallel ulanishni hisobga olish koeffitsienti.
3, 6, 9, 12 ga teng bo‘lgan TQ modellari faqat belgilangan miqdordagi modullar bilan ishlay oladi. Hisob-kitoblarga ko‘ra bizga 3 ta modul kerak. Demak TQsini xatosiz tanladik.
Tarmoqdan iste’mol qilinadigan aktiv quvvatning maksimal qiymati qo‘yidagicha aniqlanadi:
=44*0.85/0.9=41

O‘zgarmas tok UETT tomonidan iste’mol qilinadigan to‘liq quvvat, :

.

O‘zgarmas tok UETTining reaktiv quvvati, :

Xulosa
Men bu labaratoriya ishini bajarish davomida Infokommunikatsiya elektr ta’minoti tizimlarini hisoblash va loyihalash tamoyillarini o'rgandim. Buning uchun korsatmalarda hisoblash ishlarini bajardim.