Respublikasi axborot texnologiyalari va kommunikatsiyalarini rivojlantirish vazirligi muhammad al-xorazmiy nomidagi toshkent axborot

Internet of Things 
(IoT)
 
90-rasm. IoT tizimi umumiy ko’rinishi 
IoT tushunchasi bir nechta texnologiyalar, real vaqtda tahlillash, mashinaning 
o’rganishi,  oddiy  sensorlar  va  o’rnatilgan  tizimlarni  birlashishi  tufayli  kengaydi. 
O’rnatilgan  tizimlarning  ananaviy  sohasi,  simsiz  sensor  tarmoqlar,  nazoratlash 
tizimlari, avtomatlashtirish va boshqa tizimlar birgalikda IoT ni hosil qiladi. Istemol 
bozorida IoT texnologiyasi “aqlli uylar” tushunchasiga tegishli bo’lgan mahsulotlar 
bilan ko’proq mos keladi. Masalan, qurilma yoki dasturiy vositalar uyning yoritish, 
isitish, xavfsizlik tizimini nazorat qiladi va uni smartfon qurilmalari va turli ovozli 
buyruqlar bilan osonlik bilan boshqarish mumkin bo’ladi (91-rasm). 
 
 
 
a) Enegriyadan 
foydalanish va mahalliy 
ob havo haqida Nest 
termostati 
b) Internetga ulangan Ring 
kompaniyasiga tegishli 
qo’ng’iroq 
c) Internetga ulangan 
August Home smart 
kaliti 
91-rasm. Aqlli uy jihozlarini ishlab chiqaruvchilar 
O’rnatilgan tizimlar (Embedded systems). 
O’rnatilgan tizimlar – bu ko’pincha 
real  vaqt  hisoblash  cheklovlariga  ega  bo’lgan  kattaroq  mexanik  yoki  elektr 

---

232 
 
tizimidagi  maxsus  funksiyaga  ega  boshqaruvchi  bo’lib,  ular  odatda  apparat  va 
mexanik qismlarni o’z ichiga  olgan to’liq qurilmaning bir qismi sifatida o’rnatilgan 
bo’ladi.  O’rnatilgan  tizimlar  bugungi  kunda  keng  foydalaniladigan  bir  qancha 
qurilmalarni boshqarishda foydalanilib, ishlab chiqarilgan mikroprosessorlarning 98% 
o’rnatilgan tizimlar sifatida foydalaniladi (92-rasm).