Respublika ta’lim markazi umumiy o‘rta ta’limning davlat ta’lim standarti va o‘quv dasturi

Hikmat durdonalari

(6 soat, A2+: 4 soat)


2-3-mavzu. Maqollar. (2 soat)
Maqollar xalq og‘zaki adabiyoti namunasi sifatida. Maqollarda xalq milliy tafakkurining aks etishi. Maqollarning shakliy tuzilishi, ularga xos qisqalik, ta’sirchanlik, teranlik kabi xususiyatlar haqida ma’lumot. Maqollarning kishilarni ezgu insoniy fazilatlar ruhida tarbiyalash vositasi ekanligi. Maqollarning mavzu doirasi. Vatanparvarlik, do‘stlik, ilm va kasb-hunar, oila, odob, tarbiya haqidagi maqollar.
Xalq og‘zaki ijodi tushunchasi.
4-mavzu. Topishmoqlar. (1 soat, A2+:2 soat)
Topishmoq xalq og‘zaki ijodining o‘ziga xos janri sifatida. Topishmoqlarda inson va uni o‘rab olgan olamning o‘xshatishlar, taqqoslashlar, savollar vositasida ifodalanganligi. Ularning shakliy tuzilishi. Topishmoqlarning savol va javob qismlari bilan birgalikda bir butun asarni tashkil etganligi.
5-7-mavzu. Ezop. “Yovvoyi echkilar”, “Kiyik bilan tokzor”, “Bo‘ri bilan laylak”, “Eshak bilan baqalar”, “Ustiga tuz yuklangan eshak”, “Burgut, zag‘cha va cho‘pon” masallari. (3 soat)
Qadimgi yunon masalchisi Ezop hayoti to‘g‘risidagi rivoyatlar. Ezop masallarining insoniyat ma’naviyati, ma’rifiy tafakkuridagi o‘rni. Masallarda ezgulik, saxiylik, olijanoblik singari g‘oyalarning ilgari surilgani.
“Yovvoyi echkilar”, “Kiyik bilan tokzor”, Bo‘ri bilan laylak”, “Eshak bilan baqalar”, “Ustiga tuz yuklangan eshak”, “Burgut, zag‘cha va cho‘pon” masallarida do‘stga sadoqat, yaxshilikka yaxshilik bilan javob qaytarish, do‘st-dushmanning kimligini farqlash lozimligi, boshqa hayotiy masalalarning ramziy obrazlar orqali talqin etilishi.
Masalchilikning shakllanishi va taraqqiyotida Ezop ijodining ahamiyati. Ezop masallarining tarbiyaviy roli. Nazariy ma’lumot. Masal haqida tushuncha.
Mavzu. Abdurahmon Jomiy. Hikoyatlar. (A2+: 3 soat)
Abdurahmon Jomiyning hayoti va ijodi haqida qisqacha ma’lumot. “Bahoriston”dagi ayrim hikoyatlar tahlili. Ularda mardlik, to‘g‘rilik, kamtarlik, kamso‘zlik, donolikning ulug‘lanishi. “Abulhasan Qushanjiy”, “Yusuf ibn Husan Roziy”, “Iskandar Rumiy jahongirlik davrida”, “Iskandardan so‘raganlarida…” hikoyatlarining tahlili.