Respublika o`rta maxsus, kasb – hunar ta`limi markazi qashqadaryo viloyat hokimligi o`rta maxsus, kasb – hunar ta`limi boshqarmasi

Konus vint chiziq (4.107- chizmaga qarang). Nuqta to‘g‘ri doiraviy konus o‘qi atrofida bir xil burchak tezligida aylanadigan yasovchi bo‘yicha tekis ilgarilama harakat qiladi. Shunda S₀ nuqtaning bosib o‘tgan yo‘li konus sirtida vint chiziq hosil qiladi. Bu yerda konus asosi d va balandligi A o'zaro teng 8 ga bo‘lingan bo'lib, S₀ nuqta konus yasovchilari bo‘yicha harakat qilib vaziyatga ko‘tariladi. Konus sirti yoyilmasida uning vint chizig‘i yoyilmasi ham qo'shib tasvirlangan. Bu yoyilma aylana sektoridan iborat bo‘lib, u ῳ=180⁰ d/l burchak bilan chegaralanadi.
Rezbalarni tasvirlash va ularni chizmalarda belgilash. Mashinasozlikda rezbalar keng tarqalgan bo'lib, o'zining universalligi, yuqori mustahkamligi, katta nagruzkalarga chidamliligi bilan munosib o‘rin olgan.
Rezbalar yordamida detallar bir-biri bilan mustahkam biriktiriladi va osongina ajraydi. Yoki maxsus detallar yordamida (bolt, vint, shpilka kabilar) biriktiriladi va ajratiladi. Barcha birikmalar rezbalar yordamida amalga oshiriladi.
Rezbalar tasnifi:
a) rezbaning profiliga qarab ularni uchburchakli, trapetsiyasimon, ynmaloq, to‘g ‘ri burchakli va boshqa profillarga ajratiladi;
b) rezbaning sirtiga qarab ular silindrik va konussimon rezbalarga ajratiladi;
d) rezbalarning sirtga nisbatan joylashishiga qarab ular tashqi va ichki rezbalarga ajratiladi;
e) rezbalardan foydalanish maqsadlariga ko‘ra ular biriktiruvchi (metrik), zichlab biriktiruvchi (konussimon), quvur, suriluvchi (tirakli trapetsiyasim on), maxsus va boshqa turlarga ajratiladi;
f) rezba vintli sirtining yo'nalishiga qarab ular o‘ng va chap yo‘lli rezbalarga ajratiladi;
g) rezbalar kirimining soniga qarab bir kirimli yoki ko'p kirimli (ikki kirimli, uch kirimli va hokazo) guruhlarga ajratiladi.
Bir kirimli va ko‘p kirimli rezba — bitta nuqta orqali chizilgan vint chizig'i orqali qirqilgan rezba (R) bir kirimli, bir vaqtning o'zida ikkita va undan ortiq nuqtalar chizgan vint chiziqlari orqali qirqilgan rezbalar ( R ) ko'p kirimli rezba deyiladi (4.108- chizma).