Respublihasi

k.9.3. Havxharlaxh texnikaxi

Kavsharlanadigan detallarning yuzalari metall kuyindisi, oksidlar, moylardan mexanik usulda yoki kislota bilan yaxshilab yuvib tozalanadi, so‘ng suv bilan yuvib quritiladi.
Past haroratli kavsharlashda metallning tozalangan yuzalariga flyus qoplanadi va kavsharlanadigan joy gorelka alangasi bilan qizdiriladi. Bu holda flyus bug‘lanadi, erigan kavshar esa tirqishga oqib tushadi. Kavshar yaxshi qotishi uchun kavsharlanayotgan joyda oldindan kavshar eritiladi, undan so‘ng birikmalar tutashtirilib kavsharlanadi.
Yuqori haroratda kavsharlashda konduktorda oldindan o‘rnatilgan kavsharlanayotgan yuzalar orasi ustma-ust qo‘yilib mahkamlanadi. Oksidlovchi alanga ancha mustahkam chokni
152
ta'minlaydi, lekin chokning tashqi ko‘rinishi yomonroq bo‘- ladi. Asetilen sarfi ko‘proq bo‘lgan alangada payvandlash oson- roq, chunki bunda kavsharning qizib ketishi kamayadi. Turli xil metallarni kavsharlashda detallarni bir maromda qizdirish uchun alangani metallning ancha qalin va issiq o‘tkazuvchan joyiga yo‘naltiriladi. Chunki kavshar doim nisbatan ko‘proq qizigan joyga oqishga intiladi, shuning uchun alangani shunday ushlash kerakki, alanga kavsharlanayotgan joyga mo‘ljallangan bo‘lsin.
Flyus kavsharlash paytida detalning qizdirilgan joyiga uzatiladi. Kavshar ham flyus bilan qoplanadi. Kavshar qiz- dirilgan detallar issiqligi bilan (kavshar chivig‘i uchini tekkizib) eritiladi. Kavsharni alangada eritish maqsadga muvofiq bo‘lmaydi. Kavsharlashdan so‘ng kavshar detal bilan birga sekin-asta sovitilishi kerak. Rangli metallarni kavsharlashda ularni suvda sovitish mumkin. Shu bilan birga, flyus tarkibiga kiruvchi bura kavsharlangan chok yuzasidan yaxshi olinadi. Flyus va bura qoldiqlarini kavsharlangan chok yuzasidan tozalash uchun avval 10% li sulfat kislotasi aralashmasida, so‘ng suv bilan yuvib tashlanadi.


Na7orat savollari

1. 
   Gaz bilan kavsharlashda qanday jihozlar qo‘llaniladi?
   
2. 
   Kavsharlarning qanday turlari mavjud?
   
3. 
   Flyuslar qanday maqsadda qo‘llaniladi?
   
4. 
   Detallarni kavsharlashga tayyorlash bosqichlarini bayon qiling.
   

5. 
   GAZ-HISLORODLI HESISH TEXNOLOGIYASI VA JIHOZLARI
   

1.