Reproduktiv salomatlik

 

---

www.pedagoglar.uz 
20-son 3 –to’plam yanvar 2022 
Sahifa: 453 
BOLA TARBIYASIDA OTA ONANING O'RNI 
Hasanova Baxtigul Normamatovna 
Surxandaryo viloyati Boysun tumani 
6-maktab boshlang'ich sinf o'qituvchisi 
Annontatsiya: 
Qadimgi yunon faylasuflari Aflotun va Arastu bola tarbiyasini 
jamiyat o‗z ixtiyoriga olishi, tarbiya jarayonidagi barcha zarur ishlarni davlat 
bajarishi lozim degan g‗oyani ilgari surgan edilar. 
Kalit so‘z: 
rivojlantirildi, shug‗illanish, xulq, tayyor
 
Bu g‗oya faransuz hayoliy sosalistlari Sen Semon, Sharl Fure asarlarida keyinchalik 
rivojlantirildi. Ular bola tarbiyasi bilan asosan davlat shug‗illanishi kerak, degan 
g‗oyani ilgari surganlar. Ammo sharq mutafakkirlari bola tarbiyasi bilan asosan ota-
ona shug‗illanishi kerak, degan hulosaga kelganlar. Bu bilan ular oilaviy tarbiyaning 
roliga katta e‘tibor berganlar. 
Rizouddin ibn Fahriddinning ―Oila‖ nomli risolasida bola tarbiyasi yomon 
niyat va qo‗pollik bilan emas, balki sabr toqat, matonat, mehribonlik, chidamlilik, 
shavqatu sezgirlik bilan bo‗lishi kerak. Zarar bilan foydani ayira olmagan yosh 
go‗dakni nazoratsiz tutish ulug‗ hatolikdir. Balki uni qattiqlik bilan yumshoqlik 
o‗rtasida adolat bilan tarbiya qilmoq kerakligi xaqida fikrlar berilgan (Rizouddin ibn 
Faxriddin. Oila. –T.: Mehnat, 1991). 
Ma‘lumki, bola 2-3 yoshidan boshlab, o‗z ehtiyojlari, fikr va talablarinini 
birmuncha aniq ifoda etadigan bo‗lib qoladi. U ko‗ziga ko‗ringan, aqli yetgan 
narsalarni so‗ray va ularni sinchkovlik bilan tekshira boshlaydi. Ota-onalar milliy 
fazilatlarimizga muhabbat bilan qarash, razolatlardan nafrat qilish yo‗llarini bolalarga 
o‗rgatadilar. Xalqimiz orasidagi buyuk odamlarning kamolotlari to‗g‗risida so‗zlab 
beradilar . 
Bolalarni kamtarlik va donolikka o‗rgatishda buyuk o‗zbek mutafakkiri Abu Ali Ibn 
Sino kabi olimlarimizning hayot namunalari va bizga meros qilib qoldirgan durdona 
fikrlarini asos qilib olish foydalidir. U manmanlik, maqtanchoqlik va o‗zidagi 
bilimga ortiqcha baho berish kabi xususiyatlarni kishining ahloqi past ekanligini 
ko‗rsatuvchi belgilar deb ta‘kidlaydi. Uning fikricha oilada bola yoshligidan boshlab 

---