Relyatsion modelining asosiy tushunchalari. Ma`lumotlarni tasvirlashda jadvallardan foydalanish


Misol: 2 o`lchamli jadvalni quramiz



Download 1,71 Mb.
bet2/2
Sana17.07.2022
Hajmi1,71 Mb.
#813845
1   2
Bog'liq
Relyatsion modelining asosiy tushunchalari. Ma`lumotlarni tasvir

Misol: 2 o`lchamli jadvalni quramiz.

  • Misol: 2 o`lchamli jadvalni quramiz.
  • ID Domen
  • Шахсий номер
  • Ф. И. О
  • Туғилган сана
  • Курс
  • Мутахасислик
  • 00012
  • Собиров Б.Б.
  • 05/12/1990
  • 2
  • Тарих
  • 00105
  • Солиев Б.П.
  • 12/02/1991
  • 3
  • Биология
  • 00125
  • Алимов Б.Б.
  • 14/04/1996
  • 2
  • Физика
  • 01010
  • Каримов М.М.
  • 01/05/1992
  • 3
  • Педагогика
  • Relyatsion MB munosabatlarni o`zaro bog`langan to`plamidir. Har bir munosabat kompyuterda fayl ko`rinishida tasvirlanadi.
  • Fayl
  • Жадвал
  • Муносабат
  • Моҳият
  • Yozuv
  • Satr
  • Kortej
  • Mohiyat nusxasi
  • Maydon
  • Ustun
  • Atribut
  • Atribut

Munosabatlar jadval ko`rinishida berilganda quyidagi xossalarga ega bo`ladi.

  • Munosabatlar jadval ko`rinishida berilganda quyidagi xossalarga ega bo`ladi.
  • Jadvalni har bir elementi ma`lumot elementi hisoblanadi va takrorlanuvchi guruhlar bo`lmaydi.
  • Barcha ustunlar jadvalda bir jinslidir.
  • Har bir ustunda nom tayinlanadi.
  • Jadvalda bir xil satr ikki marta uchramaydi

Jadvallar o`rtasidagi bog`lanish turlari

  • Jadvallar o`rtasidagi bog`lanish bo`ysunish munosabatini aniqlaydi. Bunda biri asosiy (Master),ikkinchisi bo`sinuvchi (Detal) bo`ladi.
  • O`rnatilgan bog`lanish “asosiy-bo`ysinuvchi” yoki “master-detal” deb ataladi.
  • Boglanishlarning quyidagi turlari mavjud:
    • “Birga - bir”;
    • “Birga – ko`p”;
    • “Ko`pga - bir”;
    • “Ko`pga – ko`p”;

Birga - bir bog`lanish

  • «Birga - bir» bog‘lanish asosiy jadvaldagi bitta ma’lumotga bo‘ysinuvchi jadvaldan bitta ma’lumotni tug‘ri kelishini anglatadi. Bunda:
    • Asosiy jadvaldagi har bir ma’lumot uchun bo‘ysinuvchi jadvalda ma’lumot mavjud;
    • Bo‘ysinuvchi jadvalda asosiy jadvaldagi ma’lumotlarga mos ma’lumot mavjud emas.
  • «Birga - bir» bog‘lanish asosan jadvallarni bo‘lishda ishlatiladi.
  • «Birga - bir» bog‘lanish oddiy bog‘lanish bo‘lib bunda birlamchi kalit boshqa bir jadvalni birlamchi kalitiga murojat qiladi.
  • Tashkilot_id
  • Tashkilot_nomi
  • Manzili
  • Tel_raqam
  • 1
  • 2
  • 3
  • Rahbar_id
  • Tashkilot_id
  • Rahbar_FIO
  • Tel_raqami
  • 1
  • 1
  • 2
  • 3
  • 3
  • 2

Birga ko`p bog`lanish

  • «Birga-ko‘p» bog‘lanishda asosiy jadvaldagi bitta ma’lumotga bo‘ysinuvchi jadvaldan bir qancha ma’lumot to‘g‘ri kelishi mumkin. Bo‘ysinuvchi jadvaldagi bunday ma’lumotlarni tanlash – filtratsiya deb yuritiladi.
  • Bunday bog‘lanish «tashqi kalit – birlamchi kalit» juftligi bilan amalga oshiriladi.
  • Misol tariqasida kutubxonani keltirish mumkin:
    • Asosiy jadvalda o‘quvchini ma’lumotlari saqlanadi;
    • Bo‘ysinuvchi jadvalda olgan kitoblari haqida ma’lumot saqlanadi.
  • Mah_tur_id
  • Mahsulot_turi
  • Miqdori
  • 1
  • Non
  • 2
  • Go`sht
  • 3
  • Qandolat
  • 4
  • 5
  • Mahsulot_id
  • Mah_tur_id
  • Mahsulot_nomi
  • Miqdori
  • 1
  • 1
  • Non
  • 2
  • 1
  • Bulochka
  • 3
  • 2
  • Mol go`shti
  • 4
  • 2
  • Qo`y go`shti
  • 5
  • 2
  • Kolbasa

Ko`pga bir bog`lanish

  • «Birga-ko‘p» va «Ko‘pga-bir» bog‘lanishalari faqat yo‘nalishi bilan farq qiladi.
  • Agar «Ko‘pga-bir» bog‘lanishida asosiy jadval tomondan emas bo‘ysinuvchi jadval tomondan qarasak u holda «Birga-ko‘p» bog‘lanishga aylanadi.

Ko`pga ko`p bog`lanish

  • «Ko‘pga-ko‘p» bog‘lanishida bir vaqtni o‘zida asosiy va bo‘ysinuvchi jadvallarda ko‘p ma’lumotlar bir-biriga mos keladi.
  • Masalan, institutda darslar jadvalini loyixalashda auditoriya raqamlari va o‘quv guruxlari haqida ma’lumotlar saqlovchi jadvallar o‘rtasida bog‘lanish o‘rnatiladi
  • Masalliq_id
  • Masalliq_nomi
  • 1
  • Piyoz
  • 2
  • Go`sht
  • 3
  • Tuz
  • 4
  • Kartoshka
  • Taom_id
  • Taom_nomi
  • 1
  • Osh
  • 2
  • Manti
  • 3
  • Sho`rva
  • ID
  • Masalliq_id
  • Taom_id
  • 1
  • 1
  • 1
  • 2
  • 1
  • 2
  • 3
  • 1
  • 3
  • 4
  • 2
  • 1
  • 5
  • 2
  • 2
  • 6
  • 2
  • 3

Bog`langan jadvallar bilan ishlash

  • Bog‘lanish maydonini o‘zgartirish bog‘lanishni buzilishiga olib kelishi mumkin. Shuning uchun asosiy va bo‘ysinuvchi jadvallarda mos o‘zgartirishlar qilish kerak.
  • Asosiy jadvaldan ma’lumotlarni o‘chirganda bo‘ysinuvchi jadvaldan ham unga mos ma’lumotlarni o‘chirish kerak (kaskad).
  • Bo‘ysinuvchi jadvalga ma’lumot qo‘shganda bog‘lanish maydoni qiymati asosiy jadval bog‘lanish maydoni qiymati bilan bir xil bo‘ladi

Nazorat savollari

  • Nazorat savollari
  • Ma’lumot baza modeli nima
  • Ierarxik (shajara) modeli ma’lumot modeli va uning asosiy xarakteristikalari
  • Tarmoqli model ma’lumot va uning asosiy xarakteristikalari
  • Mashqlar.
  • Ierarxik modelga misol ketiring va uni sxemasini chizing.
  • Tarmoqli modelga misol ketiring va uni sxemasini chizing.
  • Berilgan ierarxik (shajara) modeli ma’lumot modeli jadval ko‘rinishda tasvirlang

Download 1,71 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish