Reje: Futbol tariyxi

Futbol
Reje:

1.Futbol tariyxi

2.Futbol Rawajlaniwi
3.FIFA
Futbol dúnyadaǵı eń ataqlı jámáátlik oyınlardan biri bolıp, ol jaǵdayda siz az sanlı ochkolar ushın demde gúresiwińiz kerek. Futbol haqqında l (futboldan, ayaqtan ayaqqa hám toptan topǵa ) - bul sport jámáátlik oyını bolıp, ol jaǵdayda sportshılar individual driblingdan paydalanıp, toptı ayaqları yamasa denediń basqa aǵzaları, qolınan tısqarı, raxip dárwazasına urıwǵa háreket qılıwadı. belgilengen waqıtta neshe ret. Jámáát quramında 11 kisi, sonday-aq dárwazabon da bar. Arnawlı belgilengen tórtmuyushler maydan - oyın maydanı (110 -100 m; rásmiy ushırasıwlar ushın 75-69 m) ádetde ot oramına iye. Oyın waqıtı 90 minut (hár biri 10 -15 minutalı tánepis menen 45 minutadan ibarat 2 waqıt).

Ulıwma alǵanda, futbol - bul operativlik, kúshlilik, epshillik hám operativ reakciyalar kórinetuǵın bolatuǵın eki jámáát ortasındaǵı intalı qarama-qarsılıq. Biziń dáwirmizning eń jaqsı futbolshısı retinde Braziliyalıq Pele aytıp ótkeni sıyaqlı, " futbol qıyın oyın, sebebi ol ayaqlarıńız menen oynaladi hám siz basıńız menen oylawıńız kerek". Futbol bul kórkem óner, itimal onı qandayda bir sport ataqlılıqqa teńlestira almaydı.

Futboldıń payda bolıwı hám rawajlanıwı tariyxı.

Tiykarınan futbol tariyxı kóp ásirlerge barıp taqaladı hám kóplegen mámleketlerge tásir kórsetdi.

Áyyemgi top oyını.
Xon úrim-putaǵı qashannan berli 2000 jıldı shólkemlesken jılnamalarında futbolǵa uqsas oyın haqqında birinshi ret eskertip ótilgen. Sonday etip, futboldıń ájdadi Áyyemgi Kitay bolǵan dewimiz múmkin. 2002 jılda Yaponiya Jáhán chempionatiga dawager bolǵanında, onıń dálilleri arasında on tórt ásir aldın bul mámlekette olar zamanagóy futbolǵa uqsas " Kennat" - top oyının oynawǵan. Álbette, bir neshe ásirler dawamında oyın qaǵıydaları júdá kóp ózgergen, biraq haqıyqat sonday bolıp qalıp atır : biz házir futbol dep ataydigan oyın túrleri kóplegen xalıqlar arasında ásirler dawamında ámeldegi bolıp kelgen jáne bul oyınlar meniń eń ardaqlı waqıtlarimdan biri bolıp kelgen.

Áyyemgi Grekiston hám Áyyemgi Rim bunnan tısqarı emes edi. Rim degi harpastum oyının Pollux sonday suwretleydi: “Oyınshılar eki jámáátke bólingen. Top suddıń ortasına sızıqqa qoyılǵan. Sudokning eki uchida da hár biri oǵan ajıratılǵan orında turǵan basqa bir sızıq tartadı (bul sızıqlar, itimal, gollar sızıqları menen baylanıslı bolıwı múmkin). Toptı sol qatarlar arqasında alıp júriw jáne bul múmkinshilikti tek raxip jámááttiń oyınshıların háreketke keltiriw arqalı ámelge asırıw kerek ». Bul tariypdan kelip shıǵıp, " harpastum" regbi hám futboldıń tiykarlawshisi bolǵan degen juwmaqqa keliwimiz múmkin.

Britaniyada top oyını neft háptesindegi hár yilgi bayramlarda oyın-kúlki retinde baslandı. Ádetde báseki bazar maydanında baslanǵan. Shegaralanbaǵan muǵdardaǵı oyınshı bolǵan eki jámáát toptı raxip dárwazası tárep atıwǵa háreket qılıwdı, vorota dárwazaları, ádetde, qala orayına jaqınlaw kelisim orından ibarat edi.

Oyın kúshli, qopal hám kóbinese oyınshılar ushın turmıs ushın qáwipli edi. Íssı adamlar alaman qala kóshelerinde yugurib, hámme zattı supurib taslaǵanlarında, dúkanlar hám úylerdiń iyeleri tómengi qabat daǵı áyneklerdi panjurlar yamasa taxtalar menen jabıwları kerek edi. Nátiyjede áwmet toptı dárwazaǵa " kirgiziwga" eristi. Bunnan tısqarı, ol hátte shárt emes edi. Mısalı, xalıq kóterilisi basshısı kóterilisshi Jek Kadning isin dawamlawshıları cho'chqa góshi pufagini London kósheleri boylap quwıp shıǵıwdı. hám Chesterda olar " qáweterli bir zatni" tebiwdi hám tebiwdi. Bul erda bul oyın Daniya ústinen jeńis húrmetine oyınlardan kelip shıqqan, sonda top ornına jeńiliwge dus kelgenlerden birewiniń bası maslasqan.

Tuwrı, keyinirek shiyshenbi kúni Shrovetidda bolıp ótken bayramlarda, qanxor aldovchilar ádetiy sherim top menen júdá minnetdar edi.

1175 jılda londonlik balalar Ullı Lentdan aldın Maslen háptesinde ádalatlı tártipte futbol oynawǵanligi haqqında jazba dáliller bar. Álbette, biz tuwrı kóshelerde oynadıq. Bunnan tısqarı, Edvard II húkimranlıǵı dáwirinde futbol oǵada ǵázeplengen ataqlılıqqa eristiki, bul " zorlıqshı" oyın sawdaǵa zálel bermasligidan qorqǵan London sawdagerleri taqiqni talap etip patshaǵa shaqırıq qılıwdı. Sonday etip, 1314 jıl 13 aprelde Eduard II patshanıń sheshimine qaray, jámiyetshilik paraxatshiliqtine qarsı bolǵan hám jánjel hám ǵázepti keltirip shıǵaratuǵın futboldı qadaǵan etdi: " Men maydalanıw hám qısılıwdan, úlken toplar menen juwırıwdan uzoqman, shawqım qalada hám tınıshlanıp atır., qaysı jamanlıqtan kelip shıqsa, Quday qarsılıq etedi, sebebi men qala diywallarında tutqınǵa alıw qáweterine qarsı bul oyındı qadaǵan etiwdi qatań buyrıq beremen.juwmaqlar».

Bul xalıq arasında eń ataqlı oyın bolǵan futboldı bıykarlawǵa qaratılǵan kóplegen urınıslardan biri edi. 1349 jılda patsha Edvard Uchchi oq jaydan kósher atıw hám nayza atıw kórkem óneri menen shuǵıllanıw ornına, jaslar bul jabayı oyın-kúlkine júdá kóp waqıt hám kúsh jumsawınan qáweterlenip, futboldı qadaǵan etiwge urınıwdı. Ol barlıq London sheriflariga " bul bos waqıtni" qadaǵan etiwdi buyırdı. Ekinshisi Richard Ekinshi, Genrix Tórtinshi hám Jeyms Úshinshisi da futboldı qadaǵan etiwge háreket qılıwdı hám barlıǵı baribir payda bermadi. 1491 jılda shıǵarılǵan korollıǵılıq pármanına qaray, shohlik sub'ektlerine futbol hám golf oynaw qadaǵan etilgen hám " futbol oynaw, golf hám basqa ádepsiz oyınlar oynaw" jınayat dep daǵaza etilgen.

Biraq, Tudors hám Stuarts dáwirinde futbol " Xudoga qarsı hám beadab oyın" retinde belgiliine qaramay, gullab-jasnadı hám ataqlılıqqa eristi. Keyinirek, Kromvel bul oyındı derlik pútkilley joq etiwge eristi, sonda futbol tek tikleniw dáwirinde tiklendi. Bul zárúrli waqıyadan bir ásir ótip, Samuel Pepi, hátte 1565 jıl yanvarınıń kúshli suwıqında da «ko'chalar futbol oynap atırǵan puqaralar menen tıǵıs bolǵanın» suwretleydi. Sol waqıtta hesh qanday anıq qaǵıydalar joq edi hám oyın shápáátsiz alamandıń kúlkisi retinde qabıllandı. Tóbeas Eliot óziniń 1564 jılda baspa etilgen ataqlı " Hukmdor" kitabında futboldı " haywanlardıń ǵázepi hám apatqa bolǵan inta" menen oyatatuǵın hám " bul haqqında máńgi unıtıwǵa ılayıq bolǵan" oyın dep ataǵan. Biraq, inglizlarning qaynoq jigitleri ózleriniń ko'ngilxushliklaridan waz kechmoqchi emesdiler. Yelizaveta I dáwirinde futbol keń tarqaldı hám qaǵıydalar hám tártipli arbitrlıq joq ekenliginde, " oyınlar" kóbinese futbolshılarǵa jara etkazish, geyde bolsa ólim menen juwmaq taptı.

17-asirde futbol bir neshe qıylı atlarǵa iye edi. Kornuollda bul sóz házirgi waqıtta Irlandiya xokkeyi ushın isletiletuǵın sóz dep at berildi hám Norfolk hám Suffolkning bólimlerinde bul zamanagóy tilde " ashıq hawada dem alıs" degen mánisti ańlatadı.

Cornwall izertlewinde Carew, korniş xalqi birinshi bolıp anıq belgilengen qaǵıydalardı qabıl etken dep aytıp otedi. Onıń jazıwısha, futbolshılarǵa " qamar astında tebiw hám ustaw" qadaǵan etilgen. Bul, itimal, oyın dawamında raxipti ıyteriw, ayaq pánjelerin qoyıw hám ayaqlarına hám belidan tómenge urıw qadaǵan etilgen degen mánisti ańlatadı. Carew sonıń menen birge, futbolshılar " toptı aldınlaw taslaw", yaǵnıy zamanagóy kózqarastan aldınǵa toptı ótkeriw huqıqına iye emesliklerin jazadılar. Soǵan uqsas qaǵıyda endi regbida bar.

Biraq, qaǵıydalar balshıq jerde joq edi. Stratt óziniń " Sport hám basqa shınıǵıwlar" kitabında futboldı sonday suwretleydi: " Futbol baslanǵanda, oyınshılar ekige bólinedi, sonda hár birinde birdey muǵdardaǵı oyınshı boladı. Oyın maydanda oynaladi, olar bir-birlerinen seksen yamasa júz metrshe aralıqta eki dárwazanı ornatıwdı. Ádetde, qapılar - bul erga bir-birinen eki yamasa úsh fut aralıqta qazilgan eki tayaq. Top - terine oralǵan kóbikshe, maydandıń ortasında jaylastırılǵan. Oyındıń maqseti raxip dárwazasına toptı kirgiziw. Birinshi golni urǵan jámáát jeńis qazanadı. Oyınshı uqıpı basqa adamlardıń dárwazalarına hújim qılıwda hám óz dárwazaların qorǵawda kórinetuǵın boladı. Kóbinese, oyın hádden tıs hádden tıs tartıp ketkende, raxipler dástúrsiz tebiwedi hám kóbinese bir-birlerin urıwadı, sol sebepli bul júdá kóp boladı ».

Aftidan, sol payıtlarda futbol maydanındaǵı kúshler gúresi oyındıń ajıralmaytuǵın bólegi bolǵan, sebebi haqıyqattan da XIX ásir ortalarında futbolda ayriqsha oyanıw dáwiri bolǵan hám zamanagóy futbol payda bolǵan.

Futboldıń dúnya boylap tarqalıwı.

Zamanagóy uyushgan futbol Angliyada payda bolǵan. Baylanıs hám xalıq aralıq sayaxatlar rawajlanıwı menen Britaniyalıq teńizshiler, askarlar, sawdagerler, texniklar, oqıtıwshılar hám studentler ózleriniń ardaqlı sportı - kriket hám futboldı dúnyaǵa " sińirdilar".

Jergilikli xalıq az-azdan mazalanishni basladılar hám futbol dúnya boylap ataqlı bolıp bardı. 19 -ásirdiń aqırına kelip, futbol shın mániste Avstriyaǵa bastırıp kirdi. Sol waqıtta venada Ullı Britaniya koloniyası bolǵan. Bunnan tısqarı, onıń tásiri sonshalıq kúshli ediki, eń áyyemgi Avstriya klubları anglichan " Birinshi vena Futbol Klubi" hám " vena Futbol hám Kriket Klubi" atların aldı. Sol klublardan keyin ataqlı " Avstriya" shólkemlesken.

Ugo Meisl vena kriketida oynadı, keyinirek Avstriya futbol assotsiatsiyasining xatkeri boldı. Ol házirgi futbol qaǵıydalarına kóre Avstriyada birinshi oyın 1894 jıl 15 noyabrde bolıp ótkenin esladi. Bul Kriketerlar hám vena ortasındaǵı oyın bolıp, Kriketchilar ushın isenimli jeńiske juwmaq jasaǵan. 1897 jılda MD Nikolson Tóbeas Kuk hám Sonsning vena ofisine tayınlandi. Ol ózin Avstriya futbolı tariyxındaǵı eń jaqtı hám eń ataqlı ingliz oyınshısı ekenligin tastıyıqladı hám Avstriya futbol birlespesiniń birinshi xatkeri boldı.

Xugo Meislning umtılıw-háreketleri sebepli futbol kontinental Evropada keń tarqalǵan. Mitrop kubogi (zamanagóy Evrokuboklardan aldınǵı ) hám túrli milliy chempionatlarning oraylıq baslamashıları áyne Oraylıq Evropada futboldı ǵalabalastırıwǵa úles qosqan.

Vengriya birinshi bolıp Evropa futbolın úyrengen hám tezlik penen futboldı jaqsı kórgen.jáne onı 1890 -jıllarda Angliyadan uyge qaytqan jas student alıp keldi. Birinshi venger jámáátin eki ingliz, Artur Jolland hám Eshton oynawdı. Birinshi Jáhán urısı baslanıwınan aldın da birpara ingliz klubları Vengriyaǵa keliwdi.

Geyparalardıń atap ótiwishe, Germaniyada futbol 1865 jılda payda bolǵan. Keyin bul nemis mekteplerinde oqıǵan ingliz balalarınıń sinfdoshlariga kórsetken oyındıń azǵantay islengen versiyası. Biraq " úlkenler" nemis futbolı tiykarınan eki Shriker ájaǵa -úkelerdiń g’ayratları sebepli rawajlandi, olar hátte analardıńlarınan úlken muǵdardaǵı aqshanı qarızǵa aldılar hám futbol assotsiatsiyasi 1899 jılda ótkergen birinshi sırt el saparın finanslıq támiynlewge úles qosıwdı.
Gollandiya futbolı rawajlanıwına bahasız úles qosqan Jimmi Xogan. 1908 jılda Gollandiyada 96 dane klub bar edi hám Angliya terme komandasınıń burınǵı oyınshısı Edgar Chadvig basshılıǵındaǵı talay kúshli jámáát.

Rossiyada futbol 1887 jılda Moskva qasındaǵı Orexovo awılında digirman iyesi bolǵan ingliz ájaǵa -úke Charnok sebepli payda boldı. Olar Angliyada úskeneler satıp alıwdı, lekin olarda etik ushın pul joq edi. Klement Charnok bul mashqalanı digirman úskenesiniń bir bólegin ápiwayı oyınshıqlardıń ayaq kiyimi tiyine biriktiriladigan tesik qazıw úskenesine maslastırıw arqalı hal etdi. Rossiyada olar 1890 jıllarda jańa oyındı kúsh-quwatlı qabıllawdı.paytaxtda qashannan berli Moskva futbol ligası qáliplesken. Dáslepki bes jıl dawamında barlıq chempionatlar jeńimpazları " Charnoks" - " Morozovtsy" jámááti edi.

Daniya, kontinent kólemindegi Evropada birinshi bolıp shınında da kúshli jámáátlerdi qáliplestirdi. Inglizlar Daniyalıqlardı tayarlawdı hám 20 -ásirdiń baslarında Daniya jámááti Evropadagi eń kúshli jámáátlerden biri edi. 1908 jıldaǵı Olimpiadada Daniyalıqlar finalga shıǵıwdı, lekin Britaniyadan utılıwdı.

Futbol tekǵana Evropani, bálki dúnyanı jawlap alıw etdi. 1874 jılda ingliz teńizshileri onı Braziliyaǵa alıp keldiler. Biraq, Charlz Miller, San-Paulu qalasında tuwılǵan, ingliz emigrantlarınıń balası, Braziliyada haqıyqıy futbol missionerlari dep esaplanadı. Ol uzaq waqıt Angliyada o'qidi hám " Sautgempton" klubında oynadı hám 10 jıl ótkennen úyine qaytıp kelgeninde, ol ózi menen etarlicha tolıq forma hám eki futbol topın alıp keldi. Miller Gaz kompaniyası, Bank of London hám San-Paulu temir jol administraciyası jumısshıları hám xızmetkerlerin futbol jámáátlerin shólkemlestiriwge odadı. Ol sol waqıtta tek kriket menen shuǵıllanǵan San-Paulu Atletik Klubınıń tiykarlawshilerin de tartıldı. Birinshi " haqıyqıy" futbol oyını 1894 jıl aprel ayında bolıp ótti. Temir jol jumısshıları " Gaz kompaniyasi" jámáátin jeńiliske ushıraǵan etiwdi.

Tiykarınan jalǵız Braziliyalıqlardan shólkemlesken birinshi klub (Mackenzie kolledji sport akademiyası ) San-Pauluda 1898 jılda islengen. Sonday etip, Qubla Amerika futbolı Evropa menen bir waqıtta rawajlandi.

Argentinada futbol tiykarınan Buenos-Ayresdagi Britaniya diasporasi wákilleri sebepli payda boldı. Biraq, daslep jergilikli xalıq bul oyınǵa onsha qızıǵıwshılıq bildirmadi. Hátte 1911 jılda da Argentina terme jámáátinde júdá kóp inglizlar oynadı. Biraq Argentinada hám Lotin Amerikasınıń basqa bir qatar mámleketlerinde futboldı ǵalabalastırıw inglizlar emes, bálki Italiyalıq emigrantlar tárepinen qollap -quwatlandı.

Afrikaǵa futbol ingliz hám frantsuz kolonizatorları sebepli keldi. Germaniya hám Portugaliya Afrika kontinentinde futbol rawajlanıwına kishipeyilona, biraq áhmiyetli úles qosdılar.

Bir payıtlar awqamǵan " jabayı" oyındıń qaǵıydaları hám tártibi Oksford hám Kembrijning jeke mektepleri jáne onıversitetlarining bólmelerinde anıqlandi.

Derlik hár bir mektep hám hár bir futbol klubında óz ámeliyat kodları bar edi. Birpara qaǵıydalar toptı óz qolı menen urıw hám ótiwge ruxsat bergen, basqaları bolsa ulıwma biykarlaw etilgen; bir orında hár bir jámáátte oyınshılar sanı sheklengen, qayda bolsa da joq. Birpara jámáátlerde ayaqların tebiw, sıpırıw hám raxipti ayaqlarına tebiw ruxsat etilgen, basqalarında bolsa bul úzil-kesil túrde qadaǵan etilgen.

Basqasha aytqanda, ingliz futbolı tártipsiz jaǵdayda edi. hám 1846 jılda futbol qaǵıydaları qaǵıydaların birlestiriwge birinshi saldamlı urınıw boldı. Kembrij universitetinen H. de Uayton hám J. S. Tring ulıwma qaǵıydalar kompleksin islep shıǵıw hám qabıllaw ushın jeke mektep wákilleri menen uchrashdilar.

Talqılaw 7 saat 55 minuta dawam etdi hám nátiyjede " Kembrij qaǵıydalari" atlı hújjet payda boldı. Olar kóplegen mektepler hám klublar tárepinen maqullangan hám keyinirek (tek azǵantay ózgerisler menen) Angliya futbol assotsiatsiyasi qaǵıydalarına tiykar etip alınǵan. Ókiniw menen aytamız, Kembrij Qaǵıydalarınıń túp kompleksiniń nusqaları saqlanbadı. Futbol assotsiatsiyasining ámeldegi qaǵıydaları qaytıp kelgen eń áyyemgi hújjetler bul 1862 jılda mırza Tring tárepinen daǵaza etilgen qaǵıydalar kompleksi. Bul mırza Tringning ózi " eń ápiwayı oyın" dep belgilegen oyın qaǵıydaları. Olar futboldı biz bilgen formada rawajlandırıwǵa úlken tásir kórsetdi.

Futbol assotsiatsiyasining tashkil tabıwı.

Angliya futbol awqamı 1863 jıl oktyabr ayında shólkemlesken. Onıń tiykarına Ullı Britaniyanıń barlıq etakchi futbol klubları wákilleri Ullı Korollıǵılıq kóshesinde jaylasqan " Freemasons" lokomotivida jıynalıs ótkeriwgen. Ushırasıwdıń maqseti " birden-bir shólkemdi dúziw hám arnawlı bir qaǵıydalar kompleksin jaratıw" dep belgilendi.

Jıynalıstı A. Pember alıp bardı hám mırza E. S. Morli eń húrmetli xatker etip tayınlandi. Mırza Morli ilgeri abıraylı jeke mekteplerdiń administraciyaına uyımlastırılǵan futbol háreketine qosıw tuwrısında bildiriw xatılar dúziw hám jiberiw ushın qabıllandı. Ekinshi ushırasıw bir neshe kúnden keyin bolıp ótti. Birpara jámáátler qashannan berli juwap jiberiwge muvaffaq boldı : Harrov mektepleri, Charterhouse hám vestminster eki wákili de óz qaǵıydalarına ámel qılıwdı ábzal kóriwlerin jazıwdı.

Futbol assotsiatsiyasining úshinshi jıynalısında qatnasıwshılar Upingem mektepden kelgen mırza Tringning assotsiatsiya qaǵıydaların qabıllawǵa razı bolǵan xatini o'qidilar. Keyin 1863 jıl 1 dekabrde baspa etilgen oyın nızamları hám qaǵıydaları aqır-aqıbetde qáliplestirildi. Altınshı jıynalısta awqamdıń birinshi komiteti tayınlandi.

Buǵan tómendegiler kiredi: mırza J. F. Elkok (orman klubı ), ájaǵası K. Ol. Keyinirek Awqamda payda bolǵan Elkok, mırza Uorren (Áskeriy ofis), mırza Tyorner (Kristal Palas), mırza Styuard (atanaqshılar - atanaqshılar ) hám mırza Kempbell (Blekxet) ǵáziyneshi retinde; sonıń menen birge Pember hám Morley.

Bul jıynalısta Regbi birlespesi (házirde sonday ataladı ) hám Futbol awqamı ortasında kelispewshilik júzege keldi. Blackheath Club Assotsiatsiyadan shıqtı, biraq Kempbell komitette Gáziynexanachiligicha qalıwǵa razı bolǵan.

Az-azdan, Futbol Assotsiatsiyasi hám oyın birden-bir qaǵıydalar boyınsha keń jámiyetshilik tárepinen tán alındı. Futbol assotsiatsiyasi kubogi (Angliya kubogi) shólkemlestiriw etildi, xalıq aralıq oyınlar ótkerila basladı. Biraq 1880 jılda taǵı bir krizis júz berdi hám futboldı izbe-iz rawajlandırıwdıń tınısh dáwiri on jıllıq túpkilikli reformalar menen almastırildi.

Bul waqıtqa kelip, qaǵıydalar sanı 10 nan 15 danege kóbeygen. Shotlandiya da óz qaǵıydalarına top taslawdı biykarlaw etiwgen hám anglichan " ofsayd" túsinigine razı bolmaǵan. Bul kishi ayırmashılıqlardan tısqarı Angliya hám Shotlandiya futbol assotsiatsiyalari ortasındaǵı munasábetler júdá dos sıpatında edi.

Biraq taǵı bir krizis zamanagóy futboldıń rawajlanıwına úlken tásir kórsetken halda payda boldı. Gáp aqshaǵa oynaǵan yollangan oyınshılardıń payda bolıwı - birinshi professionallar haqqında.

Sol waqıtqa kelip FA aǵzaları sanı, sonday-aq klublar hám assotsiatsiyalarning sanı 128 danege etdi. Usılardan 80 danası Qubla Angliyadan, 41 tasi Arqa Angliyadan, 6 tasi Shotlandiya hám Avstraliyadan edi.

Mısh-mısh gáplerge kóre, Angliyanıń kóplegen arqa aymaqları óz jámáátleri ushın oynaw ushın futbolshılarǵa pul tóliydiler. Sol munasábet menen, 1882 jılda FA (16 -san) qaǵıydalarına taǵı bir qaǵıyda qosıldı : " Klubtan hár qanday sıylıq yamasa jeke ǵárejetlerinen yamasa joǵatǵan qarjlarınan artıqsha pul oralatuǵın hár qanday klub oyınshısı. ol yamasa bul oyın ushın, ol avtomatikalıq túrde kubok ushın jarıslarda, FA shafeligida hám xalıq aralıq jarıslarda qatnasıwdan chetlatiladi. Bunday futbolchini yollagan klub avtomatikalıq túrde Awqamnan shiǵarıladı ».

Birpara klublar bul azǵantay erkinlikten " haqıyqıy ǵárejetlerdi oraw" qaǵıydalarında suiste'mol etiwgen. Oyınshılardıń háweskerlik jaǵdayı daǵı bunday kelispewshilikler qubla klublar Angliyanıń arqa hám oraylıq rayonlarındaǵı klublar ortasındaǵı sportqa tán bolmaǵan psixik munasábet dep esaplasadı.

Shotlandiya jámáátleri Ullı Britaniya daǵı eń kúshli esaplanısqan jáne bul ájep emes, sebebi ingliz klubları arqaǵa " qarawni" basladılar hám óz jámáátlerin kúsheytiw ushın Shotlandiyalıqlardı tartıwdalar.

Aldın FA buǵan kóz jumdı, biraq aqırında Assotsiatsiya administraciyası ele da ilaj kóriwi kerek edi, sebebi ush futbol assotsiatsiyasi - " Sheffild", " Lankashir" hám " Birmingem" - professionalizmni targ'ib qılıwda ayblanishdi. 1883 jıl yanvarda hesh nárse tastıyıqlay almaytuǵın arnawlı tekseriw komissiyası tayınlandi. Biraq, etakchi háwesker klublardıń narazılıǵı kúshaydi hám olardıń geyparaları Angliya kubogini 1883/84 yilgi máwsim Ramazan yaki Qurban hayttan aldıńǵı kúninde boykot qılıw menen abay qılıwdı.

Thunder 1884 jıl basında Upton Park klubı Prestonga qarsı professionalizmni targ'ib qılıwda rásmiy ayblanganda urildi. Bul jumıs keń jámiyetshilik itibarın tartdı. " Preston" prezidenti hám menejeri Uilyam Sadell óz klubı óz oyınshılarına pul tóliyotganini ashıqchasiga tán aldı, biraq ol bunday ámeliyat Lancashire hám Oraylıq okruglardagi derlik barlıq kúshli klublarda bar ekenligin tastıyıqlashi múmkinligin ayttı.

Preston máwsimge diskvalifikatsiya etildi hám Angliya kubogida qatnasıwdan chetlatildi, biraq Sadellning áshkara bayanatları assotsiatsiyani haqıyqatlıq onıń shártlerine baylanıslılıǵın tán alıwǵa májbúr etdi. Keyingi komitet jıynalısında K. Ol. Elkokning aytiwina qaraǵanda, " professional futboldı legallashtirish waqıtı keldi". Doktor Morli onı qollap -quwatladi, biraq hámme komitet aǵzaları da razı emes. Intalar derlik bir yarım jıl dawam etdi, biraq 1885 jıl iyul ayında professional futbol nızamlılastırıldı.

Biraq futboldıń háwesker hám professional jaǵdayı taǵı bir neshe jıl dawamında toqtamadı (tekǵana Angliyada, bálki basqa mámleketlerde de). 1920 jıllardıń aqırında Argentinada eki rásmiy ligalar - háweskerler hám professionallar óz-ara tartısıwdı. Biraq az-azdan, professionallıq kúshaya basladı. hám professional futboldıń rawajlanıwı Jáhán kubogi dúziliwine úles qosdı.

Angliya assotsiatsiyalari FIFAning ápiwayı tólewdi názerde tutatuǵın qaǵıydalarına úzil-kesil túrde razı bo'lmadilar: háwesker oyınshına futbol oynaǵan waqıtına pul tólew hám tiykarǵı jumıs jayında pul ololmaslik ámeliyatı. Dúgilisiw nátiyjesinde barlıq tórtew assotsiatsiya (Angliya, Shotlandiya, Uels hám Arqa Irlandiya ) FIFAdan shıǵıp ketiwdi. Bul ım-ishara -belgi olarǵa Ekinshi jáhán urısınan aldınǵı dáslepki ush jáhán chempionatında qatnasıw huqıqın joǵaltdı.

OZBEKISTAN RESPUBLIKASI JOQARI HAM ORTA ARNAWLI

BILIMLENDIRIW MINISTIRLIGI
NOKIS VETERINARIYA TEXNIKUMI

ZOOTEXNIYA -105 topari student

nin’

“Kasiplik iskerlikte dene tarbiyas”paninen

O’z betinshe jumisi

Orinlagan:

Tekserdi: