Oʻzbekstan respublikasi informaciyaliq texnologiyalari haʼm kommunikatsiyalarin

OʻZBEKSTAN RESPUBLIKASI INFORMACIYALIQ
TEXNOLOGIYALARI HAʼM KOMMUNIKATSIYALARIN
RAWAJLANDIRIW MINISTRLIGI
MUXAMMED AL-XOREZMIY ATINDAGʻI TASHKENT
INFORMATSIYALIQ TEXNOLOGIYALARI UNIVERSITETI
NOʻKIS FILIALI
Telekommunikatsiya texnologiyalari haʼm kasplik
taʼlim fakulteti

Telekommunikatsiya texnologiyalari (sirtqi boʻlim)
bagʻdari 1-kurs studenti
Aljanova Asiljanninʼ
Akademiyaliq jaziw paʼninen
Oʻz-betinshe jumisi
Tema: Sabir-baxit gilti

Tayarlagʻan:. A.Aljanova

Qabillagʻan:. U.Jaksimova
No`kis-2022
Tema: Sabir-baxit gilti
Sabir sózlikte “tosiw”, “bóliw” sonday eken. O`limge shekemgi jumıslarǵa kóterilis etpey moyin iyiw, bále hám qıyınshılıq kelgeninde shaǵım etpeslik mánislerin ańlatadı.
Sabir, úmmeti menen haqılı bolıp, iymannin` yarımı esaplanadı. Qalǵan yarımı bolsa shukr bolıp tabıladı. Sabrdin` iymandagi ornı bastıń payda boliwi ornı sıyaqlı. Junayd Bag'dadiy mo'minnin` ziyneti isenim, imonnin` ziyneti aqıl, aqıldin` ziyneti sabir-taqat ekenin aytadı.
Bandattin` mánisi boyınsha rawajlanıwina emes, dúnya turmısında hám tinish -tatiw jasawı ushın da sabir-taqat zárúr. Biz kóbinese ótken zamandı oylap, “eger”, “koshki”lar menen waqıt ótkeremiz. Oyimizdi alip, bar dıqqatimizdi tartıp, Haqiqattan alıslasıwımızǵa, tusku`nlikke túsip o'ylanib otira beriwimizge sebep ótken zaman daǵı hár túrli jumıslar bolıp tabıladı. Bul qástelik de sabir menen jeńiledi. Jaqsi insan ótken zaman hám keleshek haqqında qayg`ig`a tu`speydi, jasap atırǵan jıldamlarınıń qımbatın biladi. Bul tap alma o`sirip atirg`an baǵmannıń joqarıdaǵı gúl hám miyweler quwatlanıwı ushın nál tu`binen ósip shıqqan shaqlardı kesip taslawı siyaqli bolip esaplanadi.
Hár túrdegi ilmdi úyreniw múmkin, biraq sabir bolmasa, bul ilmnen payda joq. Yaǵnıy, ılım menen sabir bir-birinen ayrilmaytug`in eki joldas yamasa ruxlanıw menen ólik sıyaqlı bolıp tabıladı.
Sirriy Saqatiydan sabir mánisi haqqında soradı. Ol kisi juwap berip atırǵanında ayaǵın chayon chag`a basladı. Hazrattin` indemey otırǵanın kórip: “Nege onı óltirmey atirsiz ?” dep aytdılar.
- Da sabir haqqında sóylep, de chayon shag`ip atir dep qattı dawıs shegiwden Alladan uyat etemen,- dep ayttı.

Sabir-taqat ushge bólinedi.

Pariz sabri. Alla talanin` ámirlerine baǵınıw, haram etkenlerinen tiyiliwdag`i taqat hár bendege haqılı ;
Nafl sabri. Etiliwi haram bolǵan zatlarǵa sabir qılıw ;
Haram sabri. Musulmannıń Alla taala húrmetli etken mal-du`nyasi , jani, ar-namısına salıstırǵanda hújimge taqat qılıw haram bolıp tabıladı.
Allaǵa sıyınıwlarda taqat, gúná etpeslikke taqat, Jaratqandıń sınag`ı bolǵan musibetlerge sabir-taqat. Bul sanalganlardan birinshi hám ekinshisi bendenin` ixtiyarina baylanıslı. Úshinshisi bolsa onday emes. Ha`disi sharıfde marhamet etiledi: “Taqat úsh (túrli) bolıp tabıladı. Musibetlerge taqat, gúná etpeslikke taqat. Kim bále ózinden kóterilgenishe shıraylı taqat qilsa, Alla tala oǵan úsh júz dáreje jazadı. Kim toatda degbir bolsa, Alla tala oǵan altı júz dáreje jazadı. Kim na'siyatga qarsı taqat qilsa, Alla tala oǵan toǵız júz dáreje jazadı”.
Sabir-taqat insan iyelik etiwi múmkin bolǵan eń ullı pazıyletlerden biri bolıp tabıladı, bul bizge ne tuwrı hám ne jaman ekenligin anıqlaw bilip alıwǵa járdem beredi. Keyinirek nátiyjeli hám uyqas turmıs keshirim ushın taqat bul biz ushın shubhasız zárúrli zat bolıp tabıladı, usınıń menen biz keyinirek finanslıq yamasa etikalıq tárepten kóbirek jeke payda keltiretuǵın jaqsılaw qararlar qabıllawımız múmkin.
Taqat haqqında sóz dizbegiler hám oy-pikirler
Kóp adamlar bul pazıylet haqqında turmıslarınıń qandayda bir bóleginde sóylegen hám qanday etip bul háreket yamasa pikirlew tárizin qádirlewleri bizge sabir- taqattıń túp ma`nisin úyretiwi múmkin.

Bul iybeliy ózgeshelik haqqında oyshıllar yamasa shaxslar turmıslarınıń bir bóleginde bizge ne degenin bilejaqpis? Tómende sabir-taqat haqqında ájayıp sóz dizbegiler kompleksin tabasız.

1. Sabir-taqat - bul úmitleniw kórkem óneri. (Luc de Clapiers)
Úmit - bul sabirli bolıwımızǵa múmkinshilik beretuǵın sezim bolıp tabıladı, sebebi bul sezimsiz biz ushın bunday munasábetti qabıllaw talay qıyın boladı.
2. Muhabbat hám taqat penen hesh nárse múmkinshiliksiz emes. (Daisaku Ikeda)
Turmısımızdıń arnawlı bir basqıshlarında tabıslı iykemlesiw ushın biz júdá sabirli bolıwımız kerek.
3. Sabir ashshı, biraq mıywesi shıyrın. (Jan-Jak Russo)
Aqır-aqıbetde jeńiske eriskenimizde, sabir óz nátiyjesin beredi.
4. Eger sabir siz benen bolsa, hár qanday tabıs turmıstıń támiyini aladı. (Bertran Regader)
Qáweterdi ketiw - bul turmıs zawqini jaqsı orınlanǵan jumıstı bayramlaw menen birge júriwdiń jaqsı usılı.
5. Tábiyaattıń tezligin qabıl etiń : onıń siri - sabir. (Ralf valdo Emerson)
Tábiyaat kútá úlken, az-azdan, biraq isenim menen rawajlanadı.
6. Sabir passiv kútiw emes. Bul sizdiń maqsetlerińiz hám ármanlarıńızǵa erisiw ushın zárúr bolǵan processni aktiv qabıllaw bolıp tabıladı. (Rey A. Devis)
Biziń jobalarimizdi ámelge asırıw ushın tuwrı minutanı qanday kútiwdi biliw kútá úlken kúsh bolıwı múmkin.
7. Dúnyada tek quwanısh bolsa, biz hesh qashan batır hám degbir bolıwdı úyrenealmas edik. (Xelen Keller)
Qıyın jaǵdaylar - bul pazıyletlerdiń salawatın uyretetuǵın jaǵdaylar, sebebi olar máseleler júzege kelip júzege keledi.
8. Taqattıń ustası bolǵan adam hámme zattıń ustası. (Jorj Savile)
Hár qanday iskerlikte joqarı dárejege erisiw ushın biz júdá qattiqqol bolıwımız kerek.
9. Kim sabir etpese, onıń ruhina iye bolmaydı. (Frensis Bekon)
Eger biz impulslarimizni qanday basqarıwdı bilmesek, turmısda uzaqqa bara almaymız.
10. Sabir hám waqıt kúsh yamasa intadan kóbirek zattı etedi. (Jan de La Fonteyn)
Waqıt jeterli bolsa, hámme zat múmkin, waqıt odan qanday paydalanıwdı bilsek, ullı birlespeshi bolıwı múmkin.
11. Insaniyattıń barlıq danaligini eki sóz benen ańlatıw múmkin: sabir hám úmit. (Aleksandr Dyuma)
Turmıs bizge ústinlik qılıw múmkinshiligin usınıwın kútiwimiz kerek.
12. Sabir kerek, hám siz ekken jerin`izden tezlik penen ónim alalmaysız. (Soren Kierkegaard)
Úlken miyweler pısıwı ushın jeterli waqıt jumsawı kerek.
13. Kishipeyillik - dıqqatlı sabir-taqat. (Simone vayl) Qarapayımlıq - bárshemizge ıyelewi kerek bolǵan taǵı bir ájayıp pazıylet.
Juwmaqlap aytar ekenbiz biz keleshekte bir na`rse erisiw aldinda a`welen sabirli-taqatli boliwimiz kerek. U`lken sabirlar artinda, gozzal baxitlar jatadi.

Paydalanilg`an a`debiyatlar

1. “Da`rdi dawasizban” Aziz Nesin

2.www.ziyo.net
3.www.ziyocom.uz