Reja: Yurak qon tomirlari arteriyalar arteriolalar (arteriolae)



Download 2,64 Mb.
bet11/15
Sana02.01.2022
Hajmi2,64 Mb.
#306781
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   15
Bog'liq
Yurak va tomirlar sistemasi (systema cardio angiologae)

YURAK (COR)

Yurak taraqqiyoti. Yurak taraqqiyoti embrion rivojlanishining ikkinchi haftasida chap va o’ng tomonda, endoterma va mezodermaning vistseral varag’i orasida mezenxima hujayralarining to’plamlaridan boshlanadi. Bu hujayralarning siljishi natijasida cho’zinchoq naychalar – yurak kurtagi vujudga keladi. Yurak kurtagining mezenxima hujayralari differen-tsiallashib endoteliy hujayralariga aylanadi (133-rasm). Keyinchalik chap va o’ng naychalarning o’zaro qo’shilishi natijasida yagona nay hosil bo’lib, ular devoridan endokard vujudga keladi. Bu jarayon bilan ayni vaqtda mezodermaning visseral varag’i yurak kurtagini pastdan o’raydi. Bu varaq mioepikardial plastinka deb ataladi. Mioepikardial plastinka ikki xil yo’nalishda rivojlanib, plastinkaning naychalarga yondoshgan qismidan m i o k a p d, tashqi qatlamidan esa epikard taraqqiy etadi. Embrion rivojlanishining 2-oyida miokard kurtak hujayralarining hajmi kattalashadi va ularda turli yo’nalishda joylashgan, ko’ndalang-targ’il miofibrillalar paydo bo’ladi. Bir qator buklanish, burilish, siqilish va muayyan qismlarda to’siqlar hamda kengaymalar hosil bo’liish natijasida rivojlanayotgan yurakning shakli o’zgaradi va nihoyat u to’rt kamerali bo’lib qoladi. Yurak klapanlari endokardning duplikaturalari sifatida rivojlanadi.



133-rasm. Yurak taraqqiyoti. A – B – embrionda yurak shakllanishi uchta ketma-ket bosqichining ko’ndalang kesimlari.

A – yurakning ikki juft kurtagi; B – ularning yaqinlashuvi; D – ularning bitta toq kurtakka qoshiluvi; 1- ektoderma; 2 – entoderma; 3 – mezodermaning parietal varag’i;

4 – vistseral varaq; 5 – xorda; 6 – nerv plastinkasi; 7 – somit; 8 – tananing ikkilamchi bo’shlig’i; 9 – yurakning endotelial kurtagi; 10 – nerv nayi; 11 – nerv tarnovi; 12 – aorta; 13 – hosil bo’layotgan ichak; 14 – bosh ichak; 15 – yurakning orqa tutqichi; 16 – yurak bo’shlig’i; 17 – epikard; 18 – miokard; 20 – yurak oldi xaltasi; 21 – pericardial bo’shliq; 22 – reduksiyaga uchrayotgan tutqich (I.V.Almazov, L.S.Sutulovdan)



Download 2,64 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   15




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish