Reja: Yoqilg’i-energetika majmuining tarkibi, uning asosiy xomashyolari va yoqilg’i balansi

O’zbekistonning yoqilg’i energetika sanoati tarmoqlari geografiyasi
Reja:
1. Yoqilg’i-energetika majmuining tarkibi, uning asosiy xomashyolari va yoqilg’i balansi.
2. Yoqilg’i sanoatining asosiy tarmoqlari, ularning joylashishi va rivojlanishi.
3. O’zbekiston elektr energetika sanoatining joylashishi va rivojlanishi.


KIRISH

Elektr energetika tarmog‘ining ishonchli faoliyat yuritishini ta’minlamasdan turib iqtisodiyot tarmoqlari va mamlakat hududlarining sanoat salohiyatini oshirish, aholi farovonligini yuksaltirish va hayot sifatini yaxshilashga erishib bo‘lmaydi.

Shu bois zamonaviy sharoitlarda elektr energetika tarmog‘ida raqobat muhitini rivojlantirish, elektr energiyasini ishlab chiqarish va yetkazib berish sohasidagi tashkiliy-huquqiy asoslarni tubdan takomillashtirish maqsadida joriy yilning mart oyida «O‘zbekenergo» AJ faoliyati tugatilib, uning o‘rniga alohida uchta tashkilot paydo bo‘ldi. Bular «Issiqlik elektr stansiyalari», «O‘zbekiston milliy elektr tarmoqlari» va «Hududiy elektr tarmoqlari» aksiyadorlik jamiyatlaridir.
«O‘zbekiston milliy elektr tarmoqlari» AJning Iqtisodiyot va moliya boshqarmasi boshlig‘i Abduhamid Jo‘rayevning aytishicha, 1 kVt.s. elektr energiyasini ishlab chiqarish uchun 0,3 m3 tabiiy gaz yoki 1,2 kg ko‘mir yoki 0,3 kg mazut yoki 3,1 m3 yer osti gazi ishlatiladi.
«O‘zbekiston milliy elektr tarmoqlari» aksiyadorlik jamiyati 2019-yilda jami 51,6 mlrd. kVt. soat elektr energiyasini transportirovka qilish majburiyatini (ish hajmini) olgan, bu ko‘rsatkich o‘tgan yilga nisbatan 104,2 foizni tashkil etishi rejalashtirilgan.
2019-yilning yanvar-avgust oyidagi holatga ko‘ra 32,9 mlrd. kVt. soat elektr energiyasi transportirovka qilindi. Bu o‘tgan yilning shu davriga nisbatan 100,4 foizni tashkil etadi. Qolaversa, yil sayin aholi o‘sishi va turmush farovonligining oshishi hisobiga elektr energiyasidan foydalanish tez sur'atlarda oshib bormoqda.
Ana shu 4 foiz farq ham kVt hisobida hisoblansa, o‘tgan yilga nisbatan 3 milliard kVt elektr ko‘p ishlatilganini ko‘rsatib turibdi. Bu deyarli bitta viloyatning bir yil davomida ishlatadigan elektr hajmiga tengdir.