Mavzu: SEMINAR MASHG’ULOTLARINI TASHKIL ETISH
REJA:
Seminar mashg’uloti tipologiyasi.
Seminar mashg’ulotini tashkil etish va tayyorlanish
Seminar mavzularini tayyorlash
Turlari bo’yicha seminar mashg’ulotlarini taxlil qilish
Tayanch tushunchalar: o‘quv mashg‘uloti, seminar, seminar mashg‘ulotining turlari, amaliy mashg‘ulot, amaliy mashg‘ulotlarning turlari, laboratoriya mashg‘uloti, laboratoriya mashg‘ulotlarining turlari.
I. Seminar mashg‘ulotlariga tayyorgarlik ko‘rish va ularni o‘tkazish.Ta’limning seminar shakli qadimgi Yunon va Rim maktablarida paydo bo‘lgan. Keyinchalik G‘arbiy Yevropa universitetlarida rivojlantirilgan. Bu universitetlarda seminar asosan, talabalarning adabiyotlar, manba ustida ishlash vazifasini o‘tagan. XX asr boshlarida seminar mashg‘ulotlari talabalrning umumiy ilmiy duyoqarashani kengaytirishda, ularni muayyan fan, tarixidagi muhim muammo va tadqiqotlar bilan tanishtirishda katta rol,o‘ynay,boshlagan.
Ilmiy davrlarda ham olib borilgan tadqiqotning avtoreferati, hisobotlari, ilmiy ma’ruza va ocherklar ham seminar shaklida tashkil etiladigan anjumanlarda soha mutaxassislari e’tiboriga havola etiladi. Bu kabi seminarlarda, odatda, olimlar o‘rtasida ilmiy munozaralar tashkil etiladi. Masalan, 1874 yildan 1875 yilgacha Kiev-Mogilyan akademiyasida professori M.Avenariusius tashabbusi bilan seminarlar, amaliy mashg‘ulotlar keng qo‘llanila boshlandi8. Seminar (lot. “seminarium” – 1) bilimlarni ko‘chirib o‘tkazish; 2) manba, maskan) – OTM tashkil etiladigan o‘quv mashg‘ulotlarining muhim shakllaridan biriU o‘quv fani bo‘yicha dasturda belgilangan mavzu bo‘yicha talabalar tomonidan o‘zlashtirilgan nazariy bilimlar asosida muhim, bir qadar murakkab masalalarning muhokamasini tashkil etish maqsadida o‘tkaziladi. Seminar mashg‘ulotlari chog‘ida talabalarning nazariy bilimlari boyiydi, ularda mustaqil fikrlash, axborotlarni izlash va tahlil qilish, bahs-munozaraga kirishish, muammo yuzasidan to‘g‘ri xulosalarga kelish, o‘z fikrini ilgari surish va uni himoya qilish qobiliyatlari rivojlanadi.
seminar mashg‘ulotining maqsadi talabalarning chuqur bilim olishini ta’minlash, olgan bilimini real hayotda qo‘llashga o‘rgatishdan iborat. Shu sababli seminar mashg‘ulotlari talabalarni ta’lim jarayonida faol qatnashishga jalb etish imkoniyatiga egaligi bilan ajralib turadi. Mashg‘ulot maqsadiga erishish uni tashkil etish jarayonida qator vazifalar hal etilishi lozim. Ular seminar mashg‘ulotining funktsiyalarida o‘z ifodasini topadi.
O‘quv mashg‘ulotining bu shakli muayyan funktsiyalarni bajaradi. Ya’ni: Bu kabi mashg‘ulotlarda pedagog va talabalar o‘rtasidagi faol muloqot asosida mavjud nazariy bilimlarni amaliy faoliyatda qo‘llay olish uchun talab qilinadigan zarur shart-sharoit ta’minlanadi. Ta’limning seminar shakli qadimgi Yunon va Rim maktablarida paydo bo‘lgan. Keyinchalik G‘arbiy Yevropa universitetlarida rivojlantirilgan. Bu universitetlarda seminar asosan, talabalarning adabiyotlar, manba ustida ishlash vazifasini o‘tagan. XX asr boshlarida seminar mashg‘ulotlari talabalrning umumiy ilmiy duyoqarashani kengaytirishda, ularni muayyan fan, tarixidagi muhim muammo va tadqiqotlar bilan tanishtirishda katta rol o‘ynay boshlagan.
Ilmiy davrlarda ham olib borilgan tadqiqotning avtoreferati, hisobotlari, ilmiy ma’ruza va ocherklar ham seminar shaklida tashkil etiladigan anjumanlarda soha mutaxassislari e’tiboriga havola etiladi. Bu kabi seminarlarda, odatda, olimlar o‘rtasida ilmiy munozaralar tashkil etiladi. Masalan, 1874 yildan 1875 yilgacha Kiev-Mogilyan akademiyasida professori M.Avenariusius tashabbusi bilan seminarlar, amaliy mashg‘ulotlar keng qo‘llanila boshlandi8. O‘zbekistonda demokratik jamiyat qurish nazariyasi va amaliyoti fani bo‘yicha seminar mashg‘ulotlarida ma’ruzada bayon qilingan nazariy bilimlarni mustahkamlash, fan bo‘yicha olingan bilimlarni kengaytirish va chuqurlashtirish, talabalarning ilmiy-tadqiqot ishlarini olib borish va bilish qobiliyatlarini o‘stirish, nazariy o‘qitish jarayonida egallangan bilimlarning amaliyotga tadbiq etilishiga alohida e’tibor qaratiladi.
Seminar mashg‘ulotlari davomida o‘qituvchi va talaba o‘rtasida ikki tomonlama yaqin aloqa o‘rnatiladi, jonli suhbat olib boriladi, o‘zaro fikr almashish va turlicha qarashlarni ifoda etish jarayonida fanning xususiy masalalarini chuqur o‘rganish maqsadini amalga oshiradi. Bunda zamonaviy pedagogik texnologiyaning interfaol usullari qo‘l keladi. Bu usullar yordamida o‘tkazilgan seminar mashg‘ulotlaridan asosiy
maqsad – talabalarning faol ishlashi va mustaqil fikrlashi, o‘z-o‘zini baholash va boshqa larning fikrlarini hurmat qilish, mustaqil ishlash hamda guruhda ishlash ko‘nikmalarini shakllantirishdan iborat.
Seminar (lot. seminarium — koʻchatxona; maktab) —1) oliy yoki oʻrta maxsus maktab talaba (oʻquvchi)larining muayyan nazariy kursni qanchalik oʻzlashtirganliklarini aniqlash usuli, mutaxassislar tayyorlashga yoʻnaltirilgan oʻquv amaliyotining muhim turlaridan biri. Talaba tomonidan bajarilgan referat, maʼruza, i.t.ning muhokamasidan iborat. S, albatta, mavzuni ilmiy tadqiq etgan professoroʻqituvchi yoki tegishli mutaxassislar rahbarligida amalga oshiriladi. Oʻquv predmeti harakteri, mashgʻulot maqsadi, oʻquv yurti yoʻnalishiga koʻra ayrim oʻziga xosliklar bilan universitet, institut hamda xalq xoʻjaligi sohalarida keng tarqalgan. Baʼzan maʼruzaga bogʻliq boʻlmagan holda, muayyan mavzudagi mustaqil taʼlim shakli sifatida ham oʻtkaziladi.
Taʼlimning S. shakli darslar, asosan, bahsmunozara tarzida uyushtiriladigan Yunoniston va Qad. Rim maktablarida vujudga kelgan. 17-asrdan boshlab Gʻarbiy Yevropa universitetlarida gumanitar yoʻnalishda oʻqiydigan talabalarning asl manbalar bilan ishlash usuli taʼlimning asosiy shakli sifatida qoʻllanilganligi S.ning taraqqiyoti va hozirgi shaklga kelishida muxim oʻrin tutadi.
Zamonaviy S.lar muayyan predmetni chuqur oʻrganishga yoʻnaltirilgan. S. mashgʻulotlari davomida talaba (oʻquvchi)lar ilmiy ish yuritish tajribasi, oʻz xulosalarini ogʻzaki va yozma ravishda ifodalay olish hamda nuqtai nazarlarini asosli himoyalash malakasiga ega boʻladilar. Bu xil mashgʻulotlarning 3 turi mavjud: muayyan kursni chuqurlashtirib oʻrgatishga yoʻnaltirilgan S.; kurs doirasida asosiy va muhim hisoblangan mavzularni oʻrganishga qaratilgan S; ilmiy izlanishga yoʻnaltirilgan, maʼruza mavzusiga aloqador boʻlmagan seminar. S. mashgʻuloti oʻtkazishning asosiy shartlaridan biri barcha ishtirokchilar uchun mavzu yoki mutaxassislikka bogʻliq adabiyotlar, manbalar, arxiv materiallari va qoʻlyozmalardan foydalanishda birdek imkoniyat yaratilishidir.
Seminar mavzulari tegishli professoroʻqituvchilar tomonidan tuzilib, kafedra majlisida tasdiqlanadi. S. mavzusini qiziqishlariga koʻra, talaba (oʻquvchi)larning oʻzlari tanlashlari mumkin. S. rahbari oʻtkaziladigan S.ning maqsadi, mavzumundarijasi, uning metodologik yoʻnalishini maʼruza, maʼruzasuhbatlar vositasida tushuntirib beradi. Undan keyin har bir mavzu boʻyicha aniq talablar belgilab beriladi, adabiyotlar roʻyxati ilova qilinadi. S rahbari esa bunda maslahatchi sifatida ishtirok etadi. S. mashgʻulotlarining mahsuli, odatda, referat boʻladi. Referatlar mashgʻulot davomida tinglanadi va muhokama etiladi. Referatlar mavzuga mos kelishi, metodologik asosi toʻgʻri boʻlishi, mantiqan izchil va aniq ifodalanishi, ilmiy xulosalar asosli hamda amaliyotga aloqador boʻlishi kerak. Muhokama jarayonini fikr almashuv tarzida, barcha savollarga javob topa olish imkonini beradigan darajada tashkil etish S. rahbarining asosiy vazifasidir. S. mavzulari keyinchalik talaba (oʻquvchi)larning kurs, diplom ishlari mavzusiga aylanadi. Ular hatto dissertatsiya mavzusi darajasigacha ham chiqishi mumkin; 2) muayyan agrotexnik tadbir boʻyicha oʻtkaziladigan maslahat yigʻilishi. Oʻzbekistonda qishloq xoʻjaligidagi biror agrotexnik tadbir boʻyicha paydo boʻlgan yangiliklarni tegishli mutaxassislarga tanishtirish maqsadida oʻtkaziladigan S.lar keng yoyilgan. Mas, chigit yoki bugdoy ekish, paxta yoki don hosilini yigʻib olish boʻyicha oʻtkaziladigan S.lar; 3) Oʻzbekistonda nomzodlik yoki drlik ilmiy darajasiga daʼvogarning tayyorgarligini sinab koʻrish uchun i.t. muassasasi va oliy oʻquv yurtlaridagi olimlarni oʻz ichiga oluvchi ilmiy tuzilma. Nazariy S deb ataladigan bu tuzilma majlisida daʼvogar oʻz dissertatsiyasidagi asosiy gʻoyani bayon etib beradi. S aʼzolari esa turli savollar bilan uning tayyorgarlik darajasini sinovdan oʻtkazadilar. Seminar mashg’ulotlari- o’quv faoliyatni amaliy tashkil kilish va yo’lga qo’yishning asosiy shakillaridan biridir. Bu mashg’ulotlar jarayonida talabalar turliy mavzularda o’qilgan leksiyalarni tinglab, avval o’zlashtirilib olgan nazariy bilimlarini va tushunchalarini chuqurlashtirb boradi. O’rganiladigan fanning amaliy- nazariy asoslariga tegishli bo’lgan tasavvurlar doirasini kengaytirish imkoniyatga ega bo’ladilar. Aadabiyot manbalaridagi materallarni mustaqil tahlid qila olishini o’rganadilar. Fikir mmulloxazlarini erkin va ilmiy asosda bayon kila olish mahoratlariga ega bo’ladilar.
Seminar mashg’ullotlari talabalarda dastlabgi o’qiuv va ammali izlanish malakalarining o’sib borishiga ham yordam beradi.
Seminar mashg’ullotlari odatda ulug’ o’quv guruxi bilan o’tkaziladi.
Seminar mashg’ullotlari rejasini tuzishda talablarga leksiya kursining qismlariga oid metodologik ba nazariy tomanlarni mumkin qadar to’laroq ochish ilmiy adabiyotlar bilan o’tkaziladi.
Seminar mashg’ullotlari rejasini tuzishda talabalarga leksiya kursining qisimlariga oit metalogik va nazariy tomonlarini mukin qadar to’laroq ochish, ilmiy adabiyotlar bilan mustaqil ishlay olishga o’rgatishni asosiy maqsad qilib qo’yish lozim. Har bir seminaer mashg’ulotining mazmuniga be’voseta taluqliy bo’lgan adabiyotlar ko’rsatiladi.
Seminar mashg’ullotlari rejasi va foydalaniladigan adabiyotlar kamida bir hafta, o’n kun oldindan tafsiya qilinish kerak. Chunki talabalar adabiyotlarni anchagina to’laroq o’rganib seminrada so’zga chiqish uchun tayyorgarlik ko’rishlariga imkon yaratilishi zarur.
Seminar mashg’ulotiga tayyorlanishda talba tavsiya etiladi adabiyotlarni sifatli konspeklashtira olish undagi zarur va muhim asosiy materallarni tanlay bilish, tanlagan materallarni mantiqan bir biriga bog’lay olish, seminar rejasini har bir savoliga o’zi tayyorlagan javobini ma’noliy va epchil bayon qilib bora olish malakalarni namoyon qilishi zarur. Bir xil asosiy malakalar talaba faoliyatining mezonlari bo’lib xizmat qiladi. eminar - o'rganish shakli sifatida o'quv-amaliy mashg'ulotlar shakllaridan biri bo'lib, o'qituvchi tomonidan berilgan ilmiy tadqiqot natijalari asosida talabalar tomonidan bajarilgan ilmiy mavzular va vazifalarni muhokama qilishni nazarda tutadi. Ushbu muloqot shakli bilan o'qituvchi jarayonning ishtirokchisi emas, balki jarayonning muvofiqlashtiruvchisi hisoblanadi.
Ta'limning seminariya shakli qadimgi yunon va rim maktablarida paydo bo'lgan, bu erda o'quvchilarning xabarlari o'qituvchilarning bahslari, sharhlari va xulosalari bilan birlashtirilgan. "Seminar" atamasi 16-asrda paydo bo'lgan va lotin tilidan olingan. seminare (sow) yoki lat. seminarium (koʻchat, issiqxona). 17-asrdan boshlab Gʻarbiy Yevropa universitetlarida seminarlar oʻtkazilib, ularda talabalar manbalar (odatda gumanitar fanlar) ustida ishlaganlar. Bu atama 18-19-asrlar oxirida, talabalar ilmiy faoliyatning teng huquqli a'zolari sifatida qabul qilingan idealizm davrida yana qo'llanila boshlandi. 19-asr boshidan boshlab Rossiya universitetlarining ayrim kafedralarida seminarlar joriy etilgan. Seminarlar talabalarning umumiy ilmiy dunyoqarashini kengaytirishga, ularni tanlagan fan sohasidagi muammolar va izlanishlar bilan yaqindan tanishtirishga xizmat qildi.
Maʼlumotlarga koʻra, seminar – oʻquv-amaliy mashgʻulotlarning bir turi boʻlib, oʻqituvchilar rahbarligida oʻquv tadqiqotlari natijalari boʻyicha ular tomonidan tuzilgan xabarlar, maʼruzalar, tezislarni talabalar tomonidan muhokama qilishdan iborat; ma'ruza kurslari bilan bog'liq bo'lmagan tematik o'quv mashg'ulotlarining mustaqil shakli.
O'qituvchi bu holda seminar mavzusi bo'yicha muhokamalar koordinatori bo'lib, unga tayyorgarlik majburiydir. Shuning uchun seminar mavzusi va asosiy muhokama manbalari muhokamadan oldin batafsil tanishish, o'rganish uchun taqdim etiladi. Munozaralarning maqsadlari professional bahs-munozara ko'nikmalarini rivojlantirish va muhokama qilinayotgan materialni mustahkamlashga qaratilgan. Seminarlar oliy o‘quv yurtlarida muhandislik va ilmiy-pedagogik kadrlar tayyorlashning samarali shakli hisoblanadi.
Seminarlar va amaliy mashg'ulotlar o'rtasidagi asosiy farq shundaki, seminarlar odatda amaliy mashg'ulotlarga qaraganda ko'proq ilmiy va amaliy emas. Seminarlar asosan ta'lim mavzulariga qaratilgan tadbirlar bo'lib, odatda bir yoki bir nechta mavzu bo'yicha mutaxassislarni o'z ichiga oladi. Boshqa tomondan, amaliy mashg'ulotlar kamroq rasmiy bo'lib, seminarlarga qaraganda ko'proq ishtirok etishni talab qiladi. Seminarlarda asosiy e’tibor instruktor rahbarligida ishtirokchilarning tadbir davomida yangi ko‘nikmalarni egallashiga qaratilgan.
"Seminar" so'zi ko'pincha quyidagi ma'nolarda qo'llaniladi:
1. Ishbilarmonlik seminarlari, ularda bir nechta odam qolganlari uchun bitta fokus haqidagi hisobotlarni o'qiydi.
2.Ilmiy seminarlar ilmiy jamoalarda malaka oshirishning an’anaviy shakli, hamkasblar ishi bilan tanishish, jamoa a’zolarining yangi bilimlar, usullar, bilimlar, bilimlar, bilimlar, bilimlar, bilimlar, bilimlar, bilimlar, bilimlar, ilmiy bilimlar, ilmiy ma’lumotlarni hamkasblar tomonidan jamoaviy, ommaviy muhokama qilish shaklidir. loyihalar va dasturlar bo'yicha o'zaro hamkorlikni optimallashtirish. Eng yaxshi holatda, seminar seminar oldidan mavjud bo'lgan materiallar taqdimoti bilan o'tkaziladi, ma'ruzada faqat qisqa, mavhum, ko'rib chiqish shakli, muhokama mavzusini o'z ichiga oladi. Seminarning o'zi sahna ortidagi mazmunli muhokamalarni seminarning ommaviy shakliga o'tkazishdir, uni tasvirga olish va/yoki yozib olish mumkin.
3. Onlayn seminarlar, veb-konferentsiyalar, vebinarlar - veb-konferentsiya rejimida amalga oshiriladigan interaktiv seminarlar. Endi ko'plab dasturlar buni amalga oshirishga imkon beradi. Birinchi mashhur real vaqtda veb-konferentsiya dasturi Microsoft NetMeeting edi.
4. Talabalar muayyan mavzuni yaxshiroq tushunishlari uchun tashkil etiladigan o'quv seminarlari.
Sovet maktabida seminarlar turli fanlarni chuqur o'rganish uchun mo'ljallangan bo'lib, unda talabalar ilmiy tadqiqotlar olib borish va ularni loyihalash ko'nikmalariga ega bo'lishdi, ishlab chiqilgan ilmiy pozitsiyalar va xulosalarni himoya qilishni o'rganishdi.
Seminar mavzusi va manbalar oldindan e'lon qilinadi, chunki unga tayyorgarlik ko'rish majburiydir. Seminarlarda muhokamalardan maqsad kasbiy polemika ko‘nikmalarini shakllantirish va o‘tilgan materialni mustahkamlashdan iborat.
Seminarlar ta’lim shakli sifatida qadimgi yunon maktablarida vujudga kelgan bo‘lib, unda o‘quvchilarning chiqishlari bahs-munozaralar, mulohazalar va xulosalar o‘qituvchi tomonidan olib borilgan.
Seminar turlari:
a) O'quv seminarlari. Talabalarning bilimlarini chuqurlashtirish va mustahkamlashga qaratilgan;
b) Vebinarlar, veb-konferentsiyalar, onlayn seminarlar - zamonaviy texnik vositalar va dasturlardan foydalangan holda onlayn muloqot.
v) Biznes seminarlar.
Master-klass (inglizcha master-klass, nemischa Meisterkurs, Musikpädagogik, frantsuzcha Classe de maître, SSSRda ijodiy ustaxona atamasi ishlatilgan) - bu o'qitishning o'ziga xos usuli va amaliy ko'nikmalarni oshirish uchun muayyan dars bo'lib, ma'lum bir sohada mutaxassis tomonidan o'tkaziladi. ushbu faoliyat sohasida etarlicha professionallik darajasiga erishgan shaxslar uchun ijodiy faoliyat sohasi (musiqa, tasviriy san'at, adabiyot, rejissyorlik, aktyorlik, dizayn, shuningdek fan , pedagogika va hunarmandchilik).
Seminarning maqsadi. Seminarni belgilangan mavzuni muhokama qilish uchun odamlar yig'ilishi deb ta'riflash mumkin. Bunday uchrashuvlar odatda interaktiv sessiyalar bo'lib, unda ishtirokchilar ma'lum bir mavzu bo'yicha muhokamalarda ishtirok etadilar. Mashg'ulotlar odatda muhokamani kerakli yo'nalish bo'yicha boshqarishga xizmat qiladigan bir yoki ikkita ma'ruzachi tomonidan olib boriladi yoki olib boriladi.
Seminarda bir nechta maqsadlar yoki bitta maqsad bo'lishi mumkin. Masalan, o‘rganish maqsadida seminar o‘tkazilishi mumkin, masalan, ishtirokchilar mavzuni yaxshiroq tushunish uchun mavzuni muhokama qiladigan ma’ruzalar yoki amaliy ishlarni takomillashtirish vositasi sifatida biznes seminarlari. Ishtirokchilarni muayyan ko'nikmalar yoki bilimlar bilan jihozlash uchun o'quv seminarlarining boshqa shakllari ham o'tkazilishi mumkin. Bunday seminarlarga misol qilib, shaxsiy moliya, internet-marketing, ko'chmas mulk, investitsiya yoki ishtirokchilar muhokama qilinadigan mavzu bo'yicha bilim yoki maslahat oladigan boshqa turdagi seminarlarni o'z ichiga oladi.
Albatta, seminar motivatsion bo'lishi mumkin, bu holda maqsad odatda ishtirokchilarni yaxshiroq inson bo'lishga ilhomlantirish yoki seminardan o'rganishi mumkin bo'lgan ko'nikmalarni amalga oshirish ustida ishlashdir. Misol uchun, moliyaviy mavzudagi biznes seminari kichik biznes egalariga investorlarga qanday murojaat qilishni yoki mustahkam biznes-reja yozishni o'rgatish va ularni darhol boshlashga undash bo'lishi mumkin.
Ba'zida seminarlar ishbilarmonlar va ayollar yoki boshqa hamfikrlar uchun Internetga kirish va o'xshash qiziqishlarga ega bo'lgan boshqa ishtirokchilar bilan uchrashishning bir usuli hisoblanadi. Bunday seminarlar ishtirokchilarga o'zlarining martaba yoki harakatlarida keyingi bosqichga o'tishga yordam beradigan ba'zi potentsial qimmatli aloqalarni o'rnatish imkoniyatini beradi.
Savdo-seminar davlat amaldorlari, tadbirkorlar, xotin-qizlar va keng jamoatchilik kabi keng jamoatchilikni birlashtirmoqda. Bunday seminarlar ko'pincha seminarlar va rasmiy hujjatlar taqdimotidan iborat. Ular odatda turli provayderlar bilan aloqa o'rnatish va yangi aloqalarni o'rnatish uchun o'tkaziladi.
Seminarni rejajlash. Samarali seminarni rejalashtirishning birinchi bosqichi seminarning maqsadini aniqlashdir. Ishtirok etadigan maqsadli auditoriya va ular seminarda qatnashishdan qanday foyda olishlari haqida o'ylab ko'ring. Har bir seminarning kun tartibi bo'lishi kerak, shuning uchun kun tartibi qanday bo'lishini hal qiling. Seminar uchun byudjetni belgilang va shu byudjet doirasida ishlang va joy tanlash va pul sarflashi mumkin bo'lgan boshqa masalalarga ko'p berilmang.
Seminardan oldin.Mavzuni tahlil qilish asosida seminar uchun ma'ruzachilarni va vaziyatga mos keladigan ma'ruzachilarni toping. Bunday ma'ruzachilar professional ma'ruzachilar yoki kerakli xabarni samarali etkazish uchun zarur bilim va vakolatlarga ega bo'lgan oddiy shaxslar bo'lishi mumkin.
Shuningdek, ustaxona uchun mos joyni topishingiz kerak. Bu jarayonni eVenues-da joylashuv qidiruvi yordamida soddalashtirish mumkin. Tadbir uchun joy tanlashda e'tiborga olish kerak bo'lgan ba'zi narsalar tadbirni qo'llab-quvvatlash uchun zarur texnik infratuzilmaga ega bo'lishni o'z ichiga oladi.
Masalan, o‘tkaziladigan joy audiovizual va aloqa vositalariga ega bo‘lishi kerak. Mavsumga qarab, konditsioner yoki isitish mos ravishda ishlashi kerak. Ularda stend yoki karnay bor-yo'qligini va ular ovqatlanish xizmatlarini taklif qilishlarini bilib oling. Yana bir muhim e'tibor - seminar ishtirokchilari uchun etarli mashinalar to'xtash joyining mavjudligi.
Seminarga tashrif buyuradigan va turli yo'llar bilan tadbirning faol marketingida qatnashadiganlarga taklifnoma yuboring. Misol uchun, ko'plab ijtimoiy tarmoq saytlari voqealar marketingi uchun ajoyib usuldir. Voqealar Facebook, Eventbrite, Lanyrd va boshqa shunga o'xshash saytlar tadbirni e'lon qilish va potentsial ishtirokchilarni yangilab turishga yordam beradi. Potentsial ishtirokchilar, shuningdek, ushbu kanallar orqali yuborilgan taklifnomalarni qabul qilib, seminarda ishtirok etish istagini bildirishlari mumkin.
Seminar ishtirokchilari sonini tasdiqlang, chunki bu ma'lumot turar joy, o'tirish tartibi, karvonlar va hatto ovqatlanish kabi logistika uchun zarur. Asosiy ma'ruzachilarning ishtirok etishga tayyorligini tasdiqlash rejalashtirish jarayonining boshida juda muhim, chunki u logotiplar, broshyuralar va boshqa reklamalarni loyihalashda yordam beradi.
Do'stlaringiz bilan baham: |