Режа: Полиуретанларни хоссалари ва ишлатилиши Кўпик полиуретанлар Эластик кўпик полиуретанлар Қаттиқ кўпик полиуретанлар асосида қуйма буюмлар

Buxoro Muhandislik-texnologiya instituti Organik moddalar kimyoviy texnologiyasi kafedrasi

MUSTAQIL ISH

Poliuretanlar va poliformaldegidalar ishlab chiqarishda struktura va xossalarni rostlash.

Bajardi: M9-20 guruhi magistri

Asrorov M.Y.

Qabul qildi: t.f.n. dots. Haydarov A.A.

Режа: 1.Полиуретанлар 2.Полиуретанларни хоссалари ва ишлатилиши 3.Кўпик полиуретанлар 4.Эластик кўпик полиуретанлар 5.Қаттиқ кўпик полиуретанлар 6.Полиуретанлар асосида қуйма буюмлар

Мавзу: Полиуретанлар ва полиформалдегидлар ишлаб чиқаришда структура ва хоссаларини ростлаш

ПОЛИУРЕТАНЛАРНИ СИНТЕЗ ҚИЛИШНИНГ ЎЗИГА ҲОСЛИГИ

Полиуретанларни массада ва эритмада (хлорбензол, толуол, диметилформ­амид) олиш мумкин. Диизоцианат ва дигликолларни таъсири натижасида чизиқли тузилишга эга полиуретанлар ҳосил бўлади.

 

Функционаллиги иккидан ортиқ мономерларни полимерланиши натижасида тармоқланган ёки тикилган структурали полимерлар ҳосил бўлади. Гексаметилендиизоцианат ва бутиленгликол асосида полимер қуйидаги шароитларда олинади.

• Функционаллиги иккидан ортиқ мономерларни полимерланиши натижасида тармоқланган ёки тикилган структурали полимерлар ҳосил бўлади. Гексаметилендиизоцианат ва бутиленгликол асосида полимер қуйидаги шароитларда олинади.
• Аралаштиргич ва қобиқ билан жиҳозланган реакторга бутиленгликол солинади ва азот атмосферасида 85-90оС гача қиздирилиб, катта тезликда аралаштириб турилган ҳолда озгина-озгинадан 30-60 минут ичида гексаметилендиизоцианат қўшилади. Экзотермик реакция тугагач ҳароратни 190-210оС га кўтарилиб шу ҳароратда реакция охиригача етказилади. Жараён полимер суюқланмасини қовушқоқлиги ёки полимерни м-крезолдаги эритмасини қовушқоқлиги орқали назорат қилинади.

ПОЛИУРЕТАНЛАРНИ ХОССАЛАРИ ВА ИШЛАТИЛИШИ

• Хом ашё ва компонентларнинг табиати, тузилишига қараб полиуретанлар термопластик ва термореактив, улардан олинган бумлар эса пластик, мўрт, юмшоқ ва қаттиқ бўлиши мумкин.
• Паст молекулали гликоллардан олинган чизиқли полиуретанлар тола ҳосил қилиш ҳусусиятига эгалар. Тортилиш ҳисобига тола олиш жараёнида макромолекулалар ориентацияланади ва бу ҳол полимерни кристаллик даражаси ҳамда мустаҳкамлиги ортишига олиб келади.
• Чизиқли полиуретанларни мустаҳкамлиги кўп жиҳатдан қўшни макромолекулалардаги имин ва карбонил гуруҳлари орасида пайдо бўладиган водород боғларига боғлиқ. Шундай макромолекулалараро водород боғларининг камайиши полимерни кристаллик даражасини пасайишига ҳамда унинг юмшаш ҳароратини ва механик мустаҳкамлигини камайишига олиб келади.