Reja: ►Nazariy mexanika fanining tadqiqot obyektlari

26-ma’ruza: GIDROSTATIKA. IDEAL SUYUQLIK HARAKAT TENGLAMALARI.
REJA:
1. Uzluksizlik tenglamasi.
2. Eyler tenglamasi.
TAYANCH SO’Z VA IBORALAR: harakat, hajm, siljish, molekula,zarracha, nuqta, suyuq tezligi, suyuq zichligi, gidrodinamika, tenglama, cheksiz, termodinamik potensial Uzluksizlik tenglamasi Gidrodinamika uyuqliklar va gazlar harakatini o’rganadi. Gidrodinamikada suyuqlik tutash muhit kabi qaraladi. Ya’ni suyuqlikning har qanday hajmining kichik elementi shunchalik katta deb hisoblanadiki, bu element juda ko’p molekulalar sonidan iborat deb qaoaladi. Shuning uchun ham cheksiz kichik xajm elementi deganimizda butun jismning hajmiga nisbatan yetarli darajada kichik bo’lgan, biroq molekulalar orasidagi masofadan katta bo’lgan hajm tushuniladi. Suyuqlik zarrachasining siljishi deganda uning alohida bir molekulasining siljishi emas, balki bir nechta molekuladan iborat bo’lgan va nuqta sifatida qaraladigan hajm elementining siljishi tushuniladi. Suyuqlik harakat holatini matetmatik ifodalariga suyuqlik tezligi va birorbir ikkita termodinamik ifodalar, masalan, bosim va zichlik kabi funkstyalardan foydalaniladi.
Fazoning qandaydir hajmini qarab chiqaylik. Bu hajmda suyuqlik miqdori (massasi) - suyuqlik zichligi. Berilgan hajmni chegaralovchi yuza elementi vaqt birligi ichida suyuqlik miqdori oqadi. absolyut qiymati jihatidan sirt yuza elementiga teng bo’ladi va unga normal bo’yicha yo’nalgan bo’ladi. Agar suyuqlik hajm ichidan tashqariga oqayotgan bo’lsa - musbat, ichkariga oqsa manfiy bo’ladi. hajmdan vaqt birligida oqayotgan suyuqlik miqdori

hajmda suyuqlik miqdorining kamayishi

Ikkala ifodani tenglashtirsak

Yuza bo’yicha integralni hajm bo’yicha integralga aylantiramiz, Ostogradskiy formulasiga ko’ra

Shunday qilib,


Uzluksizlik tenglamasiga kelamiz.

ni ochib yozsak,

. vektor – suyuqlik oqim zichligi.