Reja: Mustaqil taraqqiyotning dastlabki bosqichidagi muammolar. O‘zbekistonning o‘ziga xos taraqqiyot yo‘lini tanlashi

• 5-MAVZU: O’ZBEKISTONNING O’ZIGA XOS ISTIQLOL VA TARAQQIYOT YO’LI
• Reja:
• 1. Mustaqil taraqqiyotning dastlabki bosqichidagi muammolar. O‘zbekistonning o‘ziga xos taraqqiyot yo‘lini tanlashi.
• 2. Taraqqiyotning “O‘zbek modeli” va uning o‘ziga xos xususiyatlari. O‘zbekistonning ijtimoiy-siyosiy rivojlanish strategiyasi: yangilanish va taraqqiyot yo‘li.
• 3. O‘zbekistonning iqtisodiy mustaqilligini ta'minlashga qaratilgan strategiya asoslari. Mustaqillik – me'yoriy-huquqiy asoslarining yaratilishi.
• 4. Yangi Konstitusiyaning qabul qilinishi va uning tarixiy ahamiyati. Davlat ramzlari.

• Mustaqillikka erishgan O’zbekiston o’zining
• kelgusi taraqqiyot yo’lini belgilashda quyidagi muammoga duch keldi:

• “O’ZBEK MODELI”

• Ulardan biri:
• jahonda ijtimoiy-iqtisodiy rivojla-nishning barcha davlatlarga mos keladigan tayyor andozasining yo’qligi bo’lsa;

• Ikkinchisi: Ma’muriy buy-ruqbozlikka asoslangan tu-zumga xos ijtimoiy muno-sabatlar respublikada barpo etilajak bozor iqtisodiyotiga asoslangan huquqiy demo-kratik davlat maqsadlariga javob bermasligi edi.

• Dunyoda ijtimoiy-iqtisodiy taraqqiyotning bir-biridan farq qiluvchi bir qancha modellari mavjud:

• IJTIMOIY-IQTISODIY TARAQQIYOTNING DUNYODA MAVJUD MODELLARI:

• “Amerika modeli”. Bu model davlat va jamiyat hayoti o’ta darajada liberallashtirili-shi bilan xarak-terlanadi

• “Yapon modeli”. Bunda iqtisodiy munosabatlar-da davlatning yetakchilik o’r-niga katta aha-miyat beriladi

• “Shved modeli”. Bu modelda esa ijtimoiy himo-yaga, iqtisodi-yotning ijtimo-iy yo’naltiril-ganligiga ustu-vorlik beriladi

• DEMOKRATIK JAMIYAT QURISH yo’lini tanlashda O’zbekiston nimaga e’tiborni qaratdi:

• Birinchi. Mamlakatimizning o’z ijtimoiy-iqtisodiy ta-raqqiyot y’olini ishlab chiqishda rivojlangan mamlakatlarning ko’p asrlik tajribasini o’rga-nish va ularning bizga maqbul jihatlarini ijobiy o’zlashtirishga,

• Ikkinchi. O’zbekiston xalqining davlatchiligi tarixiga, ma’naviy-ma-daniy merosi, turmush tarzi, mentaliteti va milliy qadriyatlari hamda an’analariga tayanishga qaratdi.

• Unga Birinchi Prezident Islom Karimov tomonidan ishlab chiqilgan besh tamoyil asos qilib olindi.

• TARAQQIYOTNING “O’ZBEK MODELI”

• IQTISODIY ISLOHOTLARNING USTIVOR VAZIFALARI
•  
•  

• Bozor
• islohotlarini chuqur-lashtirish va iqisodiyotni yanada erkin-lashtirish

• Xususiy tarmoqlarni jadal rivoj-lantirish, uning mamlakat iqtisodiyotidagiulushini ko‘paytirish

• Kichik biz-nes va xusu-siy tadbir-korlikni rivojlantirish borasidagi ishlarni
• yanada kengaytirish

• Bank va moliya tizimlari-
• dagi islohot-larni chuqur-lashtirish

• Uy-joy, kommunal xo‘jalikni isloh qilishga jiddiy e’tibor qaratish

• Soliq siyosatini yanada takomillashtirish

• O’ZBEKISTONDA DEMOKRATIK DAVLATCHILIK G’OYALARINING NAZARIY ASOSLARI VA ULARNING SHAKLLANISHI

• BIRINCHI NAZARIY ASOS:
• PREZIDENTLIK INSTITUTINING TA’SIS ETILISHI
• Dunyo davlatchiligida boshqaruvning ikki shakli –monarxiya va respublika shakli mavjud. Respublika boshqaruvi o’z navbatida PARLAMENTAR VA PREZIDENTLIK RESPUBLIKALARI shakliga ega. Prezidentlik Respublikasi hozirgi kunda eng ko’p davlat boshqaruvi shaklidir. Bugungi kunda BMTga a’zo 193 davlatdan 146 tasida prezidentlik boshqaruvi amal qiladi.
• 1.Prezidentlik Respublikasida prezident umumxalq saylovida muqobillik asosida saylanadi;
• 2. Prezident hokimiyat tarmoqlarini o’zaro hamkorlikda ishlashini ta’minlaydi;
• 3. Xalqaro maydonda milliy manfaatlar ustuvorligini, davlat suverenitetini, xavfsizlikni va hududiy yaxlitlikni ta’minlaydi.

• IKKINCHI NAZARIY ASOS:
• “MUSTAQILLIK DEKLARATSIYASI”NING QABUL QILINISHI.
• Mustaqillik Deklaratsiyasining 1-moddasida: “O’zbekiston SSRning davlat mustaqilligi O’zbekiston SSR demokratik davlatining o’z hududida barcha tarkibiy qismlarini belgilashda va tashqi munosabatlarda tanho hokimligidir” deb belgilab qo’yilgani davlatchiligimiz g’oyalarining huquqiy asosidir.
• Mustaqillik Deklaratsiyasining qabul qilinishi mustaqillik yo’lidagi yangi qadam bo’ldi. Endi O’zbekiston mamlakatimizning iqtisodiy va siyosiy hayotiga doir masalalarni mustaqil ravishda hal qilishga kirishdi.

• UCHINCHI NAZARIY ASOS:
• O’zbekiston Prezidentining 1991-yil 25-avgustdagi Farmoniga binoan respublika ICHKI ISHLAR VAZIRLIGI VA DAVLAT XAVFSIZLIGI QO’MITASI O’zbekiston tasarrufiga olindi. Ushbu Farmon asosida respublika hududida joylashgan SSSR Ichki ishlar vazirligining ichki qo’shinlari ham bevosita O’zbekiston Prezidentiga bo’ysundirildi.
• Bundan tashqari, respublika Ichki ishlar vazirligi, Davlat xavfsizligi qo’mitasi, Prokuratura organlari, Adliya idoralari, ichki qo’shinlar, Turkiston harbiy okrugi qismlari va qo’shilmalari siyosiy partiyadan xoli qilinishi milliy davlatchiligimiz shakllanishida muhim qadam bo’ldi.