Reja: Mantiq qonunlari. Ayniyat qonuni

Nozidlik qonuni qarama-qarshi va zid mulohazalarga nisbatan qo’llaniladi. Bunda qarama-qarshi mulohazalarning har ikkalasi ham bir vaqtda xato Bulishi mumkin; o’zaro zid mulohazalar esa bir vaqtda xato Bulmaydi, ulardan biri xato Bo’lsa, ikkinchisi albatta chin Bo’ladi. Qarama-qarshi mulohazalarda esa bunday Bulmaydi, ya’ni ulardan birining xatoligidan ikkinchisining chinligi kelib chiqmaydi. Masalan: «Aristotel-mantiq fanining asoschisi» va «Aristotel-mantiq fanining asoschisi emas»-bu o’zaro zid mulohazalardir. Bu zid mulohazalarning har ikkalasi bir vaqtda xato Bulmaydi. Ulardan birinchisi chin Bo’lgani uchun, ikkinchisi xato Bo’ladi. O’zaro qarama-qarshi Bo’lgan «Bu dori shirin» va «Bu dori achchiq» mulohazalarining esa ikkalasi bir vaqtda, bir xil nisbatda xato Bulishi mumkin. Chunki dori shirin ham, achchiq ham Bulmasligi, balki bemaza yoki nordon Bulishi mumkin.

• Nozidlik qonuni qarama-qarshi va zid mulohazalarga nisbatan qo’llaniladi. Bunda qarama-qarshi mulohazalarning har ikkalasi ham bir vaqtda xato Bulishi mumkin; o’zaro zid mulohazalar esa bir vaqtda xato Bulmaydi, ulardan biri xato Bo’lsa, ikkinchisi albatta chin Bo’ladi. Qarama-qarshi mulohazalarda esa bunday Bulmaydi, ya’ni ulardan birining xatoligidan ikkinchisining chinligi kelib chiqmaydi. Masalan: «Aristotel-mantiq fanining asoschisi» va «Aristotel-mantiq fanining asoschisi emas»-bu o’zaro zid mulohazalardir. Bu zid mulohazalarning har ikkalasi bir vaqtda xato Bulmaydi. Ulardan birinchisi chin Bo’lgani uchun, ikkinchisi xato Bo’ladi. O’zaro qarama-qarshi Bo’lgan «Bu dori shirin» va «Bu dori achchiq» mulohazalarining esa ikkalasi bir vaqtda, bir xil nisbatda xato Bulishi mumkin. Chunki dori shirin ham, achchiq ham Bulmasligi, balki bemaza yoki nordon Bulishi mumkin.