Reja: Mantiq qonunlari. Ayniyat qonuni

Nozidlik qonuni

• Nozidlik qonuni
•  
• Inson tafakkuri aniq, ravshan Bulibgina qolmasdan, ziddiyatsiz Bulishi ham zarur. Zidiyatsizlik inson tafakkuriga xos Bo’lgan eng muhim xislatlardan biridir. Ma’lumki, obyektiv voqealikdagi buyum va hodisalar bir vaqtda, bir xil sharoitda biror xususiyatga ham ega Bulishi, ham ega Bulmasligi mumkin emas. Masalan, bir vaqtning o’zida, bir xil sharoitda inson ham axloqli, ham axloqsiz Bulishi mumkin emas. U yo axloqli, yo axloqsiz Bo’ladi.

Nozidlik qonuni ayni bir predmet yoki hodisa haqida aytilgan ikki o’zaro bir-birini istisno qiluvchi (qarama-qarshi yoki zid) fikr bir vaqtda va bir xil nisbatda birdaniga chin Bulishi mumkin emasligini, xech Bulmaganda ulardan biri albatta xato Bulishini ifodalaydi. Bu qonun «A ham V, ham V emas Bula olmaydi» formulasi orqali beriladi. Mulohazalar mantig’ida bu qonun quyidagi formula orqali yoziladi: x (r (x) (x)), ya’ni har qanday r (x) mulohaza uchun r (x) va uning inkori birgalikda chin Bulmasligi to’g’ridir.

• Nozidlik qonuni ayni bir predmet yoki hodisa haqida aytilgan ikki o’zaro bir-birini istisno qiluvchi (qarama-qarshi yoki zid) fikr bir vaqtda va bir xil nisbatda birdaniga chin Bulishi mumkin emasligini, xech Bulmaganda ulardan biri albatta xato Bulishini ifodalaydi. Bu qonun «A ham V, ham V emas Bula olmaydi» formulasi orqali beriladi. Mulohazalar mantig’ida bu qonun quyidagi formula orqali yoziladi: x (r (x) (x)), ya’ni har qanday r (x) mulohaza uchun r (x) va uning inkori birgalikda chin Bulmasligi to’g’ridir.