Reja: Litiyning fizik kimyoviy xususiyatlari

Ikkinchi sabab – batareyaning haddan ziyod qizishi, bu esa original bo‘lmagan quvvatlagichdan foydalanish yoki qurilmaning quyosh nurlari to‘g‘ridan-to‘g‘ri tushib turgan joyda uzoq vaqt qolib ketishi natijasida yuzaga keladi. Ba’zan shu ikki omil birgalikda keladi: aynan shu sababli ham avtomobillarda qoldirilgan smartfonlarning yonib ketishi hollari ko‘proq qayd etilgan. Harorat ko‘tarilganida, fizik qonunlarga ko‘ra, akkumulyatorning ichki qismlari kengayadi, bu esa mikroskopik darajadagi qisqa tutashuvlar tizimini yuzaga keltiradi. Mazkur mayda qisqa tutashuvlar o‘zaro qo‘shilib ketmasidan avval muammoning kattayishini to‘xtatsa bo‘ladi – akkumulyatorni sovitish kerak. Lekin qizib borayotgani payqalmasa, batareya ichida yuqorida ta’kidlangan mayda muammolar keng ko‘lam olib, yonish yoki portlashga olib keladi.
Uchinchi sabab – akkumulyatorning eskirishi hisoblanadi. Bu hol har qanday litiyli batareyada ham yuzaga keladi, ammo biz aksariyat hollarda akkumulyatori yaroqsiz holga kelmasidan avvalroq smartfonning o‘zini almashtiramiz, shu bois sezmaymiz. Lekin batareyalardan noto‘g‘ri yoki haddan ziyod ko‘p foydalanish – tezkor quvvatlash, yuqori harorat ta’siri, qurilmani qattiq sovuqda ishlatish kabilar oqibatida ham ular tez eskirib qoladi. Xullas, eskirish natijasida akkumulyator ichida dendritlar – metalli litiydan iborat butoqlar o‘sa boshlaydi. Ular anoddan o‘sib chiqadi, vaqt o‘tishi bilan uzayib, katodga yetib borsa tamom – qisqa tutashuv yuzaga keladi.

3)Zamonaviy akkumulyatorning ishlash prinsipi.

Batareya avtomobilning asosiy elementlaridan biridir. Avtomobilning bort tarmog'ida generator bilan birgalikda ishlash elektr tokining manbai hisoblanadi. Asosiy funktsiyalari batareya quyidagilar:

• 
  Dvigatelning ishga tushishini ta'minlash. Batareya ishga tushirish vaqtida starterni quvvat bilan ta'minlaydi;
  
• 
  Dvigatel o'chirilganda avtomobil tarmog'idagi iste'molchilarni quvvat bilan ta'minlash;
  

Batareya 6 ta qutidan iborat ( batareya xujayralari) ketma-ket ulanadi. Ularning barchasi elektr tokini o'tkazmaydigan va sulfat kislotaga chidamli plastik qutiga o'ralgan. Har bir kavanozda bir-birini almashtiradigan musbat va manfiy elektrodlar to'plami mavjud. Elektrod - bu qoplama (faol massa) bo'lgan Supero'tkazuvchilar panjara.