Reja kirish soliqlar va ularning mohiyati

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

---

54 
Xulosa.
Keyingi yillarda mamlakatimiz iqtisodiyotning boshqa sohalari qatori soliq 
tizimida 
ham 
muayyan 
ishlar 
amalga 
oshirilmoqda. 
Xususan, 
soliq 
qonunchiligining 
tobora 
takomillashtirilayotgani, 
tizimdagi 
yangilik 
va 
o‘zgarishlar yurtimizda ishbilarmonlik muhitini yaxshilash, tadbirkorlik 
subyektlariga yanada qulay shart-sharoitlar yaratishga xizmat qilmoqda.
Jismoniy shaxslar daromadlariga soliq yukini pasaytirish maqsadida 2019 
yilning 1 yanvaridan boshlab jismoniy shaxslardan olinadigan daromad solig‘i 12 
foiz miqdorida belgilandi. Shuningdek, davlatimiz rahbarining 2018 yil 29 
iyundagi 
Farmoni 
bilan 
2017-2021-yillarda 
O‘zbekiston Respublikasini 
rivojlantirishning beshta ustuvor yo‘nalishi bo‘yicha Harakatlar strategiyasida 
belgilangan soliq yukini kamaytirish va soliq solish tizimini soddalashtirish, soliq 
ma’muriyatchiligini takomillashtirish vazifalarini amalga oshirish maqsadida, 
shuningdek, keng jamoatchilik muhokamasi natijalari hamda Xalqaro valyuta 
jamg‘armasi, Jahon banki va xalqaro ekspertlarning tavsiyalaridan kelib 
chiqib,O‘zbekiston 
Respublikasining 
soliq 
siyosatini 
takomillashtirish 
konsepsiyasining asosiy yo‘nalishlari belgilab berildi. Kichik biznes va xususiy
tadbirkorlikni yanada takomillashtirish borasida ham qator islohotlar olib
borilmoqda. Yakka tartibdagi tadbirkorlarga keng imkoniyatlar yaratilmoqda. 
Umuman olganda, soliq va majburiy to'lovlar stavkalarining bosqichma-bosqich 
kamaytirilishi hisobiga xo'jalik yurituvchi sub`ektlar (tadbirkorlar)ning faolligini 
oshirish 2019 yilda asosiy maqsad qilinganini ushbu o'zgarishlardan anglash 
mumkin. Shuningdek, hududlardagi mahalliy byudjet mablag'larini tasarruf etish 
bo'yicha ham mahalliy hokimiyatlarga ko'plab vakolatlar berilgan.
Xulosa o’rnida shuni aytish kerakki, soliqlar mamlakatimiz iqtisodiyotining
asosiy tayanchlaridan biri hisoblanadi. Hozirga qadar davlatning 
funksiyalarini bajarish uchun lozim bo‘lgan moliyaviy mablag‘larni 
shakllantirishning soliqlardan boshqa usuli jahon amaliyotida qo‘llanilgan 
emas. Demak, hukmron kuch sifatida davlat mavjud ekan, moliyalashtirish 
usuli sifatida soliqlar amal qiladi. Soliqlar majburiy to‘lovlarni ifoda 

---

55 
etuvchi pullik munosabatlarni bildiradi. Bu munosabatlar soliq to‘lovchilar
bilan ularni o‘z mulkiga aylantiruvchi davlat o‘rtasida bo‘ladi.
O’zbekiston 
Respublikasi 
Prezidentining 
“O’zbekiston 
Respublikasining 2019-yilgi asosiy makroiqtisodiy ko’rsatkichlari prognozi 
va davlat byudjeti parametrlari hamda 2020-2021-yillarga mo’ljallari 
to’g’risida”gi PQ-4086-son qaroriga asosan tasdiqlangan soliq va boshqa 
majburiy to’lovlari stavkalarida avvalgi yillarga nisbatan yanada izchil 
islohotlar keltirib o’tilgan.
Yagona soliq to’lovidan tushgan mablag’lar quyidagicha taqsimlanishi 
ham tegishli qonun hujjatlarida quyidagicha belgilanadi:
-
O’zbekiston Respublikasi davlat byudjetiga – 46%
-
Pensiya fondiga – 46%
-
O’zbekiston yoshlar ittifoqini rivojlantirish jamg’armasiga – 4%
-
O’zbekiston Kasaba uyushmalari federatsiyasi kengashiga – 4%.
Respublikamizda iqtisodiyotni erkinlashtirish, uni tarkibiy qayta 
qurish, islohotlar samarasini oshirish borasida bir qator izchil ishlar olib 
borilmoqda. Islohotlar asosiy yo’nalishlari sifatida soliq tizimini 
shakllantirish va takomillashtirish bilan bog’liq bo’lib, asosiy maqsad – 
xo’jalik yurituvchi subyektlar va davlat o’rtasida majburiy to’lovlar bilan 
iqtisodiy munosabatlarga o’zaro erishishdan iborat. Bu borada soliq 
siyosatini erkinlashtirish ushbu sohada erishiladigan yutuqlar garovidir.Shu 
sababli, mamlakatimiz rivojlanishining muhim ustuvor yo’nalishi sifatida 
soliq siyosatining erkinlashtirilishning belgilanishi bejiz emas.So’zimiz 
yakunida shuni e’tirof etish kerakki, bugungi kunda respublikamizda 
qilinayotgan barcha islohotlar xalq uchun, uning manfaatlari va yanada 
erkin va farovon hayot barpo etishi uchun qilinmoqda.