Reja Kirish I bob. Pedagogik texnologiyalar tog’risida umumiy tushunchalar

1.2.Pedagogik faoliyatni texnologiyalashtirish–davr talabi
Insoniyat XXI asrga qadam qo’yar ekan, ilm-fan va texnika taraqqiyotining
yuksak sur’ati moddiy ishlab chiqarish jarayoni nazariy va amaliy jihatdan boyitib
borish bilan birga ijtimoiy munosabatlarning yangicha mazmun kasb etishini
ta’minladi.Yangicha turmush tarzi, turli xil xizmat ko’rsatish sohalarining paydo
bo’lishi kishilarning moddiy va ma’naviy ehtiyojining kundan-kunga ortib
borishiga olib keldi. Moddiy ishlab chiqarish, turli sohalarda xom ashyoni qayta
ishlash ehtiyoji mahsulot ishlab chiqarish jarayonini tashkil etishga nisbatan
texnologik yondashuv tizimini yuzaga keltirdi. Muayyan mahsulotni ishlab
chiqarish maqsadida xom ashyoni tanlash va uni qayta ishlab, mahsulotni
istemolchiga yetkazib berishni texnologik jarayon sifatida e’tirof etiladi. Ishlab
chiqarish jarayoniga nisbatan texnologik yondashuv mazkur sohalarda islohotlarni
tashkil etish, ularning muvaffaqiyatini ta’minlash omili sifatida namoyon bo’ladi.
Moddiy ishlab chiqarish sohalariga zamonaviy, ilg’or, yuksak
texnologiyalarning tadbiq etilishi ilm-fan hamda texnikaning so’ngi yutuqlarigatayanish, yirik moliyaviy mablag’lar va yuksak darajadagi kasbiy mahoratga ega
malakali mutaxassislarning mavjudligi bu yutuqlarni yuzaga keltiradi.
Moddiy ishlab chiqarish sohalarida ilg’or texnologiyalarning qo’llanilishi
malakali mutaxassislarni tayyorlash, ularning kasbiy mahoratini doimiy ravishda
oshirib borishni taqozo etadi. Bundan ko’rinadiki, ijtimoiy, iqtisodiy va madaniy
hayot bir-biri bilan uzviylik, aloqadorlik hamda yaxlitlik tamoyili asosida
rivojlanib boradi. Jamiyat hayotida yetakchi o’rin egallagan g’oya va qarashlar
iqtisodiy ishlab chiqarish rivojiga o’z ta’sirini o’tkazsa, o’z navbatida iqtisodiy
o’sish aholining moddiy turmushini yaxshilashga olib keladi.
Kishilik jamiyatining ilk bosqichlarida shaxsni tarbiyalash, unga ta’lim
berishga yo’naltirilgan faoliyat sodda, juda oddiy talablar asosida tashkil etilgan
bo’lsa, bugungi kunga kelib ta’lim jarayonini tashkil etishga nisbatan o’ta qat’iy
hamda murakkab talablar qo’yilmoqda. Chunonchi, murakkab texnika bilan ishlay
oladigan, ishlab chiqarish jarayonining mohiyatini to’laqonli anglay oladigan,
favqulodda ro’y beruvchi vaziyatlarda ham yuzaga kelgan muammolarni ijobiy hal
eta oladigan malakali mutaxassislarni tayyorlash vazifasi qo’yilmoqda. Bunday
mutaxassislarni tayyorlash esa o’z navbatida ta’lim jarayonini yangi texnologik
yondashuv ya’ni yangi pedagogik texnologiyalar asosida o’qitishni taqozo
etmoqda.
Shu bois ijtimoiy taraqqiyot bilan uzviy hamkorlikda rivojlanib borayotgan
pedagogika faninig vazifalari doirasi ham kengayib bormoqda.
Ma’lumki, XXI asr yangi texnologiyalar va axborotlar asridir. Shuning
uchun ham ayni vaqtda respublikamiz ijtimoiy hayotiga shiddatli tezlikda
axborotlar oqimi kirib kelmoqda. Bu axborotlarni tezkor sur’atda qabul qilib olish,
ularni tahlil etish, qayta ishlash va umumlashtirish hamda o’quvchiga yetkazib
berishni yo’lga qo’yish ta’lim tizimi oldida turgan dolzarb muammolardan biri
hisoblanadi.Ta’lim-tarbiya jarayoniga pedagogik texnologiyalarni tadbiq etish yuqorida qayd etilgan dolzarb muammoni ijobiy hal qilishga xizmat qiladi.