2. Kadrlar tayyorlash tizimining muntazam iqtisodiy va tashkiliy faoliyatini takomillashtirish masalalari
Keyingi yillarda kadrlar tayyorlash tizimini takomillashtirish muammosi qayta ko‘rib chiqildi. Biroq mahsulot sotish bilan bog‘liq kamchiliklar to‘liq bartaraf etilmagan. Iqtisodiy adabiyotlarda ular faqat rejalashtirishdagi noto'g'ri hisob-kitoblar nuqtai nazaridan talqin qilinadi. Noto'g'ri hisob-kitoblar ham to'g'ri mahsulotlarni sotishga ma'lum darajada ta'sir qiladi, ammo ular asosiy sabab emas. Mavjud bo'shliqlar, agar aytishim mumkin bo'lsa, o'sish va rivojlanish jarayonidagi qiyinchiliklar. Rivojlanayotgan tarmoqlar ko'plab yangi muammolarni (shu jumladan, savdo) ko'tardi. Butun rivojlanish jarayoni barcha bosqichlarda, ham oraliq, ham bir xil rivojlanishni talab qilsa,
Yangi ulanishlar nafaqat mahsulotni yaratishda, balki uni iste'molchiga ko'chirishda ham yaratiladi. Va bu ularning amaliy amalga oshirilishini nazarda tutadi. Bunday amalga oshirish birja munosabatlarini takomillashtirishda o'z ifodasini topadi. Tayerlov tizimining yangi sifat darajasi sotiladigan mahsulotlarni hisoblash tizimi bilan ham bog'liq. An'anaga ko'ra, qishloq xo'jaligi mahsulotlari davlat xaridlari tizimiga kiritilgan va odatda natura shaklida ishlab chiqariladigan mahsulotlardir.
Ushbu yondashuvga ko'ra, qisqa kuz davrida barcha o'simlik mahsulotlarini bir vaqtning o'zida yig'ish va tashish kerak. Bu ish kunidan ortiqcha foydalanishga, barcha turdagi transport vositalaridan ortiqcha foydalanishga olib keladi. Tayorlov tizimi esa bu davrda uzluksiz yetkazib berilayotgan katta miqdordagi mahsulotlarni har doim ham qayta ishlay olmaydi. Natijada mahsulot buziladi, sifati pasayadi.
2. Kadrlar tayyorlash tizimining muntazam iqtisodiy va tashkiliy faoliyatini takomillashtirish masalalari
Qishloq xo‘jaligi korxonalarida omborlar qurilsa, ayrim turdagi mahsulotlarni yig‘ib, shaharlarga – tayyorlov idoralariga jo‘natishga hojat qolmaydi. Ayrim mahsulotlar (don, sabzavot, meva va boshqalar) fermada saqlanishi va kerak bo'lganda iste'mol qilinadigan joyga yuborilishi mumkin. Shuni ta'kidlash kerakki, tayyorgarlik ishlarini tashkil etishning bunday shakli juda foydali. Misol uchun:
Birinchidan, tayyorgarlik jarayonining zichligini pasaytiradi, transportga bo'lgan ehtiyojni kamaytiradi, mahsulotlardan oqilona foydalanishni ta'minlaydi va pirovardida xom ashyo va iste'mol fondlari hajmini oshiradi;
ikkinchidan, agrosanoat integratsiyasi, qishloq xo‘jaligi korxonalarining to‘g‘ridan-to‘g‘ri qayta ishlash quvvatlarini rivojlantirish qishloq xo‘jaligi mahsulotlarining ayrim turlarini nafaqat natura, balki qayta ishlangan shaklda ham sotish muammosini hal qiladi. Bu yakuniy maqsadlarga mos keladi.
Amalda esa qayta ishlovchi hududlardagi ko‘plab qishloq xo‘jaligi korxonalari o‘z mahsulotlarini natura shaklida sotadilar. Masalan, “Buxoroteks” AJ paxta tolasi yetishmasligi sababli to‘liq quvvat bilan ishlamayapti. Bu tayyorgarlik ishlarini rejalashtirishda e'tiborga olinishi kerak.
Yarim tayyor mahsulotlar, konservalar va boshqalarda ishlatiladigan mahsulotlar qayta ishlangan holatda savdo tashkilotlariga sotilishi kerak. Bu savdoda qishloq xo‘jaligi mahsulotlari turlarini kengaytiradi, bu esa, o‘z navbatida, yordamchi ishlab chiqarishning iqtisodiy samaradorligiga ijobiy ta’sir ko‘rsatadi.
Do'stlaringiz bilan baham: |