Reja I. Kirish II. Asosiy qism

2.3. Inventaritzatsiyaning turlari. Hisob obyektlarini qamrab olish hajmiga ko‘ra inventarizatsiya to'liq va qisman o‘tkaziladi.

To‘liq inventarizatsiya barcha hisob obyektlarini (aktivlar, xususiy kapital, majburiyatlar va h.k.) to‘liq qamrab oladi. To‘liq inventarizatsiya nisbatan uzoq vaqt davom etadi va sermehnat jarayon hisoblanadi. Chunki bunda barcha moddiy va nomoddiy qiymatliklar, pul mablag‘lari, olinadigan va to‘lanadigan schotlar, hamda korxonaga tegishli bo‘lmagan mablag‘larning barchasi (ijaraga olingan asosiy vositalar; mas’ul saqlash uchun qabul qilingan tovar-moddiy qiymatliklar; qayta ishlash uchun qabul qilingan materiallar va h.k.) tekshirilishi lozim.

Qisman inventarizatsiya esa aktivlar, passivlar yoki hisob- kitoblarning bir qismini o ‘z ichiga olishi mumkin. Qisman inventarizatsiya yil davomida bir necha marta o‘tkazilishi mumkin. Bu dastlabki hisob hujjatlarining ma’lumotlarini aniqlashtirish, moddiy javobgar shaxslar ishlari ustidan nazoratni kuchaytirish va suiiste’molliklarga barham berishga imkon yaratadi.

Obyektlarni qamrab olishining to‘liqligiga ko‘ra inventarizatsiya tanlab yoki yoppasiga o'tkaziladi. Korxonada moddiy qiymatliklar miqdori ко p bo lgan hollarda inventarizatsiya tanlab o‘tkaziladi. Tanlab inventarizatsiya o‘tkazishdan maqsad tovar-moddiy qiymatlar saqlanishi, ularni saqlash qoidalarining bajarilishi, moddiy javobgar shaxslar tomonidan omborxona hisobini yuritish tartibiga rioya qilinishi ustidan nazorat o‘rnatish hisoblanadi.