ISSIQ ICHIMLIKLAR TAYYORLASH. CHOY VA QAHVANI DAMLASH USULLARI.
Choy – mashhur ichimlik turi hisoblanadi. Qadimdan choydan davolash usulida foydalanilgan. Oshqozon, ichak kasalliklarida, qon bosimi oshganda, asab tolalarini tinchlantirishda choydan foydalanilgan. U o‘z xususiyatiga ko‘ra chanqovbosdi hamda charchoq chiqaruvchi hamdir. Choyni Yevropaga birinchi bo‘lib gollandiyalik savdogarlar olib kirishgan bo‘lib, keyinchalik Indoneziya, Hindiston, Yaponiya, Af rika davlatlarida choy yetishtirish yo‘lga qo‘yilgan. Choyni yetishtirish unga ishlov berishga qarab bir necha navlarga bo‘linadi. Qo‘l mehnati bilan yetishtirilgan, terib olingan, unga rang, ishlov berilgan choylar oliy navli choylar hisoblanadi.
Suv.
Toksinlar tanani tark etadi.
Anor sharbati. Yurak va qon tomirlarining ishini normallashtiradi.
Klyukva sharbati. Immunitet tizimini mustahkamlaydi, shamollashda yordam beradi.
Yalpiz choyi. Tinchlantiradi, bosh og‘rig‘ini yengillashtiradi.
Ushbu ichimliklar dasturxonga muzdek holatda qo‘yiladi. Ichimlik suvi, kvas, mors, sharbatlar qopqoqli grafinlarda yoki turli shakldagi finjonlarda
tortilishi mumkin. Salqin ichimlik yoniga salfetka hamda idishda
muz qo‘yishni unutmang.
O vqatlanishda issiq ichimlik sifatida choy, qahva, kakao ichiladi. Choy qadimdan shifobaxsh, tetiklantiruvchi ichimlik sifatida mashhur bo’lib kelgan. Choy tarkibida kofein moddasi bo’lkishi organizmida asab sistemasiga, yurak faoliyatiga ta’sir etib, organizmni tetiklashtiradi, chachoqni yo’q’yadi. Choyning qora va ko’k choy turlari mavjud. Choy tarkibiga kiruvchi moddalar sovuq suvda erimaydi. Shu sababli choy qanchalik qaynoq suvda damlansa, uning chiqishi shunchalik yaxshi, hidi o’tkir bo’ladi. Agar choyni choynakka bir yo’la to’ldirib qqaynoq suv quyib damlansa, quruq choy tarkibidagi moddalarning faqat 10-15% erib suvga o’tadi va choy yaxshi chiqmaydi.
Damlangan choyni +70C dan sovitmay, piyolalarga yoki stakanlarga quyib dasturxonga tortiladi. Choy bilan birga qand, murabbo, asal, sut, limon beriladi. Bulardan tashqari choy bilan birga qandolat mahsulotlari, pirojniy, tort, pecheniylar ham berish mumkiin.
O’zbek xalqi ham boshqa xalqlar singari choyni yaxwi ko’radi. Issiq choy yilning hamma fasllarida ham ko’ngilga tegmaydi. O’zbek dasturxonida ertalabki nonushtaga ko’pincha oq choy, shirchoy ham tayyorlanadi
Qahva tropic mamlakatlarda o’sadigan qahva daraxti mevasidan olinadi. Qahva o’tkir ichimlik bo’lib, kishining asab va yurak faoliyatiga kuchli ta’sir ko’rsatadi. Qahva tarkibida kofein moddasidan tashqari, oqsil, uglevod, mineral tuzlar, hushboy hid beruvchi moddalar mavjud. Ular savdoga butun don ko’rinishida yanchilgan va tez eriydigan kukun holida chiqariladi. Qahva ichimligini tayyorlash uchun maxsus qahva qaynatgichlardan foydalaniladidasturxonga tortishda ham maxsus qahva servislaridan foydalaniladi. Qahvani damlashning va dasturxonga tortishning bir necha xil usullari bor.
Do'stlaringiz bilan baham: |