Режа I. Кириш ҳамду сано II. Ассий қисм а қуръони Карим нозил бўлишининг бошланиши. Б саҳобаларнинг тафсир қилиш усуллари. В саҳобалардан чиққан муфассирлар. Г оятларнинг тушиш сабаблари. III. Хулоса IV. Фойдаланган манбаълар 1 кириш

«Сизга одамларга нозил қилган нарсаларни (яъни шариат аҳкомларини) баён қилиб беришингиз учун ва шояд тафаккур килсалар, деб бу эслатмани - Қуръонни нозил қилдик».
Шунингдек, Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васалламнинг ўзлари ҳам:
«Огоҳ бўлингларки, Менга Қуръон берилди ва яна унинг мислича (илм) берилди. Қорни тўқ одам ўз сўрисида суяниб ётганича: «Қуръонни маҳкам ушласангиз бўлди (унда ҳамма нарса бор), Қуръонда топилган ҳалолни ҳалол денглар, Қуръонда топилган харомни харом. денглар» - дея оладими?» - деб ҳалол-ҳаром масалаларида, уларни шарҳлашда Қуръоннинг ўзи кифоя қилмаслигини тушунтирдилар.
Ҳадис китобларининг ҳаммасида ҳам Қуръон оятларининг тафсири учун алоҳида боб ажратилган. Унда Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васалламдан кўплаб оятларга. шархлар, изоҳлар берганлари нақл қилинган. Масалан:
Адий ибн Ҳаббон ривоят қилади: «Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам дедилар:
«Албатга, «Ал-мағзуби алайҳим»дан мурод яҳудийлардир ва «Аз-золлийн»дан мурод насронийлардир».
Ибн Масъуд розияллоҳу анҳу ривоят қилади: «Росулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Ассолатул-вусто аср номозидир» - дедилар.
Ибн Масьуд розияллоҳу анҳу ривоят қилади: «Қуръони каримнинг ушбу

الَّذِينَ آمَنُواْ وَلَمْ يَلْبِسُواْ إِيمَانَهُم بِظُلْمٍ

«Бир Зотларки Аллоҳга иймон келтирсалар ва иймонларига зулмни аралаштирмасалар» - ояти нозил бўлганда мусулмонларга қаттиқ туюлди. Улар Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васалламга: «Эй Аллоҳнинг paсули, қайси биримиз нафсимизга зулм қилмаймиз?» - дедилар. Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Бу оятнинг мазмуни сизлар ўйлаганча эмас. Аллоҳнинг солиҳ бандаси (Ҳазрат Луқмон): «Албатта Аллоҳга ширк келтириш улуғ зулмдир» - деганини эшитмаганмисизлар? Бу ердаги зулмдан мурод ҳам ширкдир» - деб жавоб бердилар».
Уқба ибн Омир розияллоҳу анҳу айтади: «Мен эшитдимки, бир куни Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам минбарда -

َأَعِدُّواْ لَهُم مَّا اسْتَطَعْتُم مِّن قُوَّةٍ