Reja: Geografik о`rni va chegaralari

Afg‘oniston va O‘zbekiston Respublikasi munosabatlari. Davlatlar o‘rtasidagi diplomatik munosabatlar 1992-yilda o‘rnatilgan. O‘zbekiston Respublikasining konsulligi 1992-yildan buyon Mozori-Sharifda faoliyat olib bormoqda. Afg‘onistondagi harbiy harakatlar davrida konsullikning faoliyati vaqtinchalik to‘xtatilib, 2002-yil 15-yanvardan qayta ochildi. O‘zbekistonning Qobuldagi elchixonasi 2002-yil avgustdan o‘z ishini boshladi. Afg‘niston prezidenti H.Karzay O‘zbekiston Respublikasi prezidenti I.A.Karimovning taklifiga binoan 2002-yil martida O‘zbekistonga tashrif buyurdi. Davlat boshliqlari tomonidan o‘zaro hamkorlik to‘g‘risida deklaratsiya imzolandi. Deklaratsiyaga muvofiq O‘zbekiston Afg‘oniston iqtisodini qayta qurishga ko‘maklashish, jumladan, elektr energiyasi, qurilish mollari va suv yetkazib berish kabi majburiyatlarni oldi. 2002-yil 22-dekabrda Qobulda Afg‘oniston Tashqi ishlar vazirligi tashabbusi bilan Afg‘oniston bilan chegaradosh davlatlar o‘rtasida “Yaxshi qo‘shnichilik to‘g‘risida” deklaratsiya imzolandi. O‘zbekiston Respublikasi Afg‘oniston davlatiga yordam berish maqsadida 2001-yil dekabrda Hayraton ko‘prigini ochdi. 2002-yildagi M.Muhaqqeqning tashrifida quyidagi sohalardagi hamkorlikni kuchaytirishga kelishildi: neft, elektr energiyasi, irrigatsiya, transport va boshqalar. “O‘zbekenergo” Davlat Aksiyadorlik kompaniyasi va Afg‘oniston Energiya va Suv iqtisodi vazirligi o‘rtasida Afg‘onistonga elektr energiyasi yetkazib berish haqida shartnoma imzolandi. Bundan tashqari, O‘zbekiston, Eron va Afg‘oniston mutaxassislari Dugorun-Hirot-Termiz temir yo‘lini qurushni muhokama qildilar. O‘zbekistonlik quruvchilar tomonidan Afg‘onistonga 10ta ko‘prik qurib berildi. Davlatlar o‘rtasidagi tovarlar aylanmasi 2002-yilda 61,5mln. AQSH dollari (shundan 61,5mln.i O‘zbekiston eksporti va 0,19mln.i import)ga to‘g‘ri keldi. 2003-yil 16,46mln. AQSH dollarini (O‘zbekiston eksporti 16,43mln. va 0,03mln importi) tashkil etdi. O‘zbekistonning Afg‘onistonga eksportini asosan elekrt energiyasi, neft, metallar, oziq-ovqat va boshqalar tashkil etadi. Afg‘onistondan asosan meva va meva mahsulotlari import qilinadi. Hozirgi kunga kelib O‘zbekistonda 122ta Afg‘oniston investorlari hamkorligida tashkil etilgan korxonalar faoliyat olib bormoqda. Shundan 39tasi to‘liq Afg‘oniston investorlari kapitali asosida tashkil etilgan.