Reja; Ekskursiyalarni tashkil qilish. Ekskursiyalarni ahamiyati

Mavzu: Ekskursiyalarni tashkil qilish, kasb hunarga yo‘naltirishda ommaviy axborot vositalarning ahamiyati

Reja;

1. Ekskursiyalarni tashkil qilish.

2. Ekskursiyalarni ahamiyati.

3. Kasb hunarga yo‘naltirishda ommaviy axborot vositalarning ahamiyati.

1. Ekskursiyalarni tashkil qilish.

Ekskursiya (lot. — sayr qilish) — bilimni boyitish, amaliy tajriba hosil qilish yoki madaniy-maʼrifiy maqsadida diqqatga sazovor joylar (madaniyat maskanlari, tabiatning goʻzal goʻshalari, muzeylar, korxonalar va h.k.)ga jamoa boʻlib borish. Koʻpincha turizm bilan birga amalga oshiriladi.
Ekskursiya mehnat ta’limining shunday bir shaklidirki, uning borishi jarayonida o'quvchilar asbob-uskunalarni, texnologik jarayonlarni va mehnat jarayonlarini ishlab chiqarish sharoitida mehnatni tashkil etishni kuzatadi va o'rganadi.

• 
  Ekskursiya mehnat ta’limining shunday bir shaklidirki, uning borishi jarayonida o'quvchilar asbob-uskunalarni, texnologik jarayonlarni va mehnat jarayonlarini ishlab chiqarish sharoitida mehnatni tashkil etishni kuzatadi va o'rganadi.
  
• 
  Korxonaga ekskursiyalar o'quvchilarni korxona bilan, uning asbob-uskunalari , mehnat jarayonlarining tashkil etilishi va ishlab chiqariladigan mahsuloti bilan umumiy va aniq soha tarzida tanishtirish maqsadida ham ishlab chiqarishning aniq masalalarini, ya’ni asbob-uskunalarining eng yangi namunalarini va ishlab chiqarishning zamonaviy texnologiyasini, ilg‘or ish usullari va mehnatni ilmiy asosda tashkil etish metodlarini o'rganish maqsadida ham tashkil etilishi mumkin. Demak, ekskursiyalar o'tkazishdan maqsad avvalo o'quvchilarda hozirgi zamon ishlab chiqarishi haqida tasavvur hosil qiiishdir
  

Korxonaga o'tkaziladigan har qanday ekskursiyaning mazmuniga quyidagi aniq, ajratilgan uchta bosqich kirishi lozim:
Korxonaga o'tkaziladigan har qanday ekskursiyaning mazmuniga quyidagi aniq, ajratilgan uchta bosqich kirishi lozim:
Kuzatish obyektini oldindan tanlash, uning aniq maqsadlari va vazifalarini aniqlash, korxonaga dastlabki tarzda borib ko'rish, zarur hujjatlarni, ekskursiyani o'tkazish tartibi,

2. Ekskursiyalarni ahamiyati.

Agar siz tashkillashtirilgan guruh bilan qandaydir ekskursiyaga chiqqan bo‘lsangiz, gid-ekskursovod ishining mohiyati sizga yaxshi tanish.
Gid-ekskursovod – ekskursiya ishtirokchilarini ular uchun qiziqish tug‘diradigan ob’ektlar bilan tanishtirish bo‘yicha mutaxassis va hamma vaqt ham bu – madaniy yodgorlik bo‘lavermaydi. Ekskursiya, masalan, qandolatchilik fabrikasiga uyushtirilgan bo‘lishi mumkin. Biroq ekskursiyadan maqsad o‘sha-o‘sha – ekskursantlarning dunyoqarashini boyitish, bunday holatda esa (ya’ni qandolat fabrikasiga uyushtirilgan ekskursiyada) – ularga qandolat mahsulotlari qanday sharoitlarda, qanday muhitda va qay tartibda tayyorlanishini ko‘rsatish. Ekskursiyalar biror-bir mashhur inson yoki muhim tarixiy voqea bilan bog‘liq bo‘lgan qandaydir qiziqarli joylarga ham uyushtirilishi mumkin. Ekskursantlar qaerga borishmasin, ular kimdir o‘zlari uchun tushunarli va qiziqarli shaklda bilimlaridan ulashishini xohlashadi.
Demak, birinchidan, ekskursovod, ilmiy-ma’rifiy muhitda (aytishganidek, ekskursovod – birinchi navbatda - ma’rifatchi) o‘tkaziladigan ekskursiya mavzusini yaxshi bilishi, buning uchun nafaqat chuqur bilimga ega bo‘lishi, balki doimiy tarzda o‘z ma’lumotlar omborini boyitib borishi lozim. Agar siz bitta matnni qayta va qayta takrorlayversangiz bu, birinchidan, o‘zingizning joningizga tegib ketadi. YAxshi ekskursovod bilib olganlari haqida boshqalarga gapirib berish xohishi bilan “yonishi” kerak.
Ekskursovod o‘zining bir mavzudagi hikoyalarini, yangi ma’lumotlar bilan to‘ldirib borgan holda, ko‘p marotaba qayta va qayta takrorlashiga to‘g‘ri keladi, bu esa nutq apparatini juda ham toliqtirib yuboradi. Bu nima ekanligini tasavvur qilayapsizmi? O‘zingiz uchun qiziqarli matnni, har bitta so‘zni aniq talaffuz qilgan holda, baland ovozda o‘qib ko‘ring. Ekskursiya odatda yarim soatdan kam vaqt davom etmaydi, shunday ekan, juda ham qisqa davr ichida og‘zaki nutq sizni qanchalik toliqtirishini bilib olasiz.
Nutq bardoshliligi – bu gid-ekskursovod uchun ikkinchi (tartib bo‘yicha, ahamiyati bo‘yicha emas) sifat. Uchinchisi – nafaqat osonlik bilan bayon qila olish, balki o‘z hikoyasi bilan, hatto quloq solmaydigan tinglovchilarning e’tiborini jalb qilish mahorati. Qo‘shimchasiga, chiqishimli bo‘lish, har xil insonlar guruhlari bilan muloqotdan charchash u yoqda tursin, zavq ola bilish ham kerak.

1. Kasb hunarga yo‘naltirishda ommaviy axborot vositalarning ahamiyati.

Ommaviy axborot vositalari (qisqartmasi: OAV)

Keng ommaga axborot yetkazuvchi vositalardir. Oʻzbekiston Respublikasi qonunchiligida davriy tarqatishning doimiy nomga ega boʻlgan hamda bosma tarzda (gazeta, jurnal, axborotnoma, bulleten va boshqalar) va/yoki elektron tarzda (tele-, radio-, video-, kinoxronikal dasturlar, umumfoydalanishdagi telekommunikatsiya tarmoqlaridagi veb-saytlar) olti oyda kamida bir marta nashr etiladigan yoki efirga beriladigan shakli hamda ommaviy axborotni davriy tarqatishning boshqa shakllari OAV, deb koʻrsatilgan