Reja: Bolalarni to’gri talaffuziga o’rganishning mazmuni va moxiyati

Tovush apparati uch bo’limdan iborat: generator, energetik, rezonator.
Tovushning xosil bo’lishi:

1.Tovush kuchi bilan bog’liq ( nutq apparati organlari bilan bog’liq)

2. Tovushning jarangdorligi (tovush jarangdorligi turli masofalarga yuborib baland

pastligini o’zgartirish).

3.Tovushning eziluvchanligi va xarakatchanligi (tovushni o’zgartira olishi, tovushning

baland-pastligi).

4.Diapazon-tovushning xajmi (chegarasi eng baland va eng past ton bilan borligidir).

5.Tembr-tovushning yaqinligi, yumshoqligi, silliqligi, xususiyligi. Tovush apparatining

charchashi, tovushda bo’lgan nuqsonlar va buzulishlar orqali yuzaga keladi.

Nutqning tovush madaniyatining tarbiyalashda inovatsion ifodalilik, temp, talaffuz va

fikrni bayon qilishning ravonligi ustida ishlashga ko’proq axamiyat berish darkor,

zero, ravon nutqning shakllanishi ushbu qo’llanmalarga asoslanadi.

Nutqning tovush madaniyatini tarbiyalash ham til borligini eng oddiy anglashni

shakllantirish bilan o’zaro bog’liqdir. Maktabgacha yoshdagi kata bolalar so’zlar,

tovushlar, qofiyalar bilan faol o’ynaydilar. Ular so’z jaranglagandagi umumiy va aloxida

jixatlarni payqay oladilar, artikulyatsion va akustik jihatdan bir-biriga yaqin bo’lgan

tovushlarni (SSH, C-3) farqlay oladilar, maqol, metal va tez aytishlardan 4-5 ta so’zda

uchragan tovushlarni sezadilar.