ASOSIY VOSITALAR HISOBI
REJA:
Asosiy vositalar hisobining ahamiyati va vazifalari
Asosiy vositalarni turkumlash va baholash
Asosiy vositalar harakatini hujjatlashtirish
Asosiy vositalar harakatini hisobga olish
Asosiy vositalar amortizatsiyasi (eskirishi) hisobi
Asosiy vositalar ta’mirini hisobga olish
Tayanch so‘z va iboralar: asosiy vositalar va nomoddiy aktivlar, ularning turlari va baholanishi, ularga eskirish hisoblash tartibi va ularning taqsimoti, asosiy vositalarning modernizatsiyasi, asosiy vositalarning foydali xizmat muddati, asosiy vosita va nomoddiy aktivlarni hisobdan chiqarish tartibi
1. Asosiy vositalar hisobining ahamiyati va vazifalari
Bozor iqtisodiyoti sharoitida korxonalar moliya-xo‘jalik faoliyatini amalga oshirishda asosiy vositalarning urni nixryatda kattadir. Asosiy vositalar korxonaning ishlab chiqarish jarayonida juda katta rol uynaydi, chunki ular barcha korxona tayanadigan va korxonaning ishlab chiqarish kuvvatini badolash mezoni bo‘lgan ishlab-chiqarish texnika bazasini tashkil etadi.
«Asosiy vositalar» nomli 5-son BHMSning 7-bandiga asosan, asosiy vositalar Uzoq davom etadigan vaqt mobaynida (bir yildan ortik vaqt davomida) moddiy ishlab « chiqarish sohasida xam, noishlab chiq;arish sohasida xo‘am amal qiladigan, shuningdek ijaraga bsrish uchun foydalaniladigan moddiy aktivlardir.
Korxonalar da asosiy vositalarni hisobga olish quyidagilarni ta’minlashi lozim: asosiy vositalarning harakati bilan bog‘liq muomalalarni hujjatlarda o‘z vaqtida .hamda to‘g‘ri rasmiylashtirish;
asosiy vositalarning olinishi, joyi o‘zgartirilishini to‘g‘ri va o‘z vaqtida aks ettirish;
asosiy vositalarni boshqa aktivlardan ajratilgan holda guruhlarga bulib, ularni hisobga olishni tashkil qilish;
asosiy vositalarni joriy hisobda hamda buxgalteriya balansida tegishli andozalarga va me’yoriy xhujjatlarga asosan to‘g‘ri va o‘z vaqtida baholash;
ularni sotib olinganidan keyin hisobdan chiqarilishiga kadar turgan joyi (foydalanish joyi) bo‘yicha mavjudligi va saqlanishini, ayrim hollarda ularning saqlanishi uchun ma’sul bo‘lgan shaxslar bo‘yicha nazorat qilish;
asosiy vositalarning eskirishini to‘g‘ri va o‘z vaqtida hisoblab chiqish hamda uni hisobda to‘g‘ri aks ettirish;
ta’mirlash bo‘yicha harajatlarni aniqlash va bu maksadlar uchun ajratilgan mablag‘larning okilona ishlatilishini nazorat qilish;
eskirgan, xo‘jalik uchun oshikcha bo‘lgan asosiy vositalarni o‘z vaqtida hisobdan chiqarishni ta’minlash
Do'stlaringiz bilan baham: |