Reja: 1 Xudoyberdi To’taboyevning hayoti va ijodi 2

7. Portret va personaj tasvirining qahramon psixologiyasi,
Kayfiyatiga hamohang ravishda aks ettirilganligini izohlang.
8. Muallif va personaj nutqining o‘ziga xos xususiyatlarini tahlil qiling. Badiiy asarda xalq tilining qanday imkoniyatlaridan foydalanilgan?
9. Ichki monologning qahramon tuyg‘u va kechinmalarini ochishdagi vazifasini sharhlang.
10. Ko‘p ovozli (polifonik) tasvirning voqealar silsilasiga ta’siri qay tarzda ekanligini aniqlang.
Asar musiqiy asar emas.
12. Tarixiy haqiqat va badiiy to‘qimaning asar syujetidagi o‘rni qay darajada?
Tarixiy mavzuda bitilganasarda tarixiy voqelik, obrazli qilib aytganda, go’yo bir avra va astar, xolos. Mag;iz va bichim esa badiiy asarga qo’yiladigan bosh mezon badiiylikdir. Ammo bu asar tarixiy asar emas.
11. Asar voqealari qachon va qayerda ro‘y berganligi (xronotop)ga aniqlik kiriting.
Asar muallif tomonida 1996- yilda yozilgan. Asardagi voqelar esa taxminan o’sha yillardan 60 yil ilgari sodir bo’lgan voqelardir. Chunki muallif “ Bu voqeaga taxminan 60 yillarcha bo’ldi-yov. O’sha yillari qish erta tushib, qishloq uyimizga ko’chishga ulgurmay bog’ hovlimizda qolib kettik…” deya “Erka cholning ko’prigi” haqida gapirib beradi
13. Motivning badiiy-estetik vazifalarini, har bir motivning boshqa motivlar bilan bog‘liq jihatlarini, ichki harakat va xususiyatlarini, asar mazmun-mohiyatini yoritishdagi o‘rnini izohlang. Mas., tush, farzandsizlik, safar, sinov, uylanish, homiy, xatar, o‘lim motivlari...
Asarda o’lim motivi badiiy-estetik jihatdan nozik va his-tuyg’uga boy qilib tasvirlangan. Motivlarning asosiy vazifasi asardagi voqeani kitobxon uchun real qilib berish, uning butun hayoli va ichki dunyosini asarga bog’lashdir.
100 to 900
Tahlil uchun asardan misollar:
… Qattiq uxlabman, hecham tusham ko’rmabman. Uyg’onuvdim, hovli tomonda xotinlar yig’layotgan ekan. E, o’shalarning ovoziga uyg’onib ketibman. Chiqsam, voy-bo’, odamlar judayam ko’p, Qambarali bobom, Eshonqul bobom, bitta qulog’I yo’q raisimiz-hammalari kelishibdi. Buvim baxmal to’nining ustidan belini bog’lab:
-Bizni tashlab qayega ketdingiz, otajonim, -deb tizzasiga qo’llarini urib-urib yig’layapti… Bobojonim o’libdi… “Bobojonim jannatga ketdi”dan olingan parcha.