Reja: 1 Alisher Navoiy ruboiylarining didaktik xususiatlari

To dahrdurur, dahr uza sulton bo‘lg‘il,

To olam erur, olam uza xon bo‘lg‘il,

Davron elining jismida ham jon bo‘lg‘il,

Ham jonlarig‘a moyai darmon bo‘lg‘il.

Inglizcha tarjimasi:

Should there still be world, be you the king of this world.

Should there still be a kingdom be the ruler of this kingdom,

For the bodies of the people be their soul,

If the soul is sick, be balm to that sick soul.

Alisher Navoiy she’riyatida ko‘plab badiiy san’atlar qo‘llanilgan bo‘lib biz ulardan ayrim namunalarni keltirdik. Umuman olganda Alisher Navoiy mumtoz she’riyatning badiiy mahorat sirlarini puxta o‘rgangan buyuk shoir edi. Shu sababli uning she’riyatida turfa xil badiiy san’atlar uchraydiki, ularni kengroq tadqiq qilish orqali shoir poetikasiga oid muayyan xulosalarga kelish mumkin. Navoiy ruboiylarida qo‘llangan badiiy san’atlar palitrasini chet tilida bor rangida qayta yaratish mushkul. Ammo shoir qo‘llagan so‘z va iboralarning tarjima tilida o‘qishli va jarangdor ekvivalentlarini topib o‘girilishida tarjimonlar mas’uldirlar. Zero, asliyatdagi purma’no so‘z tarjima tilida jo‘n, soxta birikma ko‘rinishini olishi xech gap emas. Bu kabi kamchiliklarga yo‘l qo‘ymaslik uchun Navoiy asarlaridagi so‘zlarning ikki tillik izohli lug‘atlarini yaratish lozim ko‘rinadi.

“Jahon adabiyoti” jurnali.

“Adabiyot” (Boqijon Toʻxliyev, Bahodir Karimov, Komila Usmonova. Oʻrta taʼlim muassasalarining 10-sinfi va oʻrta maxsus, kasb-hunar taʼlimi muassasalarining oʻquvchilari uchun darslik-majmua. “Oʻzbekiston milliy ensiklopediyasi” davlat ilmiy nashriyoti, Toshkent–2017)