Referat topshirdi: Bohodirov Yoqubboy 23-Mavzu: Elektr ta’minoti tizimlarini o‘rganish Reja

2. Avtomatik boshqarish tizimining sinflanishi
Maxsus avtomatik qurilmalar yordamida bajaradigan funksiya-siga qarab:
a) avtomatik nazorat;
b) avtomatik himoya;
v) avtomatik rostlash;
g) avtomatik masofadan boshqarish;
d) avtomatik teleboshqarish bo‘lishi mumkin.
a) avtomatik nazorat, avtomatik: xabar berish(signalizatsiya), o‘lchash, saralash, informatsiya to‘plashni o‘z ichiga oladi.
Avtomatik xabar berish (signalizatsiya) texnologik jarayon holati, xarakteri, uning parametrlaridagi oxirgi, chegaraviy, halokatli qiymatlardan xizmat hodimlarini sirena, qo‘ng‘iroq, signal lampalari va hokazolar yordamida ogohlantiradi.
Avtomatik o‘lchash texnologik jarayon yoki mashina ishini xarakterlovchi fizik miqdorlarni o‘lchash, ushbu o‘lchangan fizik miqdorlarni maxsus ko‘rsatuvchi, qayd qiluvchi (yozib boruvchi) asboblarga etkazib berish uchun xizmat qiladi. Xizmat hodimlari asboblarning ko‘rsatishiga qarab texnologik jarayon, mashina yoki agregatning ish sifati haqida hukm yuritadi.
Avtomatik saralash texnologik jarayondagi mahsulotlarni o‘lchami, og‘irligi, qattiqligi, yopishqoqligi va boshqa ko‘rsatkichlari bo‘yicha nazorat qilish va ajratish uchun xizmat qiladi (tuxum, don, olma, kartoshka va hokazolar).
Avtomatik informatsiya to‘plash texnologik jarayonning borishi haqida informatsiya olish, olinayotgan mahsulotning soni va sifatini informatsiya sifatida qarash va qaytadan ishlash, saqlash va ishlatish uchun xizmat ko‘rsatuvchi xodimlarga etkazib berish uchun xizmat qiladi.
b) avtomatik himoya, texnologik ishlab chiqarish jarayonida nomutanosib yoki halokatli, buzuq holatlar sodir bo‘lgudek bo‘lsa, ushbu ishlab chiqarish texnologik jarayonini butunlay to‘xtatadigan yoki avtomatik ravishda buzuqlikni bartaraf qiladigan texnik qurilmalar majmuasidan iboratdir. Avtomatik himoya avtomatik signalizatsiya va avtomatik boshqarish bilan uzviy bog‘liqdir. U boshqarish organlariga ta’sir etib, bajarilgan operatsiya haqida xizmat hodimlarini ogohlantiradi. Avtomatik himoya quyidagi turlarga bo‘linadi:
Releli himoya har xil elektr qurilmalari, tarmoqlari, stansiya va podstansiyalarida keng ishlatiladigan relelar asosida ishlaydi.
Avtoblokirovka qurilmasi avtomatik himoya tarkibiga kirib, noto‘g‘ri ulanish, o‘chirish va xizmat xodimlarining xatoliklariga yo‘l qo‘ymaydi. Qurilmalarni zararlanishdan saqlaydi, avariyaning oldini oladi.