Soliqlarning mavjudligi. Soliq - davlatning aholidan davlat apparatini saqlash hamda aholining kam ta’minlangan qismiga yordam berish uchun zarur bo’lgan moddiy mablag’larning undirib olinishidir;
Huquq ijodkorligi, ya’ni davlat hududida yashovchi barcha kishilar tomonidan ijro etilishi umumiy majburiy bo’lgan qonunlar, huquqiy qoidalari ishlab chiqila boshlandi;
Davlatning eng muhim belgilaridan biri - siyosiy hokimiyatning mavjudligi.
Ma’lumki ibtidoiy jamiyatda ijtimoiy hokimiyat jamiyat a’zolari o’rtasidagi obro’-e’tiborga, ularning izzat-hurmatiga tayanar edi. Siyosiy hokimiyat esa, boshqaruv, majburlash apparatiga, kuchga tayanadi. Siyosiy hokimiyat - hokimiyatning eng muhim va murakkab ko’rinishlaridan biridir. U orqali muayyan xalq, sinf, guruh, shaxs o’zining xohish-istaklarini amalga oshiradi. Siyosiy hokimiyat davlat hokimiyati va boshqa siyosiy tashkilotlardan tashkil topadi.
Har bir davlatning o’z aholisiga ega bo’lishi;
Davlatning belgilaridan yana biri - umuminsoniy funksiya (vazifa)larni bajarish, ya’ni davlatni rivojlantirish, hududni qo’riqlash, jinoyatchilikka qarshi kurashish, umumiy farovonlik maqsadlarini amalga oshirish;
Davlat suvereniteti, ya’ni davlatning ichki va tashki siyosatni o’tkazishda mustaqilligi;
Davlatni boshqa davlatlardan farqlab turuvchi ramzlar: nomi, bayrog’i, madhiya, tamg’a, davlat tili, oliy hokimiyat organlari, pul birligi, poytaxtiga ega bo’lishi;
Davlat boshqa ijtimoiy hokimiyatlardan farq qilib, mamlakatning ijtimoiy-siyosiy, xo’jalik va madaniy hayotiga rahbarlik qilishi va boshqalar.
Demak, davlat o’zidan oldin paydo bo’lgan ijtimoiy tashkilotdan quyidagi o’ziga xos belgilari bilan farq qilgan:
davlat fuqarolarning hududiy belgilariga qarab bo’linishi bo’lib, bunday bo’linish urug’doshlik tuzumida qon-qarindoshlik aloqalari tufayli bo’lgan. Urug’doshlik ittifoqlari buzilgach, fuqarolar o’zlarining ijtimoiy huquq va burchlarini qaysi urug’ va qabilaga mansub ekanliklaridan qat’i nazar yashagan joylariga qarab amalga oshira boshlaganlar;
davlat urug’doshlik tuzumi ijtimoiy tashkilotidan xalqdan ajralgan va unga boshchilik qiladigan davlat hokimiyatining mavjudligi bilan farq qiladi. Bunda davlat hokimiyati aholidan ajralgan bo’lib, iqtisodiy va siyosiy jihatdan faqat muayyan guruhga sinfga xizmat qiladi. Davlat hokimiyati tizimida qurollangan kishilarning maxsus otryadi, armiya, politsiya, turma va har xil majbur etish muassasalari mavjud bo’ladi. Davlat hokimiyati mamlakat ichida ziddiyat keskinlashgan sari va qo’shni davlatlar kattalashib, aholi son jihatidan ko’payib borgan sari kuchayaveradi.
Davlat ishtirokining saqlash uchun zarur bo’lgan fuqarolardan olinadigan soliqlar va to’lovlar mavjud bo’ladi.
Davlat suvereniteti, ya’ni davlatning o’z hududi oliy hokimiyatga ega bo’ladi va xalqaro munosabatlarda mustaqil harakat qiladi.
Huquqning mavjudligi davlat-huquqsiz yashay olmaydi. Huquq davlatni, davlat hokimiyatini yuridik jihatdan mustahkamlaydi.
Samarqand-2021
Do'stlaringiz bilan baham: |