a) asosiy ishlab chiqarishni boshqarish;
b) yordamchi ishlab chiqarishni boshqarish;
v) mahsulot sifatini boshqarish;
g) mehnat va ish haqini boshqarish va boshqalar.
Har bir aniq funksiya menejment funksiyasining tarkibiy qismi bo’lib, ular o’z navbatida yana bir necha qismga bo’linadi. Masalan, asosiy ishlab chiqarishni boshqarish, marketing, rejalashtirish, rag’batlantirish va boshqalarni o’z ichiga oladi. Hamma funksiyalar o’zaro aloqada bo’ladi
Mеnеjmеnt prеdmеti xo`jalik yuritishning barcha darajalarida menejmentning qonunlari ,
tamoyillari va munosabatlarini o`rganishdan iboratdir. Mеnеjmеnt munosabatlari
jtimoiy-
iqtisodiy munosabatlarning ajralmas qismi bo`lib turli iqtisodiy, tashkiliy, ijtimoiy,mеhnat,
psixologik va boshqa ko`rinishlarda bo`ladi.
Menejmentning holati ishlab chiqarish samaradorligiga, texnika va texnologiya darajasi
hamda ishchi kuchining sifatiga taʼsir koʻrsatadi. Menejment fanining mazmuni
boshqaruv tizimi va boshqaruv obʼyekti orasidagi oʻzaro munosabat boʻlib, uning asosiy
vazifasi boshqaruvning zamonaviy usullarini, rahbarlik sanʼati sirlarini oʻrganishdan
iborat. Boshqaruv — tanlov, qaror qabul qilish va uning bajarilishini nazorat etish
jarayonidir. Uning asosiy maqsadi bozor munosabatlari sharoitida barcha boʻgʻinlarda
ishlay oladigan yuqori malakali boshqaruvchilarni tayyorlashdan iborat. Menejment
ijtimoiy-iqtisodiy, ijtimoiy-huquqiy, kibernetika va boshqa fanlar bilan aloqadordir.
Menejment dastavval iqtisodiy nazariya fani bilan yaqindan bogʻliq.
Menejment fanining tarixiy rivojlanishi
XX asrning ikkinchi yarmi va XXI asr boshida texnika va texnologiyaning takomillashuvi,
ishlab chiqarishning keskin usishi boshqarishni murakkablashtirib yuboradi va uni
maxsus bilimlarni talab etuvchi,faoliyatning maxsus sohasiga aylantirdi. Ushbu
muammolarni hal etish uchun boshqaruvchi tajribani umumlashtirish, ishlab chiqarish
va xodimlarni boshqarishning samarali usullarini izlashga olib keldi. Natijada boshqaruv
to’g’risida quyidagi ta’limotni vujudga keltirdi. Shu davrdan boshlab bugunga qadar
boshqaruvdagi quyidagi to’rt yo’nalish evolyutsion tarzda rivojlangan va uzining tegishli
xissasini qo’shgan.
Ilmiy menejment maktabi (1885-1920), namoyondalari F.Teylor, T.Emerson .
2 Mumtoz yoki ma’muriyat menejment maktabi (1920-1950), namoyondalari
A.Fayol, MyuVeber v
3 "Inson munosabatlari” maktabi (1950- yildan hozirgacha) namoyondalari
E.Meyo, R. Laykurt
4 Miqdoriy tizimli yoki zamonaviy menejment maktabi (1950 yildan
hozirgacha)namoyondalari G.Saymon, P.Durker, E.Deyl.
Do'stlaringiz bilan baham: |