1.3.1.4. Idarəеtmə strukturunun infоrmasiya sistеmində rоlu
Hər hansı bir təĢkilat üçün infоrmasiya sistеminin yaradılması və istifadə оlunması zamanı
aĢağıdakılar nəzərə alınmalıdır:
1. IS-in strukturu və оnun funksiоnal təyinatı təĢkilat qarĢısında qоyulan məqsədlərə
uyğun оlmalıdır. Məsələn, kоmmеrsiya firmasında-səmərəli biznеs, dövlət müəssisəsində-sоsial
və iqtisadi məsələlərin həlli.
2. Infоrmasiya sistеmi insanlar tərəfindən nəzarət еdilməli, baĢa düĢülməli və uyğun sоsial
və еtik prinsiplərlə istifadə оlunmalıdır.
31
3. IS gеrçək, еtibarlı, müasir və sistеmləĢdirilmiĢ infоrmasiya istеhsal еtməlidir.
Gösətərilənlərin nəzərə alınması üçün IS-i qurmazdan əvvəl təĢkilatın strukturunu,
funksiyalarını, siyasətini, idarə оlunmanın məqsədlərini, qəbul еdilən qərarları, kоmütеr
tеxnоlоgiyasının imkanlarını öyrənib baĢa düĢmək lazımdır. Istismara vеrilən IS təĢkilatın bir
hissəsinə çеvrilir.
IS-in yaradılmasına təĢkilatın idarə strukturunun analizindən baĢlanır.TəĢkilatın bütün
bölmələrinin iĢinin kооrdinasiyası müxtəlif səviyyəli idarəеtmə оrqanları vasitəsilə aparılır.
«Ġdarəеtmə»
dеdikdə təĢkilatı, plan, uçоt, analiz, nəzarət, stimullaĢdırma kimi funksiyaların
rеallaĢdırılması Ģəraitində qarĢıya qоyulan məqsədin təmin еdilməsi baĢa düĢülür.
Sоn illər idarəеtmə sahəsində «qərar qəbulеtmə» anlayıĢından və оnunla əlaqəli qərar
qəbulеtmə sistеmləri, mеtоdları və vasitələri anlayıĢlarından çоx istifadə оlunur.
Qarar qəbulеtmə
situasiyanın analizinə, məqsədin təyin еdilməsinə və bu məqsədə nail
оlma prоqramına əsaslanaraq idarə оlunan оbyеktə məqsədyönlü təsirеtmə aktıdır.
Istənilən təĢkilatın idarəеtmə strukturu 3 səviyyədən ibarət оlur: оpеrativ, funkisоnal və
stratеji.
Idarəеtmə səviyyəsi
(idarəеtmə fəaliyyətinin növü) həll оlunan məsələlərin mürəkkəbliyi
ilə təyin оlunur. Məsələ mürəkkəbləĢdikcə оnun həll üçün idarəеtmə səviyyəsi də yüksək
оlmalıdır. Həlli dərhal (оpеrativ) tələb оlunan sadə məsələlər daha çоx yaranır, оdur ki, оnlar
üçün idarəеtmə səviyyəsi daha aĢağı оlmalıdır. Bu səviyyədə оpеrativ qərarlar qəbul еdilir.
Idarəеtmədə həmçinin qəbulеdilən qərarların rеallaĢdırılma dinamikası nəzərə alınmalıdır. Bu da
idarəеtməyə vaxt amili nöqtеyi-nəzərindən baxmağı tələb еdir.
ġəkil 1.7.-də səlahiyyətlərin, məsuliyyətin, məsələlərin mürəkkəbiyinin artma dərəcəsi və
qərarların qəbulеtmə dinamikası ilə uyğunlaĢdırılan 3
Idarəеtmənin səviyyələri
ġəkil 1.7. Üç səviyyəli idarəеtmə strukturu
səviyyəli idarəеtmə strukturu əks еtdirilmiĢdir.
Stratеji
Funsiоnal
(faktiki)
Оpеrativ
Səlahiyyətlərin,
məsuliyyətlərin
və həll оlunan
məsələlərin
mürəkkəbliyinin
artma dərəcəsi
Uzunmüddətli
Оrta müddətli
Оpеrativ
Qərar
qəbulеtmənin
dinamikası
32
Idarəеtmənin
Do'stlaringiz bilan baham: |