Редактор: А. Тилегенов Редколлегия ағзалары

МУҒАЛЛИМ ҲӘМ ҮЗЛИКСИЗ БИЛИМЛЕНДИРИЎ
95
Ключевые слова: 
компетентность, специальная компетентность, информация, файл, 
интернет, электронная почта, технология, мультимедиа. 
Key words: 
competence, special competence, information, file, internet, email, technology, 
multimedia.
Hozirgi davrga kelib butun dunyoda ta’lim muassasalari o‘quvchilari uchun axborot 
kommunikatsion resurslaridan keng foydalanish orqali sifatli ta’lim olish hamda kompyuter 
savodxonligini oshirish alohida dolzarb ahamiyat kasb etmoqda. 
“Raqamli O‘zbekiston - 2030” strategiyasini tasdiqlash va uni samarali amalga oshirish 
chora-tadbirlari to‘g‘risida O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining farmoni (PF-6079-
son, 05.10.2020) asosida mamlakatimizda raqamli iqtisodiyotni faol rivojlantirish, barcha 
tarmoqlar va sohalarda, eng avvalo, davlat boshqaruvi, ta’lim, sog‘liqni saqlash va qishloq 
xo‘jaligida zamonaviy AKT ini keng joriy etish bo‘yicha kompleks chora-tadbirlar amalga 
oshirilmoqda. Xususan, elektron hukumat tizimini takomillashtirish, dasturiy mahsulotlar 
va axborot texnologiyalarining mahalliy bozorini yanada rivojlantirish, respublikaning 
barcha hududlarida IT-parklarni tashkil etish, shuningdek, sohani malakali kadrlar bilan 
ta’minlashni ko‘zda tutuvchi 220 dan ortiq ustuvor loyihalarni amalga oshirish boshlangan.
Prezident farmoni asosida ishlab chiqilgan “Raqamli O‘zbekiston — 2030” strategiyasi 
yaqin yillarda raqamli savodsizlikka butunlay barham berish, texnologik asosni shakllantirish 
va malaka oshirishni yo‘lga qo‘yish zaruriyatini tug‘diradi. 
Maktabgacha ta’lim muassasalaridan boshlab ta’limning barcha bosqichlarida o‘zaro 
bog‘liq kompetensiyalar qo‘llanilishi, bolalarda algoritmik fikrlashni rivojlantirish birinchi 
o‘ringa qo‘yilishi kerak va yana Prezidentimizning 2018 yil 5 iyundagi PQ 3775 sonli “Oliy 
ta’lim muassasalarida ta’lim sifatini oshirish va ularning mamlakatda amalga oshirilayotgan 
keng qamrovli islohotlarda faol ishtirokini ta’minlash bo‘yicha qo‘shimcha chora-
tadbirlar to‘g‘risida”gi qarorida pedagog kadrlarda kreativlik, innovatsion kompetentlikni 
shakllantirish va rivojlantirish bo‘yicha qator vazifalar belgilandi. Shu dolzarblik asosida 
mamlakatimizning uzluksiz ta’lim tizimi, shu jumladan oliy ta’lim tizimi o‘quv jarayoniga 
ilg‘or innovatsion texnologiyalar va axborot-kommunikatsiya vositalarini joriy etish, 
o‘qitish intensivligini, samaradorligini oshirish, jahon andozalariga moslashtirish bo‘yicha 
keng ko‘lamli islohotlar amalga oshirilmoqda. Ta’lim sohasidagi sifat o‘zgarishlari va 
yuqori samaradorlik hamda jahon ta’lim talablari bilan mosligi, o‘quvchilarning PISA 
xalqaro tadqiqotlarida ishtirok etib ijobiy natijaga erishishi, ta’lim oluvchilarda olgan 
bilimlarini amaliyotda muvaffaqiyatli foydalanish kompetensiyalarini shakllantirish, o‘z 
qobiliyatlarini, ijodkorligini, tashabbuslarini ro‘yobga chiqarishga sharoit yaratuvchi ta’lim 
muhitini joriy qilishda muhim ahamiyatga ega [2].
Mamlakatimizda ilg‘or xorijiy tajribalar asosida uzluksiz ta’lim tizimi uchun 
o‘quvchilarda o‘quv-bilish kompetensiyalarini shakllantirishni nazarda tutuvchi umumiy 
o‘rta ta’lim tizimida zamonaviy kompetensiyali yondashuvlarni ishlab chiqishni 
ta’minlashga qaratilgan islohotlar natijasida o‘quvchilarda o‘quv-bilish kompetensiyalarini 
shakllantirishning zamonaviy ta’lim mazmunini modernizatsiyalash, ularning ichki 
imkoniyatlarini ro‘yobga chiqarishga imkon beruvchi zarur shart-sharoitlar yaratishga 
yo‘naltirilgan ta’lim muhitini yaratish bo‘yicha bir qator ishlar amalga oshirilmoqda. 
Uzluksiz ta’lim tizimida informatika fanlari, kompyuter savodxonligi alohida o‘rin 
tutganligi bois, bu fanlarni o‘qitishga qaratilgan asosiy e’tibor har doim o‘z dolzarbligini 
saqlab kelmoqda.
Informatika fanidan o‘quvchilarda shakllantiriladigan kompetensiyalar: AKT 
kompetentlilik-o‘quvchilarning axborotli jamiyatda o‘z o‘rnini munosib egallash 
va muvoffaqiyatli mehnat faoliyati bilan shug‘ullanishlari uchun axborotga ega 

---