Рецептура

Rp.: Camphorae tritae 0,15
D.t.d.N. 10 in charta cerata
S. 1 сочмадан кунига 3 маҳал ичилсин
Официнал сочмаларга рецепт ёзганда, уларнинг фақат номи ва миқдори кўрсатилади, таркиби эса кўрсатилмайди.
Мисол: Мураккаб лакрик сочмасидан 100 граммига рецепт ёзилсин ва 1 чой қошиқдан кунига 3 маҳал ичиш учун буюрилсин.
Rp.: Pulveris Liquiritiae compositi 100,0
D.S. 1 чой қошиқдан кунига 3 маҳал ичилсин
Капсула – Capsula – дозаланган сочмасимон, паста ҳосил қилувчи, гра- нулаланган ва суюқ дориларнинг маҳсус қобиқ билан ўралган шаклидир. Таъми, ҳиди ёқимсиз ёки таъсирлантирувчи хоссага эга бўлган дори препа- ратлари капсулаларда берилади. Капсулалар крахмалли (amylaceis) ва жела- тинли (gelatinosis) бўлади. Рецептда капсуланинг турини кўрсатиш лозим.
Мисоллар:
1. td=0,3 г бўлган хинидин сульфатнинг желатинли капсуладаги 10 та сочмасига рецепт ёзилсин ва 1 та капсуладан кунига 3 маҳал ичиш учун тавсия қилинсин.
Rp.: Chinidini sulfatis 0,3
D.t.d.N. 10 in capsulis gelatinosis
S. 1 та капсуладан кунига 3 маҳал ичиш учун

2. td=0,0005 г бўлган нитроглицериннинг 1 % ли мойли эритмасидан крахмалли капсулаларда 10 тасига рецепт ёзиб берилсин. 1 та капсуладан бе- восита ишлатишдан олдин тиш билан эзиб, тил остига қўйиш учун тавсия қилинсин.

Rp.: Sol. Nitroglycerini oleosae 1% – 0,0005
D.t.d.N. 10 in capsulis amylaceis
S. 1 та капсуладан бевосита ишлатишдан олдин тиш билан эзиб, тил остига қўйиш учун
Замонавий фармацевтик саноатда қатор дори моддалар микрокапсулалар шаклида чиқарилади. Микрокапсулалар қаттиқ, суюқ ёки газсимон дори мод- далар микроқисмчаларининг қобиқ ҳосил қилувчи материаллардан (желатин, мойли моддалар, полимерлар) юпқа қобиқ билан ўралишидан ҳосил қили- нади.
Препаратларнинг микрокапсулалар шаклида ишлаб чиқаришдан бир қанча мақсадлар кўзда тутилади: турғунлиги кам бўлган дори моддаларни ташқи муҳит омиллари таъсиридан ҳимоя қилиш, моддаларнинг ёқимсиз ҳи- дини ёки таъмини беркитиш, маҳаллий таъсирлантирувчи хусусиятини бар- тараф қилиш, дорининг таъсирини узайтириш ва б.
Таблетка – Tabuletta (қаратқич келишик бирлик сонда – tabulettae, қис- қартирилгани – tab.) – дозаларга бўлинган қаттиқ дори шакли бўлиб, фабри- ка-заводларда тайёрланади ва ичиш учун буюрилади. Уларни махсус авто- матларда пресслаш йўли билан тайёрланади. Таблеткалар асосан ичиш учун тавсия қилинади. Айрим таблеткалар сиртга қўллаш учун ишлатилади (бунда улар бевосита ишлатишдан олдин эритилади). Улар ишлатиш учун жуда ҳам қулайдир: узоқ муддат давомида сақланади, препаратларнинг ёқимсиз таъми йўқотилади, исталган жойда олиб юриш мумкин. Таблеткалар таркибига до- ри воситасидан ташқари ёрдамчи моддалар – шакар, крахмал, чой содаси, натрий хлорид, тальк, какао, желатин эритмаси, сув, спирт ва бошқалар ки- ради. Таблеткаларнинг дозаси қандай бўлишидан қатъий назар, уларнинг тар- кибига кирувчи конституенслар тўғрисида рецептда кўрсатилмайди.